Page 23 - Müdafi ve Vekil İçin Temel Mevzuat TCK CMK CGİK

Cezada Güncel Geli¸smeler

Türk uygulaması önleme araması kararı ile adli arama yapılmasını
hukuka aykırı bulurken, Alman mahkemeleri çifte karakterli i¸slemler
bakımından ceza muhakemesi hukukuna öncelik tanınaca˘gına dair bir
kural bulunmamasından yola çıkarak, amaçları farklı olan tehlikeyi
önleme i¸slemleri ile, delil elde etmek üzere yapılan adli i¸slemlerin yan
yana ve e¸s de˘gerli olarak uygulanmasını kabul ederler. 1

3.2. Askeri mahallerde yapılan aramalar
Yukarıda belirtilen önleme araması ile ilgili düzenlemelerde askeri
mahallerden söz edilmedi˘gi için, 2018-7145 sayılı Kanun ile a¸sa˘gıdaki
hükümler sevk edilmi¸stir.
˙
Iç Hizmet Kanunu’na eklenen 56/A ve 56/B maddeleri ile esasen
PVSK 9 ile düzenlenmi¸s önleme araması ve binalara giri¸steki kontroller
askeri mahallerde de uygulanabilir hale getirilmi¸stir. Sahil Güvenlik
Komutanlı˘gı ve Jandarma Komutanlı˘gı bünyesindeki askeri mahallerde
yapılabilecek önleme aramaları Sahil Güvenlik Kanunu ek madde 7 ve
Jandarma Kanunu’na ek 15/A madde eklenerek düzenlenmi¸stir.
Gecikmede sakınca bulunan hallerde askeri birlik komutanı, ku-
rum amiri, hukuk hizmetleri ba¸skanı veya birim amirinin yazılı emir
vermesi kabul edilmi¸stir. De˘gerlendirmemize göre de˘gi¸siklik yerinde
olmakla birlikte, PVSK 9, f.4’te önleme araması yapılan yerlere askeri
mahallerin eklenmesi yeterli olurdu.
Yeni eklenen 56/B maddesi, askeri mahallere giren asker ki¸siler
dahil herkesin kontrol tedbirine tabi olmasını düzenlemi¸stir. De˘gerlen-
dirmemize göre, bu hükmün de PVSK 9/7’ye eklenmesi gerekirdi.
Ceza Muhakemesi Kanununun 75 ve 76. maddelerinde vücuttan
örnek alınması ve beden muayenesi düzenlenmi¸stir. Özellikle uyu¸stu-
rucu madde ve yasadı¸sı di˘ger maddelerin kullanılıp kullanılmadı˘gını
belirlemek açısından örnekleme yoluyla rutin kontrollerin yapılıp ya-
pılmayaca˘gı konusu hukuk açısından tartı¸smalara yol açmı¸stır.
Örne˘gin ABD’de uyu¸sturucu maddelerle mücadele eden kolluk
birimlerinde görev yapan memurların örgütler tarafından uyu¸sturucu
maddeye ba˘gımlı hale getirilip getirilmediklerini tespit etmek üzere
StR 180/17).
1 ˙ Ilk derece mahkemesi önleme araması maskesi altında (legendierte Kontrolle“) adli arama yapı-
larak elde edilen delilin kullanılmasını aramada hakim kararı güvencesini ortadan kaldırmı¸s oldu˘gu
gerekçesi ile, hüküm verilirken kullanılamayaca˘gına karar vermi¸stir. BGH bu görü¸sü kabul etme-
yerek hükmü ¸su gerekçelerle bozmu¸stur: Gümrüklü alanda bulunan bir kamyonun motor bölge-
sinde hakimden karar almadan arama yapmak, gümrük hukukuna göre hukuka uygun bir i¸slemdir.
Bu nedenle, elde edilen delillerin StPO 161/2 cü.1 uyarınca hukuka uygun bir ¸sekilde kullanılması
gerekir. Gerek aracın durdurulması ve gerekse neticede uyu¸sturucu madde bulunmasını sa˘glayan
arama gümrük mevzuatı (§ 10 ZollVG) uyarınca hukuka uygun olarak gerçekle¸smi¸stir. Bu hükümler,
arama öncesinde hâkim kararı alınmasını ön görmemektedir. Araçta arama yapıldı˘gı sırada aslında
bu araçta uyu¸sturucu madde nakledildi˘gi konusunda ba¸slangıç ¸süphesinin mevcut bulunmakta ol-
ması ve resmi makamların Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca (StPO 102, 105) i¸slem yapılabilecek
olmaları, hukuki de˘gerlendirmede bir fark yaratmayacaktır (BGH, Urteil vom 15. November 2017 –
2 StR 128/17).
24