Page 22 - Müdafi ve Vekil İçin Temel Mevzuat TCK CMK CGİK

Cezada Güncel Geli¸smeler

Medeni Hukuk isimli eserin 1. cildinde Voirin P. – Goubeaux G. otonom
ba˘gımsız robot ve yapay zekayı yarı ki¸silik ya da ki¸si benzeri ba¸slı˘gı
altında (KN.96) ele almaktadır.
3. Arama ve Elkoyma

3.1. Önleme Aramaları
Polis, tehlikenin veya suç i¸slenmesinin önlenmesi amacıyla, umumi
veya umuma açık yerlerde, toplu ta¸sıma araçlarında, halkın topluca
bulundu˘gu yerlerde, genel kurul toplantılarının yapıldı˘gı yerlerin ya-
kın çevresinde, toplantı ve gösteri yürüyü¸sü yapılan yerlerde ve yakın
çevresinde (konut, yerle¸sim yeri, kamuya açık olmayan i¸syerleri ve
eklentileri dı¸sındaki yerlerde) önleme araması yapabilir (PVSK 9/1,4
ve 5).
Polisin güvenli˘gini sa˘gladı˘gı bina ve tesislere gelenler, sorulmaksı-
zın kimliklerini ibraz etmek zorundadır. Polis, herhangi bir karar veya
emir olmasına bakılmaksızın, bu ki¸silerin üstünü, aracını ve e¸syasını
teknik araçlarla kontrol eder ve arar (PVSK 9/7).
Önleme araması yapılabilmesi için, tehlikenin olu¸stu˘guna veya bir
suçun i¸slenmek üzere oldu˘guna dair makul sebep bulunması gere-
kir. Arama talep yazısında, arama için makul sebeplerin olu¸stu˘gunun
gerekçeleri ile birlikte gösterilmesi gerekir (PVSK 9/2). Makul sebep
hakkındaki açıklamalar için, durdurma bahsine bakınız.
PVSK 9 dı¸sında 6222 sayılı Kanun da önleme araması konusunda
yetki vermektedir. Müsabaka güvenli˘gini sa˘glanmak amacıyla, genel
kolluk görevlileri ile bunların gözetiminde özel güvenlik görevlileri,
mülki amirin yazılı emrine istinaden, spor alanına giri¸ste izleyicile-
rin üstünü ve e¸syasını teknik cihazlarla ve gerekti˘ginde el ile kontrol
edebilir ve arayabilir (K.6222, m.12/2). Spor müsabakası öncesinde,
esnasında ve sonrasında spor alanının çevresinde ve müsabakanın
yapılaca˘gı yer gidi¸s ve geli¸s güzergâhında, taraftarların üzeri ve e¸s-
yası Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’nun önleme aramasına ili¸skin
hükümlerine göre aranabilir (K.6222, m.12/3).
Kolluk tarafından uygulanan bir tedbirin çifte karakterli olması,
yani hem kollu˘gun önleme yetkileri kapsamına girmesi, hem de bir
ceza muhakemesi hukuku i¸slemi özelli˘gi ta¸sıması mümkündür. Bu gibi
hallerde yapılan i¸slemin öncelikle ceza muhakemesi hukuku i¸slemi
olarak kabul edilip, adli i¸slem kurallarına tabi tutulması gerekmez:
somut olayda yapılan i¸slemin hukuka uygun olup olmadı˘gı belirlenir-
ken, sadece i¸slemin amacına bakılmalı ve tehlikeyi önlemek açısından
kollu˘ga verilen yetkiler kapsamında kalıp kalmadı˘gı incelenmelidir. 1

1
Alman uygulaması elde edilen verinin delil olarak kullanılıp kullanılmayaca˘gı konusunda bir
karar veriirken, StPO 161/2, cü.1 hükmünü nazara almaktadır (BGH, Urteil vom 17. Januar 2018 – 2
23