Page 19 - Müdafi ve Vekil İçin Temel Mevzuat TCK CMK CGİK
P. 19
Cezada Güncel Geli¸smeler
açılmı¸stır. 1
Ceza Muhakemesi Kanunu (m. 135/4), ileti¸simin dinlenmesi, kayda
alınması, sinyal bilgilerinin de˘gerlendirilmesi kararında, yüklenen su-
çun türü, hakkında tedbir uygulanacak ki¸sinin kimli˘gi, ileti¸sim aracının
türü, telefon numarası veya ileti¸sim ba˘glantısını tespite imkân veren
kodu, tedbirin türü, kapsamı ve süresinin belirtilmesini öngörmü¸stür.
˙
Ileti¸simi denetlenecek ¸süpheli, ba¸skasının telefon, faks veya bilgisaya-
rını kullanıyorsa, mahkeme kararında bu ¸sahsın da isim ve adresinin
bulunması gereklidir. Kararda ileti¸simi denetlenecek ¸süphelinin, hangi
suç veya suçları i¸slemekten ¸süpheli oldu˘gu da belirtilir. Bu suç ¸süp-
hesinin dayandı˘gı ¸süphe sebeplerinin de hangi delillere dayandı˘gı
belirtilecek ve bu ¸süphe sebebinin kuvvetli oldu˘gu kararda irdelene-
cektir.
Hâkimin ileti¸simin denetlenmesi kararında belirtmesi gereken di-
˘ ger bir husus, denetlemenin süresidir. Tedbir kararı en çok iki ay için
verilebilir; bu süre bir ay daha uzatılabilir (CMK 135/4). Örgütün fa-
aliyeti çerçevesinde i¸slenen suçlarda, hâkim her defasında bir aydan
fazla olmamak ve toplam üç ayı geçmemek üzere, yukarıdaki sürelere
ek süre tayin edebilir. Hâkim denetleme süresini tayin ederken, takdir
yetkisini kullanır, ama üst süreyi a¸samaz.
˙
2.4.2. Ileti¸simin tespiti
Hangi telefon numarasının hangi numara ile ne zaman ve ne kadar
süre ile ileti¸sim kurdu˘gunun belirlenmesine ileti¸simin tespiti denmekte-
dir (CMK 135/6). Burada konu¸smanın içeri˘gi elde edilmemekte, hâkim
kararı ile sadece irtibat ve kimlik bilgileri belirlenmektedir. Mukayeseli
hukukta ileti¸simin tespiti için ayrıca karar alınmasına gerek duymayan
sistemler de vardır. 2
2.4.3. Mobil telefonun bulundu˘gu yerin tespiti
Ceza Muhakemesi Kanunu ¸süphelinin yakalanması için, mobil tele-
fonun bulundu˘gu yerin belirlenmesini de kabul etmi¸stir (CMK 135/5).
1
Gizli soru¸sturma tedbirlerinin Ceza Muhakemesi Kanunu’nda düzenlenmesi gere˘gine, CMK
135/9 ile düzenlenen esas uyarınca, sadece Ceza Muhakemesi Kanunu ile ileti¸simin denetlenme-
sine dair kural konabilecek iken, CMK dı¸sındaki kanunlara ileti¸simin denetlenmesine ili¸skin hüküm
konması kanun yapma tekni˘gine aykırıdır. Böyle da˘gınık normlarla düzenleme yapılmasına devam
edilirse ileti¸simin denetlenmesinin hangi kanunlarda yer aldı˘gını bulmak çok zor olacaktır.
2
Davis, silahlı soygun suçundan dolayı mahkûm edilmi¸stir. Bu mahkûmiyet, Davis’in 67 gün
boyunca gitti˘gi yerleri tespit eden ve belirli silahlı soygunların oldu˘gu saatlerde nerede oldu˘gunu
gösteren delillere dayanmı¸stır. Davis bu karara kar¸sı kanun yoluna ba¸svurmu¸s ve arama kararı ol-
madan cep telefonu üzerinden bu ¸sekilde yer tespiti yapılmasının hukuka aykırı oldu˘gunu öne sür-
mü¸stür. Temyiz mahkemesi ise, baz istasyonu bilgilerinin ortaya konması durumunda bir özel hayat
beklentisinden söz edilemeyece˘gini belirterek, bu bilgilerin edinilmesi için ba¸svurulan cep telefonu
¸ sirketlerine bir arama kararı sunulması gerekmedi˘gine hükmetmi¸stir. Bu konuda benzer kararlar
için bakınız (Quartavious Davis v. U.S., 11th Circuit).
20