Page 17 - Müdafi ve Vekil İçin Temel Mevzuat TCK CMK CGİK
P. 17
Cezada Güncel Geli¸smeler
ceza hâkiminin veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde mülki
idare amirinin yazılı veya sonradan yazılı hale getirilmek üzere sözlü
emri ile kayıp çocu˘ga ait veya ba¸skasına ait olmakla birlikte kayıp çocuk
tarafından kullanılan her türlü banka hesap hareketlerini talep edebilir,
telekomünikasyon yoluyla ileti¸simini denetleyebilir ve sinyal bilgilerini
de˘gerlendirebilir. Tedbir kararı, en çok bir ay için verilebilir; ancak bu
süre, bir defaya mahsus olmak üzere bir ay daha uzatılabilir. Mülki
idare amirinin kararı, derhal mahkemenin onayına sunulur. Hakimlik,
kararını en geç yirmi dört saat içinde verir”.
˙
2.3.3. I¸s yerlerinde ileti¸simin denetlenmesi
˙
I¸s yerlerinde kullanılan bilgisayarlar i¸sveren tarafından denetlene-
bilir. Ancak, çalı¸sanın özel hayatına ili¸skin ki¸sisel verileri üzerindeki
hakları korunmalıdır. 1
˙
2.4. Ileti¸simin delil elde etmek üzere denetlenmesi
Delil elde etmek üzere yapılan ileti¸sim denetlemesi, CMK m. 135’de
düzenlenmi¸stir; madde 2014-6526, 2014-6572 ve 2016-6763 sayılı Kanun-
2
lar ile de˘gi¸stirilmi¸stir. Yapılan bu düzenlemeler neticesinde ileti¸simin
denetlenmesi üçe ayrılmı¸stır: i) ileti¸simin dinlenmesi, kayda alınması
ve sinyal bilgilerinin de˘gerlendirilmesi, ii) ileti¸simin tespiti ve iii) mobil
telefonun bulundu˘gu yerin tespiti.
˙
2.4.1. Ileti¸simi dinleme, kayda alma, sinyal bilgisi de˘gerlendirme
Özel hayatın gizli alanına en derin müdahaleyi te¸skil eden, ko-
nu¸smanın içeri˘ginin dinlenmesi, kayda alınması ve sinyal bilgilerinin
de˘gerlendirilmesi yöntemleri, di˘ger ileti¸sim denetleme yöntemlerine
nazaran sıkı ko¸sullara ba˘glanmı¸stır (CMK 135/1). CMK 135/8’de sa-
yılan suçlar dolayısıyla yapılan soru¸sturma 3 ve kovu¸sturmada, suç
i¸slendi˘gine ili¸skin “somut delillere dayanan kuvvetli ¸süphe sebepleri-
nin varlı˘gı” ve “ba¸ska suretle delil elde edilmesi imkânının bulunma-
ması” durumunda, hâkim veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde
1 ˙
AIHM 2017 yılında verdi˘gi Barbulescu v. Romanya kararında; i¸sverenin sözle¸smeye i¸s yerin-
deki bilgisayarların özel amaçlarla kullanılmasını yasaklayan hükümler koymasının ardından i¸s-
çinin buna ra˘gmen özel amaçlarla kullandı˘gının ispatında bilgisayarlardaki veriler kullanılmı¸stır.
Büyük Daire somut olayda 8. madde ihlali bulundu˘gunu tespit ederken, i¸s hayatında özel hayat
ili¸skilerinin sıfıra indirilemeyece˘gini vurgulamı¸s ve 95/46/EC sayılı Direktif do˘grultusunda i¸s ye-
rindeki özel hayat hakkının güvence altına almanın devletin pozitif yükümlülü˘gü altında oldu˘guna
karar vermi¸stir.
2
Amerikan Yüksek Mahkemesi telefon dinleme sonucu elde edilen delili, ilk kez 1939 yılında
˙ Ileti¸sim Yasası’na aykırı bulmu¸s ve delil olarak ikame edilmesini kabul etmemi¸sti (Nardone v. U.S.
308 U.S. 338, 1939).
3 ˙ Ilgili ki¸siye bir suç i¸sledi˘gi iddiasının resmi makamlar tarafından bildirildi˘gi veya resmi makam-
lar tarafından yapılan bir i¸slem ile hukuki durumunun esaslı bir ¸sekilde etkilendi˘gi andan itibaren
suç isnadı yapılmı¸s ve soru¸sturma ba¸slamı¸s sayılır ( ˙ Ibrahim ve Di˘gerleri v. UK 2016, § 249); Yargıtay
Cumhuriyet Savcılı˘gı, soru¸sturma defterine kayıt tarihini esas almaktadır.
18