Page 59 - Menfi Tespit
P. 59
İCRA TAKİBİNDEN ÖNCE AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
%40‟ı oranında tazminatın davacılardan tahsiline karar verilmesi ge-
rekeceğini» 318
ifade etmiĢtir.
Burada Ģu hususu hemen belirtelim ki, dava konusu senet iyiniyetli
kiĢilere ciro edilmemişse mahkemelerin rahatlıkla «dava konusu sene-
din icraya konulmaması» konusunda ihtiyati tedbir kararı verebilmesi
gerekirse de, senet iyiniyetli üçüncü kiĢilere ciro edilmişse o zaman,
davacı - borçluların herkese karĢı ileri sürebilecekleri -sahtelik iddiası
gibi- «mutlak def‟i»lere dayanarak dava açmıĢ olması halinde yine
mahkemelerin iyiniyetli üçüncü kiĢiler hakkında da «dava konusu se-
nedin icraya konulmaması» için ihtiyati tedbir kararı verebilmesi, fakat
davacı - borçluların -senedin ödenmiĢ olduğu, karĢılıksız olduğu, ku-
mar (ve bahis) borcu karĢılığı düzenlenmiĢ olduğu gibi- «kiĢisel
def‟i»lere dayanarak dava açmıĢ olmaları halinde, mahkemelerin iyi-
niyetli üçüncü kiĢiler hakkında, «dava konusu senedin icraya konul-
maması» konusunda ihtiyati tedbir kararı vermemesi gerekir. Nitekim
yüksek mahkeme de, bu konu ile ilgili olarak, «lehtar aleyhine borçlu
tarafından açılan olumsuz tespit davasında verilen ihtiyati tedbir kara-
rının, o davada taraf olmayan yetkili (haklı) hâmile etkili olmayacağı-
nı» 319 buna karĢın «senet borçlusunun, senet lehtarı hakkında „senedin
icraya konulmaması‟ için aldığı ihtiyati tedbir kararının, tahsil ciro-
suyla senede zilyet olan ve takip yapan bankayı da bağlayacağını,
çünkü bu durumda bankanın vekil - hâmil durumunda (yani, lehtarın
vekili konumunda) bulunduğunu» 320 belirtmiĢtir.
II- Mahkemece, davacı-borçlunun talebi üzerine, p r o t e s t o l u
s e n e t l e r d e «keĢide edilen protestonun TC. Merkez Bankasına
bildirilmemesi» hakkında da -HMK‟nun 389. maddesi uyarınca- «ih-
tiyati tedbir kararı» verilebilir. 321
Hemen belirtelim ki, sadece «protesto keĢidesi» değil, fakat
«protestonun TC. Merkez Bankasına bildirilip, Merkez Bankasınca da
diğer bankalara gönderilen bültende bunun yer alması» davacı-borçlu
(keĢideci) bakımından -ileride, açtığı olumsuz tespit davasının lehine
sonuçlanması halinde- büyük zarar doğuracağından, açılan olumsuz
tespit davasında bu konudaki talebi olumlu karĢılamak gerekir. Bunun
dıĢında «hiç protesto keĢide edilmemesi, protesto keĢidesinin durdu-
rulması» konusunda mahkemece «ihtiyati tedbir kararı» verilmemesi
318 Bknz: 19. HD. 22.05.2012 T. 14729/8594 (www.e-uyar.com)
319 Bknz: 15. HD. 18.3.1992 T. 4876/1367; 12. HD. 8.10.1990 T. 2610/9666;
26.5.1988 T. 9518/6727 (www.e-uyar.com)
320 Bknz: 12. HD. 20.3.1986 T. 3294/3097 (www.e-uyar.com)
321 TÜRK, A. age. s: 255
59