Page 57 - Menfi Tespit

İCRA TAKİBİNDEN ÖNCE AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
vunması kabul edilmemiştir…” Ģeklinde bir gerekçeye dayanan yerel

mahkeme kararını onamıĢ, yüksek mahkemenin tutumu doktrin 311 312
tarafından da “her dava, açıldığı tarihteki duruma göre karara bağla-
nır ve buna uygun olarak yetkili mahkeme de davanın açıldığı tarihteki
duruma göre belirlenir” denilerek, isabetli bulunmuĢ ve “olumsuz
tespit davasından sonra, aynı (yetkisiz) yerde açılan icra takibinin,
yetkisiz mahkemeyi yetkili duruma getirmeyeceği” sonucuna varıl-
mıĢtır.
(4) I- Davacı - borçlu, icra takibinden ö n c e açtığı olumsuz tespit
davasında, alacaklının elindeki belgenin -örneğin; tahsile verdiği se-
nedin, protesto ettirdiği senedin, bankaya ibraz ettiği çekin vb.- «icra
takibine konu edilmemesi» yani «icraya konulmaması» hakkında
mahkemeden i h t i y a t i t e d b i r k a r a r ı verilmesini isteyebilir
mi? ĠĠK. mad. 72/II‟de, mahkemenin «icra takibinin durdurulması»
hakkında karar vermesi öngörülmüĢ olduğu ve bundan önceki aĢama-
dan bahsedilmemiĢ olduğu için, u y g u l a m a d a bu husus durak-
sama konusu olmaktadır. Kanımızca, mahkemelerin «icra takibi baĢ-
lamadan önce de» ĠĠK. mad. 72/II‟deki diğer koĢulların -örneğin, «te-
minat» ve «talep» koĢulunun- gerçekleĢmesi halinde, dava konusu
belge (senet) hakkında, «alacaklı tarafından icra takibine konulmama-

sı» hakkında «ihtiyati tedbir kararı» verebilmesi gerekir. 313 314 315 ĠĠK.

mad. 72/II hükmünün amacı ve konuluş nedeni bu doğrultuda bir yo-
rum ve uygulamayı gerektirir. Hükmün belirttiğimiz Ģekilde yorumla-
nıp uygulanmaması, alacaklı için telafisi güç hatta imkânsız zararlara
neden olur. Örneğin; alacaklının bankaya tahsile verdiği hatta protesto
ettirdiği senet hakkında -bunun ödendiği, sahte olduğu vb. iddiaları ile-
olumsuz tespit davası açan borçlu, pekâlâ bu senet hakkında henüz ic-
raya konulmadan önce «icraya konulmaması» için mahkemeden ihti-
yati tedbir kararı isteyebilmelidir. Bu aĢamada davacı - borçluya bu hak
ve mahkemeye de bu konuda olumlu karar verme görevi yüklenmez ve
senet ancak icraya verildikten sonra, mahkemenin «baĢlamıĢ icra taki-
binin durdurulması konusunda ihtiyati tedbir kararı verebileceği» ileri
sürülürse, alacaklının bu senede dayanarak ihtiyati haciz kararı alıp

311 KONURALP, H. agm. s:268 vd. – KURU, B. age. C:1, s:493 – KURU, B. El
Kitabı, s:365 – KURU, B. Menfi Tespit Davası ve Ġstirdat Davası, s,:65 –
MUġUL, T. age. s: 158 – TÜRK, A. age. s: 226
312 KarĢ: ÜSTÜNDAĞ, S .Medeni Yargılama Hukuku, 2000, s: 194
313 Aynı görüĢte: KURU, B. Menfi Tespit Davası ve Ġstirdat Davası, s: 128
314 KarĢ: TÜRK, A. age. s: 254
315 Bknz: 12. HD. 4.6.2013 T. 12622/20643; 30.3.2000 T. 4135/4900; 16.3.2001 T.
3208/4506; 15. HD. 8.5.1990 T. 2066/2059 (www.e-uyar.com)

57