Page 271 - Menfi Tespit

«GERİ ALMA (İSTİRDAT) DAVASI»NA AİT DİLEKÇE ÖRNEĞİ
„teminat göstererek ihtiyaten haczedilen malların kendi elinde bıra-
kılmasını (ĠĠK. mad. 263) veya „ihtiyati haczin kaldırılmasını‟ (ĠĠK.
mad. 266) sağlayabileceği veya „olumsuz tespit davası açıp mahke-
meden icra takibinin durdurulması için ihtiyati tedbir kararı alabilece-
ğini‟ (ĠĠK. mad. 72/II), bütün bu olanakları bulunan borçlunun geri
alma davası (ĠĠK. mad. 72/VII) açamayacağı» belirtilmiĢken, yüksek
mahkeme;
√ «İhtiyaten haczedilen malların muhafazası sırasında verilen
çekin „haciz tehdidi altında‟ düzenlendiğinin kabulü gerekeceğini, bu
50
nedenle ödenen çek bedeli hakkında»
√ «Protesto olmamak için bankadan gelen ihbarname üzerine
51
borçlu olmadığı parayı ikinci kez ödemek zorunda kalan kimsenin»
√ «İhtiyati haciz kararının uygulanması sonucu kapatılan kam-
yonunun serbest bırakılması için -borcun daha önce bir kısmının
ödendiğinden haberdar olmayan- borçlunun oğlu tarafından takip
konusu borcun tamamının ödenmesinden sonra, borçlu tarafından
52
daha önce ödenen kısım için»
√ «İhtiyati haczin uygulanması sırasında alacaklının „eşyaları
kaldırtacağı‟ (muhafaza altına aldıracağı) şeklindeki baskısı altında,
gerçek borcundan daha fazla ödemede bulunan (alacaklısına çek ve-
53
ren) borçlunun, bu fazla ödeme hakkında»,
ĠĠK. mad. 72/VII‟ye göre “geri alma davası açabileceğini” belirt-
miĢtir...
Kanımızca, icra takibinden önce, yakın bir cebri icra tehdidi al-
tında borçlu olmadığı parayı ödemek zorunda bırakılmıĢ olan borçlu-
lara da ĠĠK. mad. 72/VII‟ye göre geri alma davası” açabilme hakkının
tanınması daha isabetli, geri alma davası kurumunun nitelik ve amacına
daha uygun olacaktır. Gerçekten, yukarıdaki durumlarda ödemede
bulunan (ödemek zorunda kalan) kiĢilere ĠĠK. mad. 72/VII‟ye göre
değil de TBK. mad. 78‟e göre sebepsiz zenginleĢme davası açma hak-
kının tanınması, çok kez, bu kiĢilerin TBK. mad 78‟in öngördüğü ispat
yükünü yerine getirmemeleri nedeniyle, haksız olarak ödemek zorunda
54
bırakıldıkları paralara kavuĢamamalarına neden olur. Ġhtiyati haciz

50 Bknz: 11. HD. 4.12.1997 T. 6187/10317 (www.e-uyar.com)
51 Bknz: HGK. 17.10.1979 T. 2-317/1315 (www.e-uyar.com)
52 Bknz: 11. HD. 12.12.1983 T. 5572/5650 (www.e-uyar.com)
53 Bknz: 13. HD. 19.10.1982 T. 4652/6044 (www.e-uyar.com)
54 Çünkü, bu maddeye göre “borç olmayan bir şeyin (paranın) yanlışlıkla öden-
mesi” nedeniyle, ödenen paranın geri istenebilmesi için, a) Bir borcun yerine

271