Page 266 - Menfi Tespit
P. 266
«GERİ ALMA (İSTİRDAT) DAVASI»NA AİT DİLEKÇE ÖRNEĞİ
b- Alacağın yer aldığı kambiyo senedi, lehdarı tarafından
«vâdeden sonra» başka bir kimseye temlik (TTK. mad. 687) ya da rehin
(TTK. mad. 689) cirosuyla ciro edilmişse, bu ciro ile senede hâmil
durumuna gelen alacaklı yaptığı icra takibi sonucunda, senet borçlu-
sundan senet bedelini tahsil etmiĢse, «hiç» ya da «senetteki kadar»
borcu olmadığı halde, senet bedelini ödemiĢ olan borçlu -senedi «tahsil
cirosu» ile ele geçirmiĢ bulunan hâmil, ciro eden alacaklının temsilcisi
durumunda olduğundan- ödediği parayı ancak, «senedi tahsil cirosu ile
devreden lehdardan» isteyebilir. Yani borçlunun, açacağı geri alma
davasında, «senedin lehdarını» davalı olarak göstermesi gerekir.
B- Eğer alacak, kambiyo senedi niteliğini taĢımayan bir bel-
gede -örneğin; âdi bir senette, bir ilâmda vb.- yer almıĢsa; borçlu bu
belgede alacaklı görünen kiĢiye ya da ondan bu alacağı devralan kiĢiye,
yapılan icra takibi sonucunda -«hiç» ya da «belgede yazılı olduğu ka-
dar»- borcu olmadığı (kalmadığı) halde, takip konusu borcu ödemek
zorunda kalmıĢsa, haksız olarak ödemiĢ olduğu parayı geri alabilmek
için, «belgede adı yazılı olan alacaklı -onun ölümü halinde; mirasçıları-
hakkında» geri alma davası açabileceği gibi, «alacağı ondan devralmıĢ
-ve kendisinden icra takibi ile alacağı tahsil etmiĢ olan- alacaklı» hak-
kında ya da «her ikisi hakkında» geri alma davası açabilir.
(5) Bknz: Yuk. dipn. 4
23
(6) Geri alma davasının dinlenebilmesi için;
A) Borçlu; „borçlu olmadığı‟ parayı cebri icra tehdidi altında,
B) Tamamen (ya da kısmen) ödedikten sonra,
C) Bir yıl içinde,
bu davayı açmıĢ olmalıdır (ĠĠK. mad. 72/VII)
A– 1– «Borcun cebri icra tehdidi altında ödenmiĢ olması» ne
demektir? Yasada (mad. 72/VII) bu husus, “takibe itiraz edilmemiş
veya itirazın kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı
tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, .... paranın geri veril-
mesini isteyebilir” Ģ e k l i n d e ifade edilmiĢtir.
Yasanın sözcüklerine bakılırsa geri alma davası, ancak icra taki-
binden sonra „hakkındaki takibe itiraz etmeyerek takibin kesinleşmesine
neden olan‟ ya da „icra dairesine yaptığı itirazı icra mahkemesi tara-
fından kaldırılan‟ -ve bu suretle malları haciz (ve daha sonra da satıĢ)
23 UYAR, T. Geri Alma (Ġstirdat) Davasının KoĢulları “ĠĠK. mad. 72/VI, VII, VIII”
(Terazi Huk. D. Nisan/2007, s:39-54)
266