Page 270 - Menfi Tespit

«GERİ ALMA (İSTİRDAT) DAVASI»NA AİT DİLEKÇE ÖRNEĞİ
itiraz etse, bu itirazı takibi durdurmayacağından (ĠĠK. mad. 169; 170/I),
ödeme emrine itiraz etmeyerek, takip konusu borcu icra dairesine veya
alacaklıya ödeyerek hakkındaki takibi durduran borçlu, bundan sonra
ĠĠK. mad. 72/VII „ye göre geri alma davası açabilir. Bu nedenle, yük-
sek mahkemenin 9.3.1989 T. 4513/485 sayılı içtihadındaki görüĢü,
kanımızca daha isabetlidir.

Aynı gerekçe ile; süresi içinde icra dairesine yaptığı itirazla hak-
kındaki takibi durdurmuş borçlu, daha sonra itirazını geri alarak (iti-
razından vazgeçerek) takip konusu borcu -mallarının haciz ve satışını
önlemek için- öderse, ĠĠK. mad. 72/VII‟ye göre geri alma davası aça-
46 47
maz.
Borçlu «icra takibinden önce» örneğin; kendisine bankaya ala-
caklı tarafından tahsile verilmiĢ senetle ilgili olarak gönderilen ihbar-
name üzerine ya da alacaklının mahkemeden aldığı ihtiyati haciz ka-
48
rarını uygulatmasından sonra, «cebri icra tehdidi altında bulundu-
ğunu» ileri sürerek -bankaya, ihtiyati haciz dosyasına ya da alacaklıya-
ödemede bulunursa, ödediği bu parayı ĠĠK. mad. 72/VII „ye göre geri
49
alma davası açarak isteyebilir mi? Doktrinde «İİK. mad. 72/VII‟ye
göre geri alma davasının mutlaka kendisine karşı icra takibi yapılmış
olan borçlu tarafından açılabileceği» yukarıda belirtilen iki durumda
da ancak «koĢulları gerçekleĢmiĢse TBK. mad. 78‟e göre „sebepsiz
zenginleĢme davası‟nın açılabileceği ayrıca ikinci durumda borçlunun

46 KURU, B. El Kitabı, s: 394 – KURU, B. a.g.e. C:I, s:569 – KURU, B. Menfi
Tespit Davası ve Ġstirdat Davası, s:241 vd.
47 Bu durumda da borçlu ancak -TBK. mad.78‟e göre bu maddedeki koĢullar çer-
çevesinde- “sebepsiz zenginleşme davası” açabilir. (Aynı doğrultuda; Vaud
Kanton Mahkemesinin 1.7.1942 tarihli kararı; “naklen; KURU, B. a.g.e. C:I,
s:569, din:115”)
48 Ġhtiyati haciz kararına dayanan icra takibi, ihtiyati haciz kararının uygulanma-
sından -eğer ihtiyati haciz yokluğunda uygulanmıĢsa, ihtiyati haciz tutanağının
kendisine tebliğinden- itibaren 7 gün içinde, alacaklının icra dairesine baĢvurup
takip talebinde bulunması ile -teknik anlamda- baĢladığından (ĠĠK. mad.264/I)
(ayrıntılı bilgi için bknz: UYAR, T. Haciz, 2.Bası, s:83 vd.) bu tarihten önceki
aĢamada takip fiilen baĢlamıĢ ise de, hukuken baĢlamamıĢ sayıldığından, teorik
olarak borçlu “cebri icra tehdidi altında” bulunuyor kabul edilmemektedir… Bu
nedenle, bu aĢamada, fiilen baĢlamıĢ olan icra takibi sırasında, ev ya da iĢ ye-
rindeki eĢyalarının kaldırılması (muhafaza altına alınması korkusu ile, ihtiyati
haciz konusu borcu icra dairesine veya alacaklıya (vekiline) ödeyen borçlunun
bu ödemesinin -ĠĠK. mad. 72/VII‟ye göre açılan geri alma davası bakımından-
cebri icra tehdidi altında yapılmış bir ödeme sayılıp sayılmayacağı hukuki bir
sorun olarak karĢımıza çıkmaktadır.
49 KURU, B. a.g.e C:I, s:570 vd. – KURU, B. Menfi Tespit Davası ve Ġstirdat
Davası, s:245 – PEKCANTEZ, H./ATALAY, O./ÖZKAN,M.S./ÖZEKES, M.
age. s:250 – MUġUL, T. age. s: 417

270