Page 210 - Menfi Tespit
P. 210
İCRA TAKİBİNDEN SONRA AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
rağmen, ĠĠK. mad. 72/IV ve V‟de öngörülen tazminat miktarının
%20‟dan aşağı olamayacağını gözönünde bulundurarak, borçlunun
“%15” değil, “%20” teminat yatırmasını istemektedirler) 316 -borçlu
tarafından- gösterilecek güvence (teminat) karĢılığında; «alacaklı
adına icra veznesine girmiş olan paranın, alacaklıya verilmemesi
hakkında» bir ihtiyati tedbir kararı verebilir. 317 Borçludan bu güvence
«alacağın geç tahsil edilmesinden doğan zararları karşılamak için»
istenmekte olup 318 gösterilen güvence (teminat) «alacağı faiz ve takip
giderleri ile birlikte karĢılamazsa», alacaklı borçlunun mallarının hac-
zini isteme hakkını elde eder…
Mahkeme, gösterilecek teminat karĢılığında mutlaka böyle bir
«ihtiyati tedbir kararı» vermek zorunda olmayıp, bu konuda takdir
hakkına sahiptir... 319 320
Gösterilecek güvencenin (teminatın) miktarını ve türünü hakim
takdir eder. Nitekim bu husus açıkça 72. maddeye ait Millet Meclisi
Adalet Komisyonu Raporunda (Gerekçesinde): «...Maddede sadece
teminatın asgari haddi hakkında bir kayıt konulmuĢtur. Bunun dıĢında,
teminatın nev‟i, kimlerin teminattan muaf oldukları gibi hususlarda,
HUMK.‟nun teminat hakkındaki genel hükümleri uygulanacaktır»
Ģeklinde belirtilmiĢtir. Durum böyle olmakla beraber, Yargıtay 321
önce bu konu ile ilgili eski tarihli bir kararında, «buradaki %15 temi-
natın mutlaka n a k i t o l a r a k yatırılması gerektiğini» belirtmiĢtir.
Kanımızca, yüksek mahkemenin bu görüĢü hatalıdır. Maddede „%15
teminatın mutlaka «nakit» olacağı‟ hakkında bir açıklık bulunmadı-
ğından, bu konuda HMK. mad. 87 hükmünün örneksemeyle uygu-
lanması, maddenin konuluĢ amacına daha uygun olur. 322 Yüksek
mahkeme 323 daha sonraki bir kararında ise, «borçlunun ihtiyaten haciz
edilen mallarının dava konusu alacağı karĢılayacak miktarda olması
halinde, kendisinden ayrıca teminat istenmesine gerek kalmadan ihti-
316 Aynı görüĢte: KOSTAKOĞLU, C. age. s: 943
317 Bknz: 13. HD. 11.4.1994 T. 2767/2191 (www.e-uyar.com)
318 Bknz: 19. HD. 25.2.2003 T. 917/3376 (www.e-uyar.com)
319 KURU, B. Menfui Tespit Davası ve Ġstirdat Davası, s: 53 – ÖKTEMER, S .Menfi
Tespit Davası (Adalet Der. 1972/8-9, s: 586) – MUġUL, T. age. s: 262 –
KOSTAKOĞLU, C. age. s: 946 – TÜRK, A. age. s: 261 – KURU, B. El Kitabı,
s: 361, dipn. 60 – KARSLI, A. age. s: 391 vd.
320 KarĢ: AKYAZAN, S. age. s: 62
321 Bknz: 11. HD. 6.2.1980 T. 9908/933 (www.e-uyar.com)
322 Aynı görüĢte: KURU, B. age. C:1, s:488 – KURU, B. Menfi Tespit Davası ve
Ġstirdat Davası, s:54 – Aksi görüĢte: YILMAZ, O. age. s:18
323 Bknz: 11. HD. 1.4.1986 T. 997/1849 (www.e-uyar.com)
210