Page 209 - Menfi Tespit
P. 209
İCRA TAKİBİNDEN SONRA AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
nuçlandırabilir mi? Doktrinde 312 «icra mahkemesinin, devam eden
olumsuz tespit davasına rağmen, itirazın kaldırılması istemini inceleyip
karara bağlamak zorunda olduğu (ĠĠK. mad. 72/III), ĠĠK. mad. 68/IV
gereğince de, icra mahkemesi tarafından „terekenin borca batık oldu-
ğunun tespiti için‟ açılan dava dıĢındaki bütün iddia ve savunmaların
bekletici sorun yapılamayacağı, genel hükümler uyarınca mahkemede
açılan ve yazılı yargılama usulünün (HMK. mad. 118-186) uygulandığı
olumsuz tespit davasının, takip hukukuna göre ve basit yargılama
usulünde (HMK. mad. 316-322) yargılama yapan icra mahkemesinde
„bekletici mesele‟ yapılamayacağı» belirtilmiĢtir... Yargıtay (12. Hu-
kuk Dairesi) ö n c e «takip konusu senet hakkında açılan olumsuz tespit
davasının sonuçlanmasının, icra mahkemesindeki borca itirazın kaldı-
rılması duruĢmasında bekletici mesele yapılması gerekeceğini» 313
-hatalı bir Ģekilde kabul etmiĢ, ancak daha s o n r a, bu görüĢünden
dönerek «olumsuz tespit davasının sonucunun, icra mahkemesinde
bekletici mesele yapılamayacağını» 314 belirtmeye baĢlamıĢtır.
Borçlu, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takiplerde;
süresi içinde -icra mahkemesine baĢvurup b o r c a ya da i m z a y a
itiraz etmiĢse, icra mahkemesi, borçlunun açtığı olumsuz tespit dava-
sına rağmen, borca ya da imzaya itirazı inceleyip (ĠĠK. mad. 169a, 170)
sonuçlandırmalıdır. 315
Ancak olumsuz tespit davası, sahtelik iddiası ile yani «sahtelik
iddiasına dayalı bir olumsuz tespit davası» açılmıĢsa; bu durum daha
farklı bir incelemeyi gerektirdiğinden -bu taktirde sorunun çözümü,
ĠĠK.‟nun 72. maddesinin mi yoksa HMK.‟nun 209/(1). maddesinin mi
„özel hüküm‟ olduğuna, yani bu davalarda hangisinin uygulanması
gerekeceğine bağlı olduğundan, bu konu hakkında ayrıntılı AÇIK-
LAMA için bknz: UYAR, T. / UYAR, A. / UYAR, C. Olumsuz
(Menfi) Tespit ve Geri Alma (Ġstirdat) Davaları, 4. Bası, 2015, s: 74
vd.)
Ġcra takibinden s o n r a açılan olumsuz tespit davalarında, davaya
bakan mahkeme alacağın % 15‟inden aĢağı olmamak üzere (u y g u l a-
m a da; mahkemeler genellikle, ĠĠK. mad. 72/III‟ün açık hükmüne
312 KURU, B. Menfi Tespit Davası ve Ġstirdat Davası, s: 51 – TÜRK, A. age. s: 257
vd. – MUġUL, T. age. s: 217 – KURU, B. El Kitabı, s: 360 vd.
313 Bknz: 12. HD. 14.5.1981 T. 3458/3885; 14.5.1981 T. 3433/4884 (www.
e-uyar.com)
314 Bknz: 12. HD. 4.7.2006 T. 11878/14654; 16.1.2007 T. 24277/255; Aynı doğ-
rultuda: Bknz: HGK. 27.11.1981 T. 12-3317/771 (www.e-uyar.com)
315 KURU, B. Menfi Tespit Davası ve Ġstirdat Davası, s: 52 – TÜRK, A. age. s: 258
209