Page 170 - Menfi Tespit
P. 170
İCRA TAKİBİNDEN SONRA AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
karar verilinceye kadar, o senet herhangi bir işleme esas alınamaz.”
Bu maddenin icra takiplerinde uygulanması gerektiğine ilişkin olarak
icra ve Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile yapılan takipte, takibe
konu kambiyo senedi altındaki imzaya itiraz, İİK.‟nun 170. maddesinde
özel olarak düzenlendiğinden, imza inkarı nedenine dayalı sahtelik id-
diası hakkında, sonraki genel kanun olan HUMK‟nun 209. maddesi
uygulanamaz. İmza itirazı, İİK‟nun 170/1. maddesi uyarınca satıştan
başka icra takip muamelelerini durdurmaz. Ancak icra mahkemesi
itirazla ilgili kararına kadar takibin geçici olarak durdurulmasına
karar verebilir (İİK. 170/2).
Öte yandan sahtelik iddiasının imza itirazı dışındaki bir nedene
(yazıda sahtelik) dayanması halinde Dairemiz, İcra ve İflas Kanununda
bir düzenleme bulunmadığından HMK‟nun 209. maddesinin uygu-
lanması gerektiği görüşünde iken, daha sonra içtihat değişikliğine gi-
dilerek, senet üzerinde bulunan yazıdaki sahtelik iddiasının borca itiraz
niteliğinde olup, bu konunun da İİK‟nun 169/a maddesinde düzenlen-
miş olması nedeniyle, HMK‟nun 209. maddesinin bu yönden de uygu-
lama yerinin olmadığı görüşü benimsenmiştir.
İcra mahkemesi, önüne gelen itiraz ve şikayetleri, İcra ve İflas
Kanunu‟nda düzenlenen özel usul kurallarını uygulayarak takip hu-
kuku bakımından kesin hükme bağladığından, anılan mahkemenin
kararları kural olarak maddi anlamda kesin hüküm niteliği taşımaz. Bu
nedenle borca veya imzaya itirazın incelenmesi sırasında sahtelik id-
diasına dayalı olarak genel mahkemelerde açılan davaları bekletici
mesele yapamayacağı gibi takibin durdurulmasına da karar veremez.
Sadece İİK‟nun 169/a-2. maddesi uyarınca itirazın esası hakkındaki
kararına kadar icra takibinin muvakkaten durdurulmasına karar ve-
rebilir. İcra mahkemesince takibe konu alacakla ilgili bir karar veril-
miş olması, alacak hakkında genel mahkemelerde dava açılmasına
engel oluşturmaz.
Borçlunun sahtelik nedenine dayalı olarak açtığı menfi tespit da-
vası, İİK‟nun 72. maddesi kapsamında bir dava olup, anılan maddedeki
usule göre mahkemeden alınacak ihtiyati tedbir kararı ile icra takibi
durdurulabilir. Sahtelik nedeniyle açılan menfi tespit davası gibi,
cumhuriyet savcılığına aynı nedenle yapılan şikayet ve ceza mahke-
mesinde açılan dava da kendiliğinden icra takibini durdurmaz ve bek-
letici mesele yapılamaz. Ancak cumhuriyet savcılığı veya ceza mah-
kemesince tedbir kararı verilirse icra takibi durdurulabilir.
Yukarıda açıklanan ilke ve kurallar ışığında, takibin kesinleşmesi
öncesi veya sonrasında takibe konu senedin sahteliğinin iddia edilmesi,
170