Page 152 - Menfi Tespit

İCRA TAKİBİNDEN SONRA AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
işlemlerin olduğu yerde durdurulmasının, müstakil bir düzenlemede,
sarih bir ifadeyle gidermeye çalışmıştır. Tatbikatta, gerek esasa yönelik
itirazlarda (İİK. md. 62, 168/I b. 5, 169, 169/a) gerekse imzaya yönelik
itirazlarda (İİK. md. 62, 168/I b. 4, 170); dikkat buyurulur ise, sadece
sahtelik iddialarının icra takibine etkisinin, HMK. md. 209/I çerçeve-
sinde değerlendirilmesi, kanunun ruhu ve tekniği olarak benimsenmiş-
tir. Keza, sahtelik iddiası halinde, sadece ve pratik ifadeyle adi senet
veya kambiyo senedi yahut da yazı inkârı veya imza inkârı ayırım ya-
pılmaksızın HMK. md. 209/I hükmü kaleme alınmıştır.

Buna karşılık; kötüniyetle haksız yere sahtelik iddiasında bulu-
nulmuş ve işlemlerin durdurulmuş olması ihtimaline karşı da HMK.
md. 213‟de diğer taraf lehine tazminata hükmedileceği düzenlenmiş-
tir...» 186
ç) «Doktrinde ileri sürülen bizim katıldığımız görüşe 187 göre
HMK. m. 209/1‟deki düzenlemenin İİK. m. 72 karşısında özel bir hü-
küm teşkil etmesi sebebiyle sahtelik davası açılması veya sahtelik id-
diasında bulunulması durumunda İİK. m. 72 uygulama alanı bulma-
yacaktır. Zira İİK. m. 72‟deki menfi tespit davası, icra takibine konu
borcun sona erdiği iddiasıyla ve borcu sona erdiren her türlü sükût
sebebine dayanılarak açılabilir; oysa bu sebeplerden bir tanesi olan
sahtelik iddiasının söz konusu olduğu durum, kanun koyucu tarafından
ayrılarak HMK‟da özel olarak düzenlenmiştir. HMK. m. 209/1‟in İİK.
m. 72 karşısında özel hüküm teşkil etmesinin diğer bir sonucu olarak „o
senet herhangi bir işleme esas alınamaz‟ hükmünün kapsamına icra
işlemleri de girdiği halde, icra işlemlerinin durması için İİK. m. 72‟de
olduğu gibi bir ihtiyati tedbir kararına gerek yoktur. Burada ihtiyati
tedbir kanunun emredici düzenlemesine bağlı olarak, kanun gereği
kendiliğinden ortaya çıkacak bir sonuçtur. Yargıtay da yeni tarihli
kararlarında sahtelik iddiasına dayalı menfi tespit davalarında, takibin
İİK. m. 72/2 ve m. 72/3‟deki koşullar çerçevesinde değil; yeni 6100
sayılı HMK. m. 209/1 hükmü çerçevesinde durdurulması gerektiğine

186 KĠRAZ, T. Ö. Adi Senetlerde Sahtelik Ġddiasına ĠliĢkin Dualist Yapı Üzerine Bir
Ġnceleme (MĠHDER, 2013/1, S: 43-72)
187 PEKCANITEZ/ATALAY/ÖZEKES, a.g.e. s: 625-626. Doktrinde sahtelik id-
diaları hakkında hem Hukuk Muhakemeleri Kanunu‟nun hem de Ġcra ve Ġflas
Kanunu‟nun birer genel kanun olmaları nedeniyle, yeni kanun ya da sonraki
kanun durumunda bulunan HMK m. 209/1 hükmünün öncelikle uygulanması ve
bunun sonucu olarak da ne ĠĠK. m. 72 ve ne de ĠĠK. m. 169a ve m. 170 hüküm-
lerinin sahtelik iddiasının ileri sürüldüğü hallerde uygulanmasının düĢünülme-
mesi gerektiği belirtilmiĢtir (Uyar, Senedin Sahteliği, s: 207).

152