Page 143 - Menfi Tespit

İCRA TAKİBİNDEN SONRA AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
davada ya da yaptığı icra takibinde öne sürmesi‟ şartını aramadığını,
ödeme emrine itiraz etmemiş veya itirazında ya da icra mahkemesinde
zamanaşımı def‟ini öne sürmemiĢ olan borçlunun bu hakkından vaz-
geçtiğini belirten bir hüküm bulunmamaktadır...
Alacak, icra takibinin kesinleşmesinden sonraki bir tarihte za-
manaşımına uğramışsa, borçlu, -her zaman- icra mahkemesinden «ic-
ranın geri bırakılması» kararı alabileceğinden (ĠĠK. mad. 71/II), bu
konuda olumsuz tespit davası açmakta hukuki yararı yoktur... 180 An-
cak, icra mahkemesi tarafından bu konudaki talebi kabul edilmeyen
borçlu «olumsuz tespit davası» açabilir... 181
VI- Borçlu «sahtelik iddiasına dayalı bir olumsuz tespit davası»
açarsa, -örneğin; takip konusu yapılmak istenen «takipten önce» bir
senedin (belgenin) veya takip konusu yapılmıĢ olan «takipten sonra
(sırasında) bir senedin (belgenin) „altındaki i m z a n ı n kendisine ait
olmadığını‟, „imzanın kendisine ait olduğunun saptanması halinde, bu
imzanın transfer imza (baĢka bir belge altından buraya aktarılmıĢ) ol-
duğunu‟ 182 „senetteki vâde/tanzim tarihinde, alacak miktarını yazı ile
veya sayı ile belirten kısımda tahrifat yapılmıĢ olduğunu‟ ileri sürerek,
„bu senetten dolayı hiç ya da talep edildiği kadar borçlu olmadığının
tespitini‟ isterse- bu dava icra takibine nasıl etki edecektir? Böyle bir
davanın açılması, icra takibini durduracak mıdır?

Bu konuyu, ĠĠK.‟nun 72. maddesinin yanında düzenleyen
HUMK‟nun 317. maddesi -1.10.2011 tarihinde yürürlüğe girmiĢ bu-
lunan- yeni HMK‟nun 209/(1) maddesi ile yeniden ve eskisinden farklı
bir Ģekilde düzenlemiĢtir.
Yürürlükten kalkmıĢ olan HUMK‟nun 317. maddesi uyarınca
«Sahteliği ileri sürülen senet hakkında bilirkiĢi incelemesi yapılmasına
ve senedin yazıldığını görenlerin tanık olarak dinlenmesine karar veri-
lince», icra takibi bu aĢamada kendiliğinden duruyordu...
Yeni HMK‟nun 209/(1). maddesine göre ise, bugün «Adi bir
senetteki yazı veya imza inkar edildiğinde, bu konuda bir karar veri-
linceye kadar, o senet herhanagi bir iĢleme esas alınamayacak»tır.

ĠĠK.‟nun 72. maddesinin 2. fıkrası uyarınca «icra takibinden ö n c e
menfi tespit davasına bakan mahkeme -talep üzerine- teminat mukabi-
linde icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı vere-
bilecek», buna karĢın ĠĠK.‟nun 72. maddesinin 3. fıkrası uyarınca ise

180 TÜRK, A. age. s: 117 – MUġUL, T. age. s: 148 vd.
181 KURU, B. Ġcra ve Ġflas Hukuku, C: 1, s: 460
182 MUġUL, T. age. s: 102

143