Page 139 - Menfi Tespit

İCRA TAKİBİNDEN SONRA AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
kında yapılan iflâs takibine süresi içinde itiraz etmiş ve alacaklı «itira-
zın kaldırılmasını ve borçlunun iflâsına karar verilmesini» istemiĢse,
iflâs davasında borçlunun her türlü savunmaları araĢtırılacağından ar-
tık, olumsuz tespit davasına bakan mahkemenin, iflâs davasının sonu-
cunu «bekletici sorun» saymaması daha doğru olur. 161

Eğer, borçlu iflâs takibinden sonra «olumsuz tespit davası» aç-
mıĢsa, burada Ģöyle bir ayrım yapmak gerekir. Eğer borçlu süresi içinde
iflâs ödeme emrine itiraz etmiĢse, bundan sonra ayrıca olumsuz tespit
davası açmasında hukukî yararı yoktur. Çünkü açılan (ya da açılacak
olan) iflâs davasında borçlu bütün itiraz ve def ilerini serbestçe ileri
sürebilecek, «borçlu olmadığını» bu davada kanıtlayabilecektir. Eğer
borçlu süresi içinde iflâs ödeme emrine itiraz etmemiĢse, aleyhine iflâs
davası açılmadan önce veya sonra «borçlu olmadığını» kanıtlamak için
olumsuz tespit davası açabilir, bunda hukukî yararı vardır. Çünkü bu
olasılıkta, aleyhine açılan iflâs davasında «borçlunun gerçekten borçlu
olup olmadığı» araĢtırılmadan, sadece Ģeklî yönden inceleme ile yeti-
nilerek (ĠĠK. mad. 158/II) iflâsa karar verilecektir. Bu olasılıkta, borç-
lunun açtığı olumsuz tespit davası, iflâs davasından önce bitmez ve
borçlu ticaret mahkemesinin depo kararı üzerine borcunu mahkeme
veznesine depo ederse, olumsuz tespit davasına bakan mahkemenin
ĠĠK. mad. 72/III uyarınca, «bu paranın alacaklıya ödenmemesi» ko-
nusunda ihtiyati tedbir kararı vermesi gerekir...
Diğer bir görüĢe göre 162 ise, iflâs yolu ile takip içinde, olumsuz
tespit davasına yer verilmemiĢtir. Bu bir unutkanlık eseri sayılamaz.
Borçlu, iflâs takibinden ö n c e olumsuz tespit davası açmıĢ ise, daha
sonra aleyhine açılacak iflâs davasında, bu olumsuz tespit davası
«bekletici sorun» yapılamaz. Eğer borçlu, iflâs takibinden s o n r a
olumsuz tespit davası açmıĢsa, bu dava da iflâs takibini etkilemez.
Borçlu iflâs davası sonucunda, depo kararına uyarak takip konusu
borcu mahkeme veznesine yatırdıktan sonra -ĠĠK. mad. 175 uyarınca-
geri alma (istirdat) davası açabilir.
IV- Olumsuz tespit davası ile icra takibi a y n ı g ü n açılmıĢsa,
acaba hangisi daha önce açılmıĢ sayılacaktır? Bir görüĢe göre, 163 icra

161 ALTAY, S. Menfi Tespit Davası Ġle Takip Süreci Ġçinde OluĢan Ġflas Davası
Arasındaki KarĢılıklı EtkileĢim ve Özellikle Bekletici Sorun Konusu (ĠBD.
1986/10-11-12, s:711)
162 POSTACIOĞLU, Ġ. agm. s:830 – POSTACIOĞLU, Ġ. age. s:260 – POSTA-
CIOĞLU, Ġ. Ġflas Hukuku Ġlkeleri, 1978, s:27 – BERKĠN, N. age. s:136
163 GÜRDOĞAN, B. Ġcra Hukuku, s: 130 – KURU, B. age. C:1, s:476 – KURU, B.
Menfi Tespit Davası ve Ġstirdat Davası, s:34 – KURU, B. El Kitabı, s:356 –

139