Page 141 - Menfi Tespit
P. 141
İCRA TAKİBİNDEN SONRA AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
olan borcunun zamanaĢımına uğradığını» ileri sürerek olumsuz tespit
davası açabilir mi?
a- Ġcra takibinden önce; b o r ç l u, alacaklısının elinde «itirazın
kesin olarak kaldırılmasını» (ĠĠK. mad. 68) sağlayacak belge bulunsa
da, bulunmasa da, alacaklısına karĢı «borcunun zamanaĢımına uğradı-
ğını» ileri sürerek olumsuz tespit davası açamaz. Çünkü;
aa) Alacaklının elinde, itirazın kesin olarak kaldırılmasını sağla-
yacak (ĠĠK. mad. 68) nitelikte bir belge yoksa, borçlunun icra dairesine
«zamanaĢımı itirazı»nda bulunması üzerine, alacaklı icra mahkeme-
sinden «itirazın kaldırılmasını» isteyemeyecek ve borçlu hakkındaki
icra takibi durmaya devam edecektir. Bu aĢamada, borçlunun «olumsuz
tespit davası» açıp, «borcun zamanaĢımına uğradığının tespitini» is-
temekte hukukî yararı bulunmayacaktır... Borçlunun itirazı ile durmuĢ
olan icra takibi hakkında alacaklının «itirazın iptali davası» (ĠĠK. mad.
67) açması halinde, borçlu, bu dava sırasında tüm savunma sebeplerini
ileri sürebilecektir... 170 171 172
bb) Alacaklının elinde, «itirazın kesin olarak kaldırılmasını»
sağlayacak (ĠĠK. mad. 68) nitelikte bir belge bulunması halinde, borç-
lunun ödeme emrine itirazı üzerine, alacaklının icra mahkemesinden
«itirazın kesin olarak kaldırılmasını» istemesi durumunda, borçlu,
alacaklının elindeki belgeye göre borcun zamanaĢımına uğramıĢ ol-
duğunu kanıtlayabilir. 173
cc) Alacaklının elinde «kambiyo senedi» bulunuyor olması ha-
linde, borçlu hakkında yapılacak takip üzerine «zamanaĢımı itirazı»nda
bulunup, önce „takibin geçici olarak durdurmasını‟ (ĠĠK. mad. 169a)
sonra da „itirazının kabulünü ve takibin durdurulmasını‟ (ĠĠK. mad.
169a) sağlayabilir. 174
b- Ġcra takibinden sonra; b o r ç l u, «ödeme emrine itirazında»
veya «icra mahkemesinde» zamanaĢımı itirazında bulunmamıĢ olan
borçlunun artık aynı iddia ile «olumsuz tespit davası açamayacağı»
170 KURU, B. El Kitabı, s: 353 – KURU, B. Menfi Tespit Davası ve Ġstirdat Davası,
s: 28 – TÜRK, A. age. s: 108 – MUġUL, T. age. s: 145 – KARSLI, A. age. s:
390 – PEKCANITEZ, H./ATALAY, O./ÖZEKES, M. age. s: 239 – YILDI-
RIM, M.K./YILDIRIM, N.D. Ġcra Hukuku, 5. Baskı ,s: 121
171 KarĢ: POSTACIOĞLU, Ġ. age. s: 261, dipn. 26
172 Bknz: 11. HD. 14.3.1983 T. 1143/1171 (www.e-uyar.com)
173 TÜRK, A. age. s: 108 – MUġUL, T. age. s: 146
174 TÜRK, A. age. s: 108
141