Page 132 - Menfi Tespit

İCRA TAKİBİNDEN SONRA AÇILAN «OLUMSUZ (MENFİ) TESPİT DAVASI»NA AİT…
açma koşulları oluşmadığından açtığı davanın „hukuki yarar yokluğu‟
nedeniyle reddedilmesi gerekeceğini» 119
√ «Ciro silsilesinde imzası bulunmayan kişinin olumsuz tespit
davası açmakta hukuki yararının bulunmadığını» 120
√ «Bonoda müşterek borçlu olanların birbirlerine karşı dava
açmakta hukuki yararlarının bulunmadığını» 121
√ «İcra kovuşturması sonucu davalıya haksız olarak ödenmiş olan
para hakkında „geri alma davası‟ yerine „borçsuzluğun tespiti‟ için
dava açılamayacağını» 122
belirtmiĢtir.
III- a) Takibin kesinleĢmesi halinde, takipten s o n r a açılacak
olumsuz tespit davalarında, kesinleĢen takibin i l â m s ı z ya da ilamlı
olması fark yaratmaz. BaĢka bir deyiĢle, takibin kesinleĢmesi halinde,
olumsuz tespit davasının açılması olanağı sadece «ilamsız takipler»
için öngörülmüĢ değildir. 123 Ġcra ve Ġflâs Kanununda olumsuz tespit
davasının, «ilamlı» ya da «ilamsız» takip ayrımı yapılmaksızın açıla-
bileceği öngörüldüğü gibi, ĠĠK.‟nun «ilâmların icrasına iliĢkin» 2. Ba-
bında yer alan hükümlere aykırı olmayan hükümlerinin -bu arada ĠĠK.
mad. 72‟nin- ilamlı icrada da uygulanacağı ĠĠK. mad. 41‟de açıkça be-
lirtilmiĢ olduğundan, ilamlı takiplere karĢı da «olumsuz tespit davası»
açılabilir. 124 125 Ġlamlı t a k i b e karĢı da, ĠĠK. mad. 33‟de öngörülen

belgelerle itiraz edilmediği için «takibin geri bırakılması ya da iptali»
istemleri reddedilen borçlular da, olumsuz tespit davası açabilirler.
Nitekim, ĠĠK. mad. 33/son‟da açıkça ĠĠK. mad. 72‟ye yollama yapıl-
mıĢtır. Gerçi, yapılan yollama sadece «takip konusu borcun ödenmiĢ
olması» varsayımına iliĢkin ise de -yani sadece «geri alma davası»na
yollamada bulunulmuĢsa da- bu yollamayı maddenin tümüne -yani,
«olumsuz tespit davası»nı da içerecek Ģekilde- yapılmıĢ bir yollama

119 Bknz: 19. HD. 2.7.1997 T. 431/6895 (www.e-uyar.com)
120 Bknz: 19. HD. 20.12.1994 T. 2475/12804 (www.e-uyar.com)
121 Bknz: 19. HD. 8.6.1999 T. 6900/2004 (www.e-uyar.com)
122 Bknz: 19. HD. 2.2.1999 T. 7417/428 (www.e-uyar.com)
123 Bknz: 19. HD. 17.5.1996 T. 3301/4868; 4. HD. 16.11.1971 T. 8497/9729
(www.e-uyar.com)
124 KURU, B. Menfi Tespit Davası ve Ġstirdat Davası, s: 200 vd. – BERKĠN, N. age.
s:139 – BERKĠN, N. Yargıtay Ġcra ve Ġflas Dairesinin Son Ġçtihatları (ĠHFM.
1975/1-2, s:200) – TÜRK, A. age. s: 173 – MUġUL, T. age. s: 85
125 Bknz: 12. HD. 17.11.1981 T. 6665/8435 – 4. HD. 18.11.1971 T. 3497/6729; 19.
HD. 23.11.1996 T. 2601/11640; 12. HD. 17.3.2009 T. 24059/5604; 11. HD.
11.2.2005 T. 5023/1472; 19. HD. 17.5.1996 T. 3301/4898; 11. HD. 11.11.1994 T.
6464/8469 (www.e-uyar.com)

132