Page 192 - Diyarbakır Barosu Temel Bir İnsan Hakkı Olarak Dİl Hakları Ve Kürt Meselesi Temel Uluslararası Belgeler

DlYARBAKlR BAROsu

suP kişilelin kendi kirrıliklerini, kültiirlerini ve dillerini koruma ve
geliştirme haklan ile bu kişilerin daha 8eniş toPluma tam ve eşit
biler üye olarak eIıtegre olmalarınr sağlama 8ereği arasında biı
denge kurulmasml teşvik etmektedir. Bu bakş açıslyla, Devletin
resmi dil(leı)ini iyi bilmeden bu ente8lasyonun

2 Yukanda bahsi edilen ksıtlamalar, ömek olarak şunlan
içeriri Evrensel insan Haklan Beyannamesi'nin 3o.Maddesi Ulus-
lararası Medeni ve Siyasal Hallar S,özleşmesi'nin 19(3). Maddesi
AvIuPa iİrsan Hallannın ve Temel Özgtrlüklerinin Korunmasl
&izlşmesi'nin 10(2). Maddesi sağlanması mümlün değildir. Biry-
le bir eğ itimin nasd olacaF, eğitimin biİ hak olduğunu ifade eden
ve Devletlere eğitimi zorunlu klma yükiirnlülüğii getiren Ulusla-
rarasl Ekonomik, sosyal ve Külttiİel Haklar &izleşmesi'nin 13. ve

14. Maddeleri ile Çoc!ık Haklan Sözleşmesi'nin 28, ve 29.
Maddelerinde belirtilmektedir. Aynı zamanda, Ulusal Azınlıkla-
ım Korunmasına ilişkin Çerçeve Sözleşmesi'nin 14(3) Maddesin-
de azıİrlık dilinin öğletilmesi "Iesmi dilin ötsenilmesine veya bü
dildeki eğitime zarar Vermeden Ve de ön yaİgılr olmadan uygula-
nacakhı" ifadesi yer almaktadrr.

isiMLER

1) lllusal Azınİİlann Korlrnmasrna iliŞkin Çerçeve &jzleşme-
si'nin 11(1) Maddesi, ulusal azınlıklara mensuP kişilerin azın-
Jık dilindeki ad ve soyadlarıru kullanma hakkı olduğrmu şart
koşaİ. Birey kirnliği açısmdan temel olan bu haktan yararlan-
ma, her Devletin kendi özgün koşullan rşığlnda sağlanma-
lıdır. Ömeğiı kamu görev]ilerinin Devletin resmi dili veya
dillerindeki alfabeyi kullanaIak ulusal azünl ,Jaıa mensup
kişilerin adlarınr azınlık dili fonetik formuna uygrın bir ş€kil-
de kaydetme hakkl vardır. Bununla biİlikte, bu tiiİ kayıt, söz
konusu ulusal azınlığın dil sistemine ve geleneklerine uygün
olarak yapılmalıdır. Kişilerin dili ve kirnliğiyle yakından ilgili
bu temel hak kapsamında, kamu makaİnları taİafmdan kendi
özgiin ad veya soy ad(lar)ından vazgeçmeye zorlanmrş ya da
kendi iradesi dışında ad(lar)ı değştüilmiş kişileIe, heıhangi
biı harcama yapmak zoruııda kalmadan bu isirnleri tekrar
edinme hakkr taırnmalrdrr.

]90
--..c ...
-