Page 191 - Diyarbakır Barosu Temel Bir İnsan Hakkı Olarak Dİl Hakları Ve Kürt Meselesi Temel Uluslararası Belgeler

Dit Haktanna itişkin
uluslarara5 Betgeter

laı birbirini kapsayabilmektedil. Ömeğin biIeyleıin yalnız veya
başkalanyla birlikte hareket ederek kendi özel medyalanrı veya
okullannr açmaya çalışmalarü halinde böyle bir duİum söz konü-
sudur. Özel girişim olarak başlayan bir şey meşru kamu çıkannm
konusu haline gelebilir. Bu durumda, bazı kamusa düzenlemeleIe
gidilmesi geİekebilir.

Azfük dillerinin ulusal azmllk mensubu kişilefce "kamusal
ve özel alanda" kullaİİ]mt eğitim konusuna değinmeden değer-
lendirilemez. fıusal azüİılıklann dilleriyle ilgili eğitim sorunlan,
hem uluslararası irrsan haklan alanüda hem de eğitim alanmda
Lıluslararası üne sahip uzmanlaın işbiıliği ile ACiT Llusal Azın-
lıklar Yüksek Komiserliği yalanna Etnik Gruplar Arası ilişkiler
VaKı taİafmdan geliştirilen l,ahey Tavsiyeleri'nde aü,nntılı olank
ele alırırruştır. lnhey Tavsiyeleri, ulusal azınlıklara merısup kişi-
lerin kimliklerinin korurunasl ve geliştiİilmesinin yaşamsa] bil
önemde olduğu AGiT bölgesinde ulusal azınJıklaıa mensup kişi-
leıin haklanyla ilgili u]uslaıaıası standaıtların daha açık bir şekil-
de anlaşılmasru sağlama amaclyla 8e]iştirildi.
Uluslaİafa§ insan haklan belgeleri, insan haklarınm evİensel
olduğunu ve bu haklaldan eşit bir şekilde ve aynm gözetmeksi-
zin yararlanılmast gerektiğini şart koşar. Bununla birlikte hakla-
nn çoğu sın!ıs\z değildt. Bu belgeler, smrılü sayıda dururrılarda
Devletlerin trlirli haklarm kullanımüru krsItlayabileceğini öngöI-
mektediİ, Uluslaİarasr insan hakları hukukunun izin veldiği kısıt-
lamalaİa, insan yaşamınr tehdit eden acil duruİn]arda ve başkala-
rırun hak ve özgürlüklerini tehdit edici dururrılar ortaya çükt!ğnda
veya demokatik bir toplumda kamu aNakrıı, sağ]rğmr, ulusal
güvenliği ve genel İefat[ tehditedici durumlarda başvurulabilir.2
insan hakları hukukundaki özgiirlükleri kısütlama koşullarıfu dar
biçimde yorurrılanmalıdlr.

Ulusal Azfüklarün Dil Haklarına ilişkin oslo Tavsiyeleri'nde
düzerı]enen ve ayrıntılr olaİak ele a]İıan ulusal azınltklara men-
sup kişilerin kendi dilQer)ini kamusal ve özel alanda kullarrma
hakkı, daha geniş toPluma den8eli biİ tam kat ımtn sağlanİnası
çeİçevesinde değeIlendirilmelidiı. Tavsiyeler d§ dünyaya kapalı
bir yaklaşm öneİmemektedil, daha çok ulusa] azmLk]aİa men-

€eİr6 ...--
189

-