Page 190 - Diyarbakır Barosu Temel Bir İnsan Hakkı Olarak Dİl Hakları Ve Kürt Meselesi Temel Uluslararası Belgeler
P. 190
D|YARBAK|R BARosU
mesi hem de AvruPa insan Haklan ve Temel Özgtirlükleİin Koruİ-
masr §izleşmesi'ne göndeme yapan AwuPa Konseyi'nin ifade ve
Haber Alrna Öz8tillüğii Bildirgesi "ifade ve habeİ alma özgijİlüsi,
her iruanrn sosyal, ekonomik, kültürel Ve siyasal gelişimi açısından
gercklidir ve bu özgtiflülç sosyal Ve külttiİel gruplaın, uJuslann
ve uluslararast toplumun uyumlu bir şkilde gelişmesinin koşu]u-
du1' demektedir. Avİupa insan Haklan ve Temel Özgtrlüklerin
Korunma§ $zleşmesi'nin 11. Maddesi'nde garanti edilen banşıl
toPlanrrra ve örgiidenme özgürlükle.i bu agdan önen{idil.
A!.ruPa Cüverılik ve işbirliği Teşkilah (AGiT) kaPsammda
ifade, toPlanma ve öIBütlenme özstillüğti konusunda aü,nı temel
düşünceleı irısani Boyut Konferaisl KoPenha8 Toplanhsl Bel8e-
si'nin 9.1-9.3 Para8lafaİında tek tek sfaIanmaktadıI.
Yeni bir AvruPa için Paris Şarh'nda" AGiT kat ümc$ı Dev-
letlerin Devlet ve hükiimet başkanlan "aynm 8özetmeksizin, her
bireyin: ifade öz8ürlüğİ, öIgütlenme ve barışçl toplanma özgiiİ-
lüğiine hakkr,.,. olduğırnu teyit ederler."
Uluslaİaİasl Medeni ve siyasal Haklar &rzleşmesi'nin 27.
Maddesi, ulusal azınlıklann dil haklanyla doğrudan ilgili bir di_
ğeI öneünli Maddediİ. Bu Madde " .,.azınlıklara mensup kişilerin
kendi gnıplarındaki diğer üyelelle birlikte, .,. kendi dillerini kul-
lanma haklan engellenemez" demektedir.
Benzer şekilde, BM Ulusal veya Etnik, Dinsel ve Dilsel Azrn-
lıklara Mensup Kişilerin Haklan Bildiİgesi'nin 2(1) Maddesi ıiu_
sal azm]lklam mensuP kişilerin "kendi dillerini özel ve kamusal
alanda özgiiİ.e ve müdahale edilmekizin veya herhangi bir ay_
rım gözetilmeksizin kullanma" hakkr olduğunu ifade eder, Avru_
Pa Kon§eyi, Ulusal Azmlıklann Korunmasrıa ilişkin Çerçeve &iz-
leşmesi'nin 10(1) Maddesi, Devletlerin, ulusal azrnİRara mensuP
kişilere "kendi dilini ozel ve kamusal alanda sözIü Ve yazılı ola-
rak, özgijİce ve müdahale edilmeksizin kullaruna hakkr" tarırrna-
süür gerektirmektedir.
Bu belgeler azınhk dille nin özel ve kamusal alanda krılla_
nrrruna işaret etmekle birlikte, "özel" alanrna karşılık "kamusal"
alan srflrrnı net olaıal< belirtmemektedirler, Aslında bu alan-
]BB
-..._-

