Page 197 - Diyarbakır Barosu Temel Bir İnsan Hakkı Olarak Dİl Hakları Ve Kürt Meselesi Temel Uluslararası Belgeler

DiI Hak[arlna il.iskin
!(ustara..sl geLgeler

desinde, Devletierin " .,. &izleşmede tarınan haldara işlerlik
kazaıdrrmak için gerekli olabilecek yasal ve diğer tedbirleri
almasr" koşulu getirmektedir. Daha da ötesi, Irksal Aynmcl-
lrğm Önlenmesi Uluslararası Sözleşmesi (ırk, renk, soy veya
ulusal ya da etnik köken temelinde her tiirlü ayİtm, drşlama,
krsltlama ya da tefcih durümunu ortadan kaldrmayt amaç-
layan), 2(2) Maddesi, "Taİaf Devletler, koşullar çok gerekli
krlıyorsa, sosyal, ekonomik, kültaiİel ve diğer alanlarda, be-
lirli rksal gruPların veya bu grırPlaIa mensuP kişilerin bütiin
insan haklan ve temel özgürlüklerden tam ve eşit olaİak ya-
rarlanmalannt gaİanti etmek amactyla ve bu kişi ve gnıplann
yeteIli düzeyde gelişmesini ve koIunmasmr sağlamak üzeİe
özel ve somut tedbirler alacaldardıİ" koşülu 8etirmektedir.
Dil çoğu zaman yukarlda sözü edilen saizleşmece korunan
etnik 8rubu tanrmlayan bir k teİ olduğundao dilsel azınlrt-
lala da bu tür "özel ve somut tedbirler"den yaIaİlanma hakkı
taıunabiliı.
AVrupa düzeyinde, KopenJ,ıag Belgesi'nin 31. Paragrah
"Devletler, gerekirse, ı.rlusal azın]rklala mensup kişilerin in-
san hakları ve temel özgiirlüklerden yararlanma ve bu tlak-
ları kullanmada diğel Yurtdaşlaİla tam eşitliğini güvence al-
trna almak amaoyla özel ön]erİıler alacaklaİdf" iJadesi yer
alrnaktadf . Ulusa Azrnlıldann Korunmasına ilişkin Çerçeve
Stızleşmesi'nin 4. Maddesinin 2. Paıagaİı, TaİaJ Devletlere
"geıektiğinde, bir ulusal azınJrğa mensup kişilerle çoğunluk
mensubu kişiler aİasında ekonomik, sosyal, siyasal ve küItiirel
yaşamm tlim alarıIa]rrnda tam ve etkin bir eşitlik geliştirmek
üzere yeter]i tedbi-rleri alacaklardrr" yiikiimlülüğii 8etirmek-
tedir; ayrır Maddenin 3. Paİagralı "2. Paliagaİa göIe ahnan
tedbirler, a},nmcl bir davİanlŞ olarak değerlendirilmeyecek-
tiİ" demektedir, Bunun da ötesinde, Böl8esel veya Azırıllk
Dilleri Avrupa Şarh'nrn 7(2) Maddesi "bOlgesel diller ve azn-
]rk dilleri lehine ve bu dilleri konuşanlarla toplıımun 8eri ka-
lanı arasında eşitliği geliştirmeyi amaçlayan veya bu dillerin
özgiin koşullanru dikkate alan özel tedbiİlerin benim§enme-
si, daha fazla kultarulan dilleri konuşnlala karşt aynmfl bir
davlanrş oiaİak değerlendirilmez" demektedir. Bu nedenle,
kamu makamları, diğeİ alarrlarrn yanı sra, ulusal azırılıklara