Page 165 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

ulus devleti jnşaatlnl çok kolay atlatlyorlaı osmanIı'da Türk]üğün
uygulanmaya başlamasl ne zaman ki o§manllcl]lk, lsİamclllk işe yaramüyor,
20. yüzyldan itibaren daha sonra ulus devletıe artan bir süreç. Dolayısıyla
Türkiye ulus,dev]eti inşa sürecini çok sancııı atlatlyo., Hocam da ilk oturumda
bahsetti. Tü.kjye osmanllda aynl hak]an alalak çlkıyoı ama alt kim]er değjl,
bıjnu üst kjmliklelj yapıyor ve bunun sanclla.ınl yaşıyoı JaPonya'da böy]e bir
şey yok, zaten üst kirnlik. hala üst kimlik. Alt kjmliği zat€n tanümlyorlar. Diğer
yandan Türkiye'nin osman]ı'dan taşldığl bu mirastan dolayı azlnhklara
baklşlnda bi. ko.ku var. Çünkü a2ınılklannün aynlma ta]ebj o]abi]iyor Her
zaman Pa.çalanma korkusu içinde Türkjye, Bu parçalanmayü önlemek için
gerektiği zaman zora başvurmaktan da hiç kaçınmıyor. Bu noktada Çin jle
benzeşiyo. Çünkü Çin'de hala bir lmpalatorluk. Ben Tüıkiye'ye de
lmParatoduk demjyorum. Çin diyor ki| .Burası benim oyun bahçem. Ben bu
bahçeyi coğrafyaya gö.e slnı.ladlm. Ben hala han kültürüni Çjnli]erde 56
mi]liyet vaı Bunlardan büyük çoğunluğu han kökenli, çoğun]uk han Çinlisi.
Diyor kj: "Benim kültürüm ha]a ev.ensel kültür_ Ben böyük ağabeyim. siz
benjm kültürüme, koşullanma ı,yum sağlayln ama ben bu coğrafya içjnde
kendidi]jniıi, yazlnl2ı kullanmanıza jzin veriyolum. Haüa istiyo.sanız öze.kliğe
de izjn veriyo.um, ama ayrı]mayl benden talep etmeyjn. Buna asla izin
veımem.' Bu bir oyun bahçesj olarak düşünür§enjz her şeyle oynamak
serbest ama şu çlklş kapısına geldiğinirde burada kaPlnıza han]ar dikiljyorlar.
Bulada hanlann kapıya dikilmesinin nedeni soylan veya kanlan değil.
KüItürden hareket ediyorla.. Japonya'nın jkioyun bahçesj vaı Japonya diyor
ki: "Bj, Japonlar kafdeş, kardeş yaşlyoruz. Sonra birileri diyor kj: "sizin ama
Aylnıarlnlz Varmlş, Koreli]eriniz varmlş, a2ınİklaılntz varnş. Yok, yok
djyorlar Kore)iler zaten göçmen, Ayln]ar bizim soyumuzdan djyorlaı oyun
bahçesini uluslararas| camİa için genişleİiyorlaı ToPlumsal alanda bunların
buraya gİmesine izin vermiyorlaı Türkiye'ye baktlğımEda cumhurivet|e
billlkle, "ben oyun bahçemi coğrafyaya gole çiziyolum'. Dolaylslyla kimse
soyu farkİ diye dlşlanmayacak. Ama azıcık böyle kapıya yaklaşan o]sa, "gir
içeri" djyoı Diğer yandan kendi içinde bu oyun bahçesinde yer almak, eşjt
olarak her alanda oyun oynamak için diyor kII Türk değjlsin biliyolum ama
Türk olmay| kabul et§en, hiç de fena olmaz gibi bir yak]aşlm]a hareket ediyor
Do]aylsly]a Tirkiye'nin bu lmparatorluk ve ulus dev]eti ikjleminin bjr tüllü
aşamadlğlnı, hem Japonya gibi arınllkları kendi ailesine almaktan
korktuğıJnu, hem de Çin gibi aynlmalanna izio ve.miyor, Dolaylslyla iki a.ada
bi. derede ka]mış vazjyette. Tü.kiye, Çin ve Japonya karşülaşlrlımaslnda
Türkiye'nin içinde bulunduğu ikilemi ben böy]e öretleyebi]j.jm. Diğeı yandan
da Türkiye ayrl bjr boyutta başka bir ikilemin içinde. Bu noktada da Çjn ile
JaPonya'yü bir talafa doğu başllğ, altna allrsak, Türkiye'yj de djğer tarafa
ahrsak. Bunlann azınİk hak]aına baklşlnda belli ortak noktalan var. Bu

l59