Page 131 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

g6rüyoruz? 0zun süreli işsizliğin cjddi bi. p.oblem olduğunu görüyo.ırz. Bir
kere bu ihtiyacü karşılam|yor lkinci§i işsizlik sigortası bir işte çahşmakta iken
işsjz ka]anlan kapslyo., Do]ayısıyla hiç isİhdamda yer almamlş, ilk kez jş
arayanlaı açıslndan yine jşsizlik §igo(ast işlevsel değil. Dolaylsly]a faıklı
başka çözüm|e. de ge.ekiyor. Bunu belirtmek istedim. Teşekküı Ederim.

oturum Başkanıi Bu stlnuşu jçin Şebnem Hanlm'a teşekkü. ediyoruz. s6z
slrası Tlrgut HocamEda. Buyrun Hocam;

Prof. Dr. Turgut Tarhanlı: Buna ilişkin uzun süıen hukuki mücad€le,
çok
aynnhsına gi.mek i§temiyo.um. Bir çoğunu, bjliyo.dur tahmin ederim. 1989
yüllnda Danlştay lçtihadı Bir]eştirme Kuru]u kararlyla bir sonuca varmlşb,
Danlştay'ln bu ka.arlna esas o]uşturan bil uluslana.ası sözleşmeydi. Bi. llo
sözleşme§iydi, bi. ulus]a.arası çaİışma ölgütü söz|eşmesiydi. 1l11 sayıh
söreşm€ iş v€ me§lek bakımndan aynm yapmamayl öngören sözleşme.
Şimdi bu sosyal ve ekonomik haklar]a ilgili bjr sözleşmedjr, ta.tlşm;sE.
Çaİşma 1ıayatryla ilgili ama çahşma hayatlnın nite]jğiyıe ilgjli fakat o
dönemde hem savunmanln o d6n€mde buna yöneltme§iy]e yarglyl hem de
Danlştay'ın o daİesidi. ki bugün Danı§tay Başkan]lğın oluşturan NuriAlan',n
başkanıığınl yaptlğı bjr dai.eydi. 5. Dai.enin ve.djği kararı lçtihadl Bi.leştjrme
Kurulıj kaıarı daha sonra kendi içtihad, birleştırme kurulu halinde
kavuşturmuştu. Neye yoı açtı? As]ında 12 Eylül lejiminjn tamamen siyasi bil
niteliği oıan, siyasi bir koyuluğu olan, ağ,rlığ, o]an bir rejimin ekonomik,
sosyal haklaon etkili bir biçimde kUIlanılmasl i]e ciddi bir biçjmde
§orgulanmas, ve bu bağlamda da gö.eceıiolarak mahkum edilme§isonucı]nu
doğurdu. Dolayı§lyla demek ist€diğim şu; Bütün bU sosyal, siyasal, medeni
ve üçüncü kuşak haklan diye adlandlrdlğlmız üçüncü kuşak hak]arl ashnda
bir bütün olalak da değe.aendi.ilmek durumunda. Bu bağ]amda benim burava
gelmeden önce üıerinde konuştuğumuz Baro yöneticileriyle dnerilen konu.
Medenj, siyasi haklar sözıeşm€si ve Türkiye'de insan haklanvdl, Medeni
slyasi Haklal sörleşmesi adlndan dd anlaşlldlğl gibi o hak k;tegorllefini
topluyor, kişisel hakla., bilinci kuşak haklarl dolaylslyla aslünda Tü;kiye'nin
bu hakların uygulanmasüyla ilgiliçok büyük sorunlarla ka.şl karş,ya olmaslna
rağmen, ylllar boyu bunda bi. jyileşme eğilimi va. son yıııarda bunu
üeddetmiyo.um, As]ında iyileştjriımesj çok daha da kolay hak]ardlı Şebnem
Hanlmln beli.ttiği hak]ar katego.isine göle çünkü iyi bir ya§al düzenleme
yapmanlz önemIidiı iyileştirme nokta§lnda, iyj bir takip yapmanE önemlidir
ki bu da buna eğer njyeti olan bi. yönetim iş başındaysa yapılmama§l için
hiçbir neden yok- Ekonomik, sosyal hakla. bakımından işin'biraz daha zoı
olduğu kanısındaylm. Bkaz Pazaün da devreye girmesi dolayı§lyla o
ekonomik dengelerin bu defa başka bir taklm dinamikleri devreye sokması

,l25