Page 126 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

geljşme hemen söyl€yeceğim çok yenj, lş Kanunu toptan değişti. Yani eski
1475 sayıll lş Kanunu bugün yürüllükte değil. Yeni bir iş kanunu çok yeni bu
yaz döneminde yürü.lüğe girdi. Dolaylsıy]a oradaki bİr takım değişikljkleri de
son güncel yenilikler olmak itibariyle söyleyeceği. Yalnız önemli bjr nokta
tabii bunlar henüz AvruPa Birliği tarafından değer]endirilmedi. llerlem€
raporlanna yanslmadı yada AvruPa sosyal Şaltfnın d€netim raporlaründa
geçmiyor tabii bu b'lgiler Bundan sonraki süıeci o anlamda iyi takip etmek
gerekecek. Şu an bir geçiş dönemitam bir değedendirme yapmak açıslndan
da krjtik bi. dönem, Yeni iş kanununda bu çocırk emeğiyle ilgiIi bjraz daha
aynntlIı bir düzentemeye yer veriliyor. 15 yaş ilkesi korunuyor, Yani 15
yaş|ndan küçük çocuklann çaIışhnlmasü yasak, bu eski kanunda da vardl,
Hafifişlerde ve ilköğretime enge]olmayacak ş€kilde daha öncekikanunda 13
'l8
iken şu an 14 yaşa çlkanlmış. yaşl doldurmamış olan çocuklar
bakımından özel korunma hükümlerj var. Ağlr Ve tehlikeIi iş]erde çaİşma
yasağl gibi, çahşma saat]erinin sın,rlanmasü gibj madde g€rekçesinde de
AvruPa mevzuatlna uyum açstndan bu d€ğişjkliklelin yapıldlğü 6ngörülmüş
Avrupa Sosyal Şartının 7, maddesi çerçev€sinde bu düzenlemelerin sosyal
şartlara uyum]u olduğu görüIüyoı lkinci ön€mli temel haklardan biri, teme]
konulardan biri cinsler arast ayrımcıllk yasağı bu da çok önem verilen
konulardan biri 2oo2 tarihli llerleme Rapoıu.da mevzuat gereğj kadün]ann
bazl işlerde ça]ışamadığı ve fiiliyatta kadın ve e.keğe eşit ücret verilmediği
saptanıyor, Türkiye'nin belli iştere girmede söz konusu olan cinsiyet€ dayalı
mevcut slnı.lamaları kald!.masl gerektiği sÖyl€niyo.. Bu konuda aynmcılıkla
bağlantl]l olarak iş kanununda yaPllan değişiklik vaı Kadınla.a yasak olan
işler. bi]n]aldan bir tanesi yer ve su altlnda çallşhrma yasağü 72. madde. Bu
konuda yenimaddede değişiklik olmamış ancak bLına kaEıllk gece çaltştı.ma
yasak]arü baklmından yeni iş kanununda bu yönde bir değişiklik yapılmlş ve
gelekçede de kadln erkek eşitliğine ve yeni şartlara s6nderme yapllm|ş. Yani
günümüz koşullaında kadın elkek eşjtliğini göz önüne alarak artık gece
çahşmalarında yasak kaldırılmüş, kadınlann da çahşabileceği s6yleniyor gece
işleıinde- Bu, eşjt ise eşit ücret konusunda Avrupa sosyal Şa.t] uzmanlar
komitesinjn görüşleri önemli, Çünkü biraz detayh alıyor bu cinsiyet aynmcllığl
yasağln ve orada en 6neml' noktalardan birigetirdiği öiçüt olarak, bjzim eski
kanunda "aynl nitelikte işlerde eşit verimle çalışan kadln ve erkek işçilere
sadece cinsiyet aynllğı seb€biyle farkİ ücret veri|emez'hükmü Vard. Eş't
Verim küstasl vardl ve bu Avrupa sosyaI Şarb uzman]a. komitesi tarafindan
e]eştiri]iyordu. Djğer utusla.a.asü belgelerde de Eyle geçmiyor. onun yerine
çünki eşit ve.imin hukuki olmadığt yani v€rim çok sübjektif bir kavram neye
göre değellendirilecek onun yerine eşit değeıde ise eşit ücret kısta§| vardü
ulustarara§ı belgelerde ve Avrupa so§yal Şartı'nda nitekim yapllan
değişiklikle yeni iş kanunu da bu konuda uluslararast standartıara uygun bu

120