Page 133 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

Türkiye siyasi ortaminda hassasjyet uyandıran hüküm]eri çerçevesinde ama
bunları meclise getİmişİı Bu hassa§iyet]el yeniden belirtmjştjl ve ge.i
çekmjş|erdiı. ondan sonra da bk daha hiçbir hükümet cesaret edemedi bU
onay sürecini baş]atmaya. Bu hükümetin cesaıeti gerçekten ondan ml
kaynaklanıyoı ? Hayür. Mevcut hüküm€t de çok cesur deği| bu konuda Avrupa
Birliği sür€cinin kamçılaytcı ro]ü burada da kendini gösterdi. Bunu ben
yorum]ayarak söylemiyorum. Hükümetin bu iki sözleşmenjn onaylanmasly]a
ilgili m€clise sunduğu kanun tasanlannın gerekçesin€ bak!ğlnlz zaman
hükümet söylüyor bunu. k|saca aktarmak gerekirse sözlesmenin insan
haklan alanlndak, öneml ve ..Avrupa BiIliği Müktesebat!.nln üstlenilmesine
ilişkin Türkiye llusal programının oıta vadeıi hedefleri arasında yer aldlğı
dikkate aİnaıak komisyonumuzca falan fi]an diye sunu]uyol, Hükümet;
sunduğu gerekçede de aynl şekjlde t€krar €dilen bir jfadedir
bu. Ben §ize
düşiş|eri komisyonu ana komisyon o]arak lapo.ıJ aktardlm ama hükümetin
§ırnduğu raPor da ay ifadeyi kapslyor. Yani bu hükümetin üzerjnde birçok
başka iyiIeşti.me ya da iıeriye götürme çabasında olduğu gibi AVruPa Bİliği
süreci önemli. Dolayüsıyla
şu başhk bu §özleşme]eı bakımından da benc-e
anlam taşıyoİ. Anlam taş|yor ama bu söz|eşmeler Türkiye bakümından, hem
medeni siyasalhak]ar hem ekonomik sosyalkü]türe] hakıar §öz]eşmeleli üç€r
beyan arb bire. çekjnc€yle ayn iki çekinceyle onaylandl. Be]ki Şebnem

kültürel hak]ar söıleşmesiyle ilgiıi çekinceli beyanlar ne]erdir? ondan kısaca
söz etmek isterjm. Ama €sas sjyasaı Haklar sözlesme§jne
^1edenj
yöneleceğim. zaten bunlalln Bİleşmlş Milletlel di]ueni içinde de bllincisi
ekonomik sosyal hak]ar sözleşmesidir. Ikincjsi medeni siVasi haklar
sör€şm€sidir. llk beyan, her iki sörleşme için geçerli bu b€yanlar yani
beyandan ka§,t nedir? Beyan biı
çekince değjldir !lusıa.ala5ı hukukta am; bjr
devletin bir b€yanda, deklarasyonda buıunmasl antlaŞmaya talaf olma
sl].ecinde şu anlama geljr, B€n bu antlaşmay nasıl uygulayacağlm, nasll
uygulamayı anııyorum? Yorumun benim bu veya bu bir madde'ye ilişkin
yapllmş§a o maddeyi böyle uygulanacağlnı düşünüyorum, anlıyoium
şekljnde ama maddenin uygulanmaslnl durduruyorum aniam,nu ge]-e.. Bu
ç€kince olur. o maddeyi ılygulanmayacak şekilde değiştirjyorum ;emiyoı o
d_a ç€kince oju. Böyle olmasl g€rekir beyan olabilmesj jçjn. lıı. t"yun ş,
Türkjy€ cıJmhıJriyeti bu sö2leşmeden doğan yükümlı]lüklerinae
aiiıeşmiş
İlillede. yasas!, yani Bi.Ieşmiş i4ilIetle.i kuran o şa.t metni özellikle birinci ve
ikinci madde]€r çe.çevesindeki yüküm]ülüklerini uygun olarak ye.ine
getireceğinj beyan eder, Tü.kiy€ djyor ki: Ben bu sözleşmeyi kabu] ediy;rum.
Yükümıülük altlna giriyorum. Hem ekonomik, sosyal hem de dinsel,;iyasal
ancak bjr beyanım var ben bu sdzleşmeleri Billeşmiş Mil|etler şaltlnln birinci
ve ikinci maddeıeri çerçevesinde uygulayacağım. o zaman tabii siz no.mal

127