Page 80 - Diyarbakır Barosu Herkes İçin Adalet Projesi Hukukun Üstünlüğü Seminerleri

Şimdi buradan milliyetçilik kavramına gelirsek, ki asllnda milliyetçilik keIimesini de
pek lazla kullanmak istemiyorum. Belki doğru tanımlaylŞ, her türlü farklılıklar
kavramldlr. Günümüzün şartlarlna çok daha iyi oturan bir kavram. Her türlü farkl| kültür
kendini devam eilirirken,eğer birileri o devamlıIığı enge|liyorsa ya da kesintiye
uğratlyorsa o farkll kültürün kendi devamllllğlnl sağlama gayreti içersinde olma
çabaslna ne diyeceğiz? Milliyetçilik mi diyeceğiz, milliyetçilik deyip bir kenara mı
alacağız? Bunu diyebilir miyiz diye düşünüyorum. Bunu diyenlerimiz başka bir şey
daha yaplyorlar, onu da söyleyelim. Baktn|z insanln kendi devamllllğlna ket Vuranlar,
bir yandan çeVreci kesilebiliyorlar. canIllarln, hayvanların soylarlnl devam
ettirebilmeleri için çok özel çabalar, özel emekleı özel gayretler, yapıyorlar. Niye?
Aman soyu tükenmesin, bitmesin diye. Ama öbür taraftan kendilerinden olmayanların
soyunun şu yada bu şekilde tükenmesini de görmezden gelebiliyorlar. Şimdi biz burada
milliyetçilik kavramlnl kime nasıl atfedeceğiz? Burada kullanacak mlylz, kullanmayacak
mlylz diye hemen burada temel bir sorun çlklyor.

İyi başladım mı?

Ben kendi adlma böyle bir halkın devamlılığından gelen bir insanlm. Benim kendi
halkımın, kendi kültürümün devamllllğı için yapmaya çallştlğlm mücadele ne kadar
milliyetçilikle sınırlandlrıIabilir? "Aman Hrant, yapma, bu milliyetçiliktir" denilebilir.
isterseniz yapmam, ama o zaman ne diyeceğiz? Bitsin tükensin mi o kültür, o farkllllk?
Haylr, buna da ruzl değiliz. Hayır çok kültürIüyüz. Beraber yaşayallm. Peki o zaman,
benim burada söylemeye çallştlğlm olay şu: bu tür kavramlar sadece Ve sadece-
Hocam da öyle söyledi- insanlarln bir arada yaşama azmi yada gayreti ile s|n|rll değil,
Aynl zamanda tarihten gelen, beraber yaşama içerisinde bir slnlf sorunudur. Bir sosyal
farklllıklar sorunudur. Bir iktidar sorunudur. ciddi bir iktidar sorunudur ve iktidaf
sorunlarlnt görmezlikİen gelerek de bu kavramlarln üstünden çıkamayız diye
düşünüyorum.
Milliyelçilik kavramlnln masum yanlarl olabilir mi? Ben kendi milIiyetçiliğime
bakİlğımda çok masumum. Çok masun bir milliyetçilik. Yapmaya çalıştlğlm geçmişte
atalarım için yaşanmlş bir haks|zllk ortada kalmasln, ve benim onlara karşl bir ödevim
ve görevim Varsa onlarln kadim tarihten gelen yarattlklarl bir uygarllk Varsa, onu yok
olmadan, bitmeden devam ettirmeye çallŞaylm, sürekti kllmaya çallşaylm, Bunun için
mesela klzlmln karma evlilik yapmaslnl istemiyorum. Kendimden utanıyorum, Ne
kadar lrkçl bir yaklaşım bu. Benim bu yaklaşlmüm çok ırkçı, aşlrl milliyetçilik, Daha
kötüsü soy ırkçısıyım. Ama benim klzlm karma evlilik yaptlğl zaman çocuğuna
Ermenice öğretemiyor. Öğrenmiyor. HayatIn şartlarI onu götürüyor. Peki burada sorunu
nasll çözeceğiz? Yani sorunu kendi kimliklerini devam ettirme gayreti içinde Ve çabasl
olanlar üzerine yükleyip aman milliyetçi olmayln deyip, orada ml blrakacağlz? Yoksa,
ya durun bakalüm, biz ne yaplyoruz deyip kendi kendimizi mi sorgulayacağlz, sorun
burada düğümleniyor. Ben hiçbir Kürdün kötü anlamda, olumsuz anlamda bir Kürt
milliyetçisi oImak isteyeceğini düşünmem. Bir Ermeni'nin de olmak isteyeceğini
düşünmem. Ama ortada eğer bir o noktaya taŞlnmlşllk Varsa, bu noktaya taşlnmlşllk Ve

82