Page 85 - Diyarbakır Barosu Başkanlığı Yeni Anayasa Arayışları Konferansı 3-4 Nisan 2015
P. 85
DiYARBAKIR BARosU 8^ŞKANLıĞ1
yor. Başkanlük sistemi işte diktatörlük]ere götijrebiliyor, falan filan. Ha-
yr. Bir kere hangi hükiimet sistemi benimsenirse. benimsensin. Türki-
ye'de bunun yeni anayasa bağlamında sunulması gerekir, Tek başına hü-
ktimet sistemin€ yönelik yapacağınlz değişiklik, bir kere sizin asll aınacF
nüzı ortaya koyabilir. onun için hangi hükiimet sistemi önerisi olacaksa
bunun yeni anayasa bağlamında sunulması gerekir. o zaman daha da sa-
wnulabilir. Mesela başkanlık sistemi açtsından da ben aynl kanaatteyim.
Başkanlık sisteminin sadece mevcut sisEmde başkanllk sjstemini geıire-
bilmek için yapılacak krsmi anayasa değişikliğiyle birlikte, g€rçekleşti-
rı]mesi durumunda; ılıe kim islü}orsa Td}ryip trdoğan ona cc\ap verır,
Burada bu sistemin diğer boyutlarlyla anayasa] sistemle birlikte değ€r-
lendiritmesi gerekiyor. !imıli bizdeki temel sorun şu. Bunu düşünmeden
hareket edemİyiz kanaatindeyim Cumhurbaşkanını halkın scçmesine vize
verdikten soff; ve halk bir daha cumiurbaşkanını seçtikten sonla tekrar-
üjan klasik paılamenter rejimdeki cırm}ıurbaşkanı modclinc geçmtk bana
biraz zor gİliyor. Çunkti İlasik parlamenter sisteme geçmemiz için, cum-
hurbaşkaninı parlamentonun seçtiği bir anayasa değişik]iğinin yapmanız
lazım. Veya'yeni anayasada bu hükme yer vermcniz gerckir, Bu bana
ge.ç.ı.çi g6.iin.iiyo.. §u da dlişıntiıebiıir ki Avrııpa'da böyle ömeIdcf
İ. İu..'Puİlu."nt"İ ,.jim olup, cumhurbaşkanını halkın s€çliği ve sembo-
lik vetkilcrle kalan hiİ şah,iyİı. türkıye'de bu u}gulanabilır mı'] Ben bu-
.u'-ut*uuo.au., Vesela ö7ellikle bu 2üı0?'den sonra da hani ben
ıoou 'vi tli ı,,uvrı k,rtklüğl olJrak görüyorum onu sö)leyeylm, 2007'dc
.n,t"İ, .uhtemes,nin J kara., benı hayal ktnkl|ğına ugrinı, ( ünkıl 82
Anoyara",n,n en gü/cl hükümlerinden birisiydl, Cumhurbaşkanı,<çimi
i.,n,İ ,o.n,u, bür >.tilde hall.tmcsü. En güzel hükmun anayasa mahle-
ıiıesinin bu biçimde mudahaleyIe birliküe ortadan ka|dlmla\|, Anlk bura-
J" n" olu.l ru.uın. Cumhurbaşkanınü halk seçer diyordı-ım, Yine de bu
cumhurbaşkanı, halkın seçtiği ama sembolik yetkit€rle birliküe dc\am
.a.tiıi., aiy" ılüşüntlyordum. Fakat sonra baktüm ki, özellikle 2014 se-
,on,u t, İ"ha banı büçimdc onaya çı[ıı, Cumhurbaşkanı de-
İİui-i, ti"i oy alarak, ö}le sembolik }elkilerle kalmad,, Kaldü ki
"*İ"rina"n oo50
.u-,r,t u.bnşİrnl,g, da oylc. Me,ela ,iya,eı dışından bir cumhurbaşkanü
aıi.un.uıirri",ri.ll,. Ama Suleynan DtMiRfL'in bir tafl vardlr: ger-
İJİi ol.a.,, lur,r. ;yte çank,,. cumhurbaşkanlığı öJle_htr laninın ko-
iav iolaı eIinin lersllle itebilecegi bir şey değil, yanü blr klşl ouşunun Kl
t,İ İ,şi tuşUul.an. bu ki)i pani genel başkanı vc bu kjşi halkın öyle cum-
İrJu'rl.un, ..çil;rlı'.n.':yok b.n,l.,1uy,rn, başka bırisi 5eçiIsin" bunu
İoİ"r'1.1"r r"r.-. Ve bu seçılen kişi ondan soffa da öyle kolay kolay
kabugunaa kaimayabilir, Katabtlll dersenlz, Klasık parlamenıer reJlm
olabilir. ama kalmaz. Kalmayabilir.
l{:]
