Page 88 - Diyarbakır Barosu Başkanlığı Yeni Anayasa Arayışları Konferansı 3-4 Nisan 2015

YEN i ARAYIŞLARI KON FERAN Sl
^NAYASA
Mehmet C€mıl ACAR| Tiİkiye kurulduğundan beri yargüntn tam ba-
ğımsız olduğünu dii§ünmüyorum. l92l anayasast zaten klsa bir anayasa.
Yargüdan hiç bahsedilmiyor, 24 anayasasında yargıdan bahsediliyor. Yar-
gı bağımsızhğından bahsediliyor fakat yargtya lazım olan güvence]ere
süip değil 24 anayasası. 6l anayasasında yargl bağımsızllğü var. Güven-
celeride var. Bu gerçckten bakıyoruz Tükiye'de sivil topluma da yansı-
mlş. Sivil toplum muhteşem bir şekilde güçleniyor. Denrekler siyasal or-
ganizasyonlar. 60 ve l]0 arasl 6l anayasasının verdiği havayla, demoka-
tik anlamda bir rahatlama görülüyor. Fakat lg?O'teki anayasa değişiklik-
leriyle bu hava kınlıyor. Sıkr yönetim mahkemeleri kuruiuyor. l92l'in,
24'ün mahkemesi istiklal Mahlemeleri... yani bunlar hep yürütmenin ve
iktidarln güdümünde olan mahkemeler. Daha sonra 80 darbesinden sonra
DGM'ler, daha sonra özel yetkiler... Tiirkiye'de gerçeken hiç kimse şu
iddjada bulunamaz, Türkiye'de tam bjr yargl bağımsızlığı vardır demek,
gerçekliklen üzaklaşmak demektir. Türkiyc'de acil bir şekilde yargı ba-
ğümslzllğının sağlanmasl için, Türkiye'de ciddi kafa yorulmasl gerekiyor.
A!,rupa Birliğinjn istişare ziyarct heyelinin raporu var Tükiye hakkrnda.
Bizlerin de yıllarca savunduğu budur- Öncelikle yargı bağlmslzl|ğının ka-
zanı]masl için anayasadaki güvenceıerle beraber mutlak surette hakim
allmının bağmslz bi kurul tarafjndan yapIlması lazlm. Hakim Ve savcıla-
nn idari yönden hala adalet bakanlna bağll olması yargı bağımszIığtnı
önlemelledir, Yine Bangalor, Hjndisİan'm bir şehri, Birleşmiş MilJetlirin
yargt etiği kurallannın kabul edildiği bir yer. Türkiye'de hala yargi eliği
kanunu yok. Bunlaıın tavsiyelerinde hakimliğe alınacak bir kişide; ülk;
vala.daşı olması dışlnda hiçbiı şeye bakamazsınız. Bizde yazılı yaplllyor.
Alınacak saylnın üç dört katı mülakata çağrlhyor. Mü]akat olduğ;sürece
Tiirkiye'de yargı bağlmsızlığından bahsedemezsiniz. Her gelen iktidal
kendine yakm olan kişileri ya da ötekileştidiği kişileri aimamakadır.
oncelikle bunun mutlak suretle bağımsız bir kuru] tarafindan. objektifbir
yazlll}la \e mülakalln kaldınlmasl)la olur. lemel şey bU. Hakim ıe sar_
:i1-1 ld3ri yönden de kesinlikleBakanlüğa bağlı olmaması gerekiyoı.
Yine hakimler savcllar kurulunırn yap|sı da çoğrınluk bakımından yasİma
ve yürütmenin atadığı kişilerden olmamasü gerekir. Evet, o]an ülkeler Vaİ
fıkat gerçekten §iyasi kühür olarak henin biz bir çok problemimizi aşa-
-is-
madık. O bakümdan hem€n siyasi düşüncelerimiz devrJye girebiIiyor.
veç'e bir çaltşma ziyareline gitliğimizde, beni çok şaşırtmtştı. Mahİeme
heyetinde birel siyasi temsilci vardı. Siyasi panilerin t€m§ilcileri vardı,
Böyle bir uygulamayı bizde yapmamız mümktin değildi. Ya da işte Ame-
rika'da belli eyaletlerde vali, hakim atıyof. Fakat o oradakj kühür. Bun-
lar, bir çok siyasi sorunlarlnı aşan 1oplumlar. Aıanan kişi dc kendini ona
bağlı hissetmiyor. Hocam belinti. Amerikan, devlet başkanını ataI ama
çok başka karaİlar verir. Kültiirtimiiz o, Yani biz ne kadar mijkemmel hu-
kuk kurallar|nt koya$ak koyallm, bir hukü topluluğunda doğnasü laztm.

86