Page 154 - Tasarrufun İptali

«TASARRUFUN İPTALİ DAVASI» DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ
√ «Tasarrufun iptali davasının kabulü halinde, „tapu kaydının
malik sütununa borçlu ......‟nun adının yazılmasına‟ şeklinde -mülkiyet
naklini de içerir şekilde- hüküm kurulamayacağını» 797
belirtmiĢtir...
cc) Kazanılan iptâl davasının konusu rehin hakkı ise, alacaklı bu
rehin hakkı ile yüklü Ģeyi, «rehin hakkı dikkate alınmaksızın» (yokmuĢ
gibi) sattırabilir. Bu nedenle, rehin hakkına (özellikle, uygulamada çok
sık görüldüğü Ģekilde, ipotek hakkına) iliĢkin iptâl davalarında, mah-
kemece; «ipotek kaydının iptâline» değil, «ipotek kurulmasına ilişkin
tasarrufun davacı bakımından iptâline...» ya da kısaca «ipotek işlemi-
nin iptâline...» 798 Ģeklinde karar verilmelidir. Bu durumda, mahkeme
ayrıca «....TL. alacağın (davacının alacağının) tahsiline...» karar ve-
remez. 799

dd) Kazanılan iptâl davasının konusu taĢınmaz satıĢ vaadi Ģerhi
ise, yani «tapudaki taĢınmaz satıĢ vaadi Ģerhinin iptâli»ne yönelik ola-
rak iptâl davası açılmıĢ ve dava mahkemece kabul edilmiĢse, dava
sonunda sadece «satış vaadi şerhine dair tasarruf işlemlerinin davacı
yönünden (davacının alacak ve eklentileriyle sınırlı olarak) geçersiz
sayılmasına» karar verilmekle yetinilmesi gerekir. Ayrıca «sicildeki
şerhin iptâli» sonucunu doğuracak biçimde hüküm kurulamaz. 800 801

ee) Borçlu ile iĢlemde bulunan üçüncü kiĢi, iktisap ettiği malları
elinden çıkarmışsa, iptâl davası, bu malların yerine geçen değere iliĢkin
olur. Bu durumda, iptâl davasını kaybeden davalı - üçüncü kiĢi, bu
değer oranında tazminata mahkûm edilir. Bu tazminat, davacının ala-
cak miktarından fazla olamaz (mad. 283/II). Bu halde alacaklı, iptâl
davası sonucunda aldığı ilâmı, -kesinleĢmeden- 802 doğrudan doğruya
davalı - üçüncü kiĢiye karĢı icraya koyabilir. 803
Eğer üçüncü kiĢi, dava konusu malı, dava sırasında elden çıkar-
mışsa, davacı - alacaklı, bu durumda ĠĠK. mad. 283/II hükmünün uy-
gulanmasını isteyebilir.

797 Bknz: 15. HD. 22.4.1998 T. 442/1590 (www.e-uyar.com)
798 Bknz: 15. HD. 3.7.1989 T. 1864/3207; 13. HD. 18.11.1982 T. 7676/6882;
25.10.1982 T. 5291/6200; 12.4.1977 T. 775/2075 (www.e-uyar.com)
799 Bknz: 15. HD. 25.12.1989 T. 4048/5408 (www.e-uyar.com)
800 Bknz: 15. HD. 14.1.2002 T. 5768/50 (www.e-uyar.com)
801 Bu konuda ayrıca bknz: Ġleride; dipn. 74
802 Bknz: 8. HD. 26.06.2012 T. 6078/6234 (www.e-uyar.com)
803 KURU, B. age. C:4, s:3576 – KURU, B. El Kitabı, s:1436 – GÜRDOĞAN, B.
age. s:245 – MUġUL, T. Ġcra ve Ġflas Hukuku, s:1328 – KARATAġ,
Ġ./ERTEKĠN, E. Tasarrufun Ġptâli Davaları, 1998, s:243

154