Page 93 - Diyarbakır Barosu Yeni Bir Anayasa Da İnsan Haklarına Yeni Bir Bakış
P. 93
de talep edilen bil durum değildir. Hükümatlerin dayandığl sittem asllnda bldur: sosyal har,
camalan mümkün olduğu kadar klsmak, ama bir yandan da sosyal patlamayl önleyecek asgari
bir yardlm s;stemini valilikler ve 5ivil toplum araclllğıyla mümkün olduğunda yaygınlaştlrmak.
Anayasanln yirmi beşinci ylll vesilesiyle nasl] bir anayasa değişikliği gerektiği noktaslndan
tartlşlyor olduğumuu için, gÜndem€ getirfiemi2 gereken ş€y, sosyal harcamaların artlrılmasln-
dan ziyad€ sosyal adaletin sağlanmasl ve bunu anayasal hak haline getirecek bir siyasetin 9e-
li$irilm€sidir. Ahmet ins€l hak eşjtliği konusı]na vurgu yapmlştl. Şimdi bunun tek başlna ye-
t€rli olmayacağl bir noktaya gelmi§ bulunmaktaylz. Hak eşitliğinin asllnda sosyal adaletin
sağlanmaslna yöneıik nekani2malarl anayasaya geçirecek bir politikaya ihtjyacı olduğu kana-
alindeyim. Aksi takdirde bizim anayasalarlmlzda zaten sosyal güV€nlik toplu haklar harjç
ve sosyal yardım alanl zaterı ı961 ve ı982 anayasalanyla kağıt ğ2erinde teminat alt,na alln-
mlş duİumdadır. oysa yapılmasl gereken, bölgeler arasl sosyal adaleti, gelir dağlllmındaki
eşitsizlikl€ri, bölüşüm ilişkilerine yönelik bİrtaküm talepleri anayasa formatlna uyqun bir ş.-
kilde anayasa geçirip bıJnun kurumlan için mücad€le etmektir, Aksi takdiİde şu anki gidişatta
sosyal güVenllk, sosyal yardlm uygulamalan sosyal patlamayl minimumda tutmaya yönelik biİ
5istem çerçev€sinde kalmaya mahkümdur,
Bazl çevrelerde son be§,on ylldır yoksullukla mücadele çok fau la gündeme gelmeye başlamlş-
tr. Bu konuda mikro kledi veya asgari geçim, nakit g€çim desteği leklind€ kimi uygulamalar
yapllmaktadlr, Bunun arkaslndaki mantlk şıJdı]r: Artık ekonomik koşu]lar tam istihdam imka-
nlnl yaratamamaktadll; tam çallşma güVencesi olmayan bil kesim Vardlr ve bu insanlar hiçbir
zaman düzenli iş edin€m€ye€eklerdir,sendikal haklara, sosyal güv€nlik haklanna sahıp ola,
mayacaklaİdır/ o halde devl€t bu insanlara, bu Vatandaşlara biİ anayasal hak olarak asgari
geçim desteğinde bulunmalldlr. Ancak tabii ki bu koşullu bil destek olarak tanümlanlr. Şöyle
ki: Asgari ocretin belli bir miktannl asla geqmesin, nünd€ iki doıarllk bir harcamayl, yani yll-
l k ve ayllk yüz veya altm]ş lirallk bir miktaa aşmasln. Bu öneriye baktlğlmlz zaman bir yan,
dan formel memur, işçi, çallşan kesiminin sosyai güvenliği güvence altına allnmüş durumdadlr;
aynl zamanda bir yandan çaltşma imkanlndan yoksun blİakllmlş ve d€Vlet taraflndan bir bakl,
ma modern anayasal bir sadaka görünümünde a59ari geçim desteği şekl]ndeki ödentiyi almak
durumuna mahkom edilmi§ qeniş biİ çallşamayan yoksul insanlann ylğlnü sö2 konusudur. Bu
koşullarda ne sosyal adal€ti sağlayabiliriı, n€ demokrasiyj, ne barlı; dolaylslyla kalklş nokta
mızln sosyaladaleti 5ağlayacak melGnizmalaİln arkasında olmas] v€ bunun anayasaya da bir
şekilde dahjl edilmesinin {ormülünün bulunmasl gerektiğini dü9ünüyorum.
TARTIş 8ÖLÜ u
^
Bia kıllhmcı
B.n son bölümde sözü edilen mikro kredilerin kadının g€lişti.ilmesi yönünden değeİlendirilme-
5i i ve kadünlara nereden baktlğlnln biraı açllmasürül rica ediyorum,