Page 70 - Diyarbakır Barosu Yeni Bir Anayasa Da İnsan Haklarına Yeni Bir Bakış

512ca'yl konuşabilen insan sayl5l nüfusun ancak yarl5l kadardlr. oolaylnyla bir ulu5 oluştura,
bilmek, insanlan Fransız kimliği altlnda billeştirmek için katl melkeziy€tçi politikalaİ j2len-
miştir, Mitterland bu aşamaya kadar katl merkeziyettiliğin ullsal biıliğj sağlamakta yararlı
olduğunu kabuleder, ama bundan sonra ulusal birliğı tahrip edici bir politikaya dönüştüğünü
söyler. isters€niz kendi sözlerini size aynen aktarayım: ''Fransa'nın kuıulabilmesi için, geç
mişte,9üçlü ve meıke2iyetçi bir iktidala gereksinme duyulmuştur. Buqün jse, dağtlmamasl
için, siyasal erkin ağllllkll olarak yeİel yainetimlere blrakllmasl zorunlu durı]ma gelmjştır_''

Ulusal bırliğin korunmasl bakımlndan Tüİkiye kadar hassas davranan Franslzlar, katl merke-
ziyetçiliğin, geçmişte işe yaramlş olsa bile günümü2de birleştiİici değil ayrlllkçl biİ fonksiyon
gör€ceğıni fark €d€İek politikalannl b€lli bir ölçüde değirtarmiştir. Bu tabii gcnel olarak dün,
yada asimilasyonist poljtikalardan Vazgeçilmesiyle, alt kültürlerin artık bastlİılmaylp kendile-
rini ö2gürce ifade edebilmeleriyle paralel bir 9elişmedir. 8en Türkiye'de de konıJya bu açldan
bakl lmaslna taraftarlm.

Ulus devlet|er kurulurken merkeıiyetçi politikalara bir dönem ihtiyaç dlyulmuş olabilırj biitün
dünyada asamilasyonist poliiikalar bir dönem uygulanmlştlİ, ama artlk farkll bir
çağdayı..
ikinci 0ünya savaşl'ndan sonra artlk asimilasyonist polııika]arla ulusal birliğı sağlamak, alt
kültüİleri yok sayaraİ, ezer€k, İendjl€rini ifade etmelerini enge|leyerek bır üst kimlik yara!
mak politıkasl insan hak|an açlsından, demokrasi açıslndan kabul edilebilir bir şty değildir.
Türkiye'de de şu anda öyle bir eşikteyiz. Flansa'da ı980'li ylllarda Mitterrand'ln ifad€ ettiği
eşiğe bjzim de geldiğjmi.i düşünüyolum, Bugüne kadarki asimilasyonjst politikalar asllnda
bütünleyn€ yönünde çok büyük bir sonuç da sağlainlş değildilj çünkü bütün o katl merkeziyet_

çiliğe, asimjlasyonist politjkalara rağmen dikkat edelsenii Türkiye'de ciddi bir aynllkçl hare-
k€t ortaya çlkmlştlr. Başka nedenler de olabilir, ama demek ki çok katl yasaklar, katl melke-
ziyetçilik, bu tür hareketlerin ortaya çlkmaslnü engellemenin gaİantisi değildiİ. Günümüzde
artlk Türkiye/nin bu olgunluğa ulaşmlş olduğunı.r düşünüyorı]m. Ulusal birliği sağlamanln ye,
gane yolu alt kimlikleli kabul etmek Ve gönüllü bır üst kimlikte birleştirmektir. Bu konuda
belli bir mesafe aldlğlml., en azlndan ba:l tabularlmlzü ylktlğ mlz kanlsındaylm.
Şerafettin Elçi hep örnek verirdi- 1980'de bir televizyon progİamlnda .'Ben Kürdüm'' ded]ği
için hapse atllmlştl. "Kürt yoktur, onlar asllnda dağ Türküdür; Kürtçe Türkçe'nin bozulmuş
halidir" gibi resmi doğrulanmız Vardl ve bu konulall tanlşamazdlk, konı]şamazdlk.
Şimdı
belli bir mesafe aldlk, tartlşlp konuşabillyoruz bunlaİü/ ancak biraz daha mesafe almamlz 9e-
rekiyor. Alt kültürlerin kendi klmliklerinı koruyup 9eliştir€bildikleri V€ aynl zamanda 9üçlü
bir ortak kimliği b€nimsedikl€ri bir slstemın başanyla çalışablldiği bir mod€li ortaya koyabil,
memiz geİekir.

Burada bir noktaya da}ıa değineceğim. 8izde ulusal kimliğin tanlmlyla ilgili ciddj bir sorun
vardır. U]us devletl€r çağlnda yaşlyoruu; ist r Ame.lk.'da yaşayln/ ister Türklye'de, ister
Fransa'da, ister ispanya'da... 8ir devlet olarak ıJluslararası afenada yer alabiım€niz, varlığl_
nl2l koruyabilmeniz için, ulusal bir kimliğini2in, bütünlüğünüzün olman ger€kjr, Bunu ''ıJlusal
birlik" olarak ifadğ edelim. isvıçre'yi ölnek vercyim; Alman, Franslz ve italyan kök€nli insan_
lar ya3r bıJrada. isviçre'ye bız \1üç uluslu toplum'' mu diyoruz? isviçre'de üç mıllet mi var?
Biİ üıkede kök€ni, inancl farkll gruplar var olabilır, Ulus devl€tleran slnlrlaı
çok büyüktür;