Page 73 - Diyarbakır Barosu Yeni Bir Anayasa Da İnsan Haklarına Yeni Bir Bakış

rrniş, Nazi döneminde tekrar A manların işsal]ne malırz kalrnlş ve sonuçta Frarslzlar tara
ıdai kurtarllarak bugünkü statüsüne sahip olmuştı]r. Bu9ün strasbour9 sokaklaında gezeı
n/ sokak ve meydan adlarlnln iki dilde yaz ld ğlnl görürsünüz. Hatta, kentin önemli bil mer-
zınde, cumhuriyet Meydanl'nda, bu iki kimlikl]liği vü]rqı]layan güze bir heykel vardlr- Bır,
İ anneyi, kucağlnda yatan iki Oğluyla temsıl eden bir yaplttlİ. 0ğu lardan biri Flansa, diğeri
manya için çarpl§lrken ölrİıüşlerdir. Ama ayn1 annenin ev adldlİ, hel ikisi de,

ınlnm asjl önernli olan, bil uzlaşmay, berabeniği çok acl çekmeden başarabilm€ktil. Zaten
l tartışmaLann anlam da bir yerde budur. 0 heyke de de simgelenen böyle biİ tarihi, top um-
1, kültüre] ve tabii siyasal 9erçeği dikkate almak gerekil.
(ay Uygun, ayıca 8ritanya ölneğini verdi; ayr ntllanna girmek ist€mediğini tahmin ediyo
m. iskoçya ve ingiltere, 18. yüzyll başlarlnda imzalanan ve bırgün de, halen geçerli olan bir
ld aşmay]a b]rle§miş iki ayr ülkedir. iskoç ann andlaşmayl feshetmeme erinin tem€linde (kı
lnun zaman 2aman tartlşlldlğtnl biliyoruz), ik] toplı]mun rırenfaat]erinin birlikte Var oLdürğu
işüncesi Ve bunun bir şekilde ö2erklik yap lanyla güçlendjrilmiş olmas dikkat çeker.
rnlr m, Türkiye açl5 ndan önemli bir başka husls, bu gjbi konular tart şmak, ama bu arada
lde özgürlüğünün de bu tartlşmanln b]r alacl olduğunu 9ö2den uzak tüıtmamak olsa gerek.
jrkiye'de, ]fade ö2qürlüğünü savunmamlz, b raklnlz ifade öz9üllüğünü, elinizdeki bu hukuki
,acl kul]anma öz9ürlüğünün olup olmadlğlnl tartlşmam z biçimine de dönü§ebil]yor. Bu, ta,
i çok dehşetengiz b]r durum asl nda. Bu anlamda, ceza Kanunt'n1rn sadece "san klaın tec-
yesi" ]çin kullanlldlğı bir yaklaşlmln nas l yükseltildiğini de qörüyoruz. DOlaylslyla, ifade ö2-
jrlüğü b]r demokrasi tart §masl bağlamlnda adeta bir baraj, bir ön eleme mücadelesi halini
abiliyor. Önce o engel] aşmak için mücade e etmek, ardlndan bu defa asll öze il]şkin konu-
rda bir tartlşmaya girişmek 9ibi bil çaba göstelmek gerekiyor. Bu tür zorluklar, maalesef
.]rkiye hukukundan vetoplumsal/ siyasa tartlşmalar zemininden, kaybo]mamaktadlİ.

u çerçevede tartşlldn konula. bağlam,nda, Avrupa Yere'vonelinler 0le,kl:k Şaal'nl. b,r
llr9mamda, kendi 9eleceğini belireme hakkrnln bir ]cra biçimi olmasl bağlamlnda değerlen-
rmiştim, tabii burada özell]kle bU hakkrn içsel cephesidil söz konusu olan. Dolaylslyla/ AVru-
ı Konseyi bünyesinde kabul edilmiş bu andlaşma nretni, yerinden yönet]m anlaylş nl ön plana
ka,tan bir düzenlem€ olarak da okunabilir. 1992 ylllnda, Türkiye taraflndan da onaylanmlş-
r ve bazl il erde buna paralel ı]ygü]lamalaİa yönelik 9]rişimlerde bulunulduğun! da hatrrllyo-
]rr. o tari1,1erde, lstarbLl ıJlivers,te(i .lJkuk Fakülıes'nde dgrerin uyeliyd m ve istanbu
ali]iği'nin bu çerçevede bil uygulamanün kapsam Ve çerçevesi konusunda Fakülte'den b]r hu-
,ki mütalaa ialebinde b!lunduğunu da hatlrlyonrm. Anadolu'nun muhielif kentler]nde de
ğnzer girişımer oldu, fakat sonla akamete uğradl. Bunlan, Türkiy€'de, başlang çtaki ifade
.gürlüğü dikenli cephesine işaret etmek için söylüyorlm. Biİ konuyu demokras] anlam nda 5a
Jnab]lmek veya tartlşabilmek ya da demokrasi anlamlnda değer taş|yan bir ey em] gerçekleı
rmek için, her şeyden önce, kişiler aras nda güVen tesis etme gibi, adeta bir ön çaba sarfet-
lek gerekiyor. 8u metin güV€n tes]5 etmeye yönelik bir 9irişimde değer taşryabilir. Z]ra Tülki
?'nin usülüne 9öre onayladlğl b]r uluslaralasl andlaşmadlr. Ancak, b]raz önce aktardlğlm. 0
k uygulanma girişimlerinin çok cezbedici bir biçimde icra edilmediğini de ekleme iyim,