Page 55 - Diyarbakır Barosu Yeni Bir Anayasa Da İnsan Haklarına Yeni Bir Bakış

baklmlndan da, böyle bir uyumsuzluğunun ya da bağdaynazllğın a59aride kalmasl gerekir.
orellikle, kişi hak ve öz9ürlüklerine ilişkin hırkırkl yükümlülükler bağlamlnda, bu andlaşmalar
hukürku ilkesinin anlam ve önemi daha da belirginleşir, zira, Bakanllk sitesindeİ yaylnlanan o
bi19ilerin ve aynca diğer devlet aygltlarln,n kendi faaliyetleri kapsamlnda, u,uslara/asl hukuk
kuİallanfla atfen ortaya koyduklan benzer çabaıann y€gane anlamı, klsaca \ahde vefa' ilkasi-
ne riayet ise, buna rağmen bazl cidda pürüzleİin hala varlüğlnl süİdüİmesi, iyıniyetle ve makul
olarak nasıl açlklanabılir?
Bı] paneller dizisinin sivil biİ yaklaşlmla gerçekleştirilmesi hedeflenen bir anayasal değişiklik
girişimi olarak tanlmlanmasl söı konı]suysa, klasik haklar çerçevesinde/ ben de Levent Kö_
k€r'in altlnl çizdiği bir konudan başlamayl önemli buluyonm: Kişinin maddi ve manevi varlığl_
nt qeliştiİmesi meselesi. BüJ, elbette sadece kişisel haklarla, yani klasik birinci kuşak haklarla
slnlrlı bir sorun değildir; ıkinci ve üçİncü ku9k haklarla birlikte bir değerl€ndirmeyi de gerek_
tirir; ancak kalklş noktaslnda kullan.lacak hukuki araçlar itibaİiyle böyle bir vurgu yaplıabilir.

Kişinjn, birey olarak maddi ve manevi Varlğlnl 9€liştirmesinin ikiyolu vardlr: Bireysel olarak
yüİüyec€ğini2 biİ yol ve başkalanyla birlikte yürüyeceğiniz yoilar. Bu iki yolu birlikte düşün-
mcmiz gerckir, çünkü bunlar ileride bırleşirler Ve bu, kendi geleceğini belirleme hakklyla ilgili
bi. anlam kazanlr- Kendi geleceğini b€lirl€m€ hakkl, 5ömüİ9e yönetimi a|t|ndaki ha|k|aİln ya
da bar dlş gücün doğrudan veya dolayll müdahalesine maruz kalmış bir ülkede yaşayan halkln
öıne9i olduğo durumlarla i19ili olarak,'dlşral'nitelikte, uludararasl hürkuk düz€ni içindeki
ilitkiler bağlamlnda değer taşüyan bir karaktere sahip kabul edilir. Ancak bu hakkln'ıçsel'bir
cephesi de vardlr. Bu/ öncekinden farkll olarak, bir devlet kişiliğjnin küJruluşu ya da biçiminin
d€ğiştirilmesiyle jlqjli değildir, Bu bağlamda önemli olan, o ülke üzerinde yaşayan ınsan top-
h uğunun bireys€l veya toplu olarak ekonomik, toplumsal, siyasal ve kültürel anlamda kendi
geleceğini b€lirlemesıne yönelik bir gelecek ümidine sahip olmaınl sağlayacak yeterlj hukukı
araçların varılğl ve buna uygun bir uygulamanln kabulüdür, 8u, geleceğe odaklanmış gelece-
ğe hapsolmur, lülüristiı bir yaılaşlm ya da bi. mesih bek|en(i5. değild r elbette, Ön9örülebillr
bir gelecek ümidini inşa etmeye yöneiik alaçlaın vaİolup olmadlğl, cevabl bügüi verılmesi
9ereken bir sorudur.

8aşka bir deyişle, söz konusu hak ve özgürlükl€r manzumesi, tanlnmayl, korunmayl ve 9elişti_
riheyi ve bU sayede bir hukuk düzeni içinde}<ı ilişkilerin geometrisinin berraklaştnlmaİnl h€_
d€fliyorsa, bu, aynl zamanda o ülkede ya9yan insanlann, bu n€denle bir gelecek ümidine sahıp
klltnmalan anlamlna da q€lir. 8u geleceğe yöneliktir ama gerçekleşme zamanl bugündİr ve
gerçeİleşme zemini burasldlr. İnsan haklarl hukukunun] hak V€ öz9ürlüklerin tan,nmasl Ve et_
kill kllınmaslyla bağlantllı bu paradigmaslnln altlnl öz€n]e çizmek gerektiği kanrslndaylm.

Açlllş konuşmasl sllaslnda 8einrich Böll stjftung Dern€ği'nden semahat sevim, Evrensel in_
san Haklall Bildirgesi'ne temas etti. Evİensel insan Haklan aildirgesi'nin 28. maddesi şöyle
def,- "He*e'in işbu Bildi.ge'de öng6rnl.n hak ve özgürliklerin lam olarak uygulanma'ünü
sağlayacak bil toplumsal ve uluslarara'ı düzene sahip olna hakkü vadür.'' Bu, ion dercce id-
diall bir vuİgudur; çünkü asllnda pozitivist anlamda hukuİa bir d€ğer vermeye çallşan yakla-
şlmlarln hepsinin karşlslnda/ gerektiğinde gayet mirhalif olabilen inran haklan aktivizminj çok