Page 137 - Diyarbakır Barosu Yeni Bir Anayasa Da İnsan Haklarına Yeni Bir Bakış

rini bizzat üyin edebilmek için edindiği bilgiler t€melinde düşünce oluşturur (düşünce, kanaat
ö?9üİıüğü); inanç dünyaslnl yaratlr (Vicdan ve dın öz9ürlİğü); düşüncesıni, kanaatini, inanç
düıyaslnı gerçekliğe dönüştürmek, maddi-manevjvarllğ!nln 9elişmesinde geİekli bulduğu ihti
yaçlar ve bıJnlann 9iderilmesini belirtmek, talep etmek amaclna yön€lik olarak taİaftar ka-
zanmak, yaymak için dilerse düşüncesini, kanaatiniaçlklar, inanç dünyasünln gerekleriniyeri,
ne g€tjrir (ifade ö2qürlüğü, ibadet özqürlüğü); bU özgürlükl€ri tek başlna ya da başka bireyler
le birlikte (öİgütlenme öz9ürlüğü), bllim (bilim özqürlüğü) Ve sanat (sanat öz9ürlüğü) yoluyla
ve sözlü-yazlll,görselişitsel iletişim araçlanndan yararlanarak (kitle iletişim özgürlüklerj) ve
dilediği djlden (dil ö2gürlüğü) kı]llanlr. Bireyin düşüncesinj, kanaatini, inanç dünyaslnl oluş,
turmaslnda en önemli araç eğitimdir (eğitim ve 6ğrenim 6z9İrlüğü), 8İreyin maddi-manevi
varlığlnln bütüns.lliği onln dokunulmaz özelklığini, farariye olarak kişiliğini oluştunJİ; birey
kişiliği üzerinde tek 5ö2 sahibidir, bu onun öz9ürlük alanıdlr 1kişi dokunulmazllğ/özgüllüğü).
Bir€yin dokunulmaz özerkliği onı]n 9iz alanünl da içerir (haberleşme öz9ürlüğü, örelyaşamln
9izliliği/özgüriüğü).
G6rülüyor ki, öz9ürlükl€r (slraladlklarlmlza başkalan da eklen€bilir) toplumsallaşan bireyin
toplum yaşamında ve sıyasi düzende maddi_manevi varllğlnl geliştirebilmek, bunun için gerekli
ihliyaçlann, saptayaral 9,d€rihelerini sağlayabihek amaclyla kullandlğl araçlardlr, Ö2gurluı_
lel bireyin özerkliğinin toplum karşıslndaki zırhldlr, siyasi dü2endeki mücadele aİaçlandlr,
Top]umsal yaşamda ve siyasi düzende bireyin kendi kendisiyle ya da başkalanyla ilişkisinde
onun kendi_maddi manevi Varlığlnı geliştirerek kendi kaderinitayin etmek içjn kullandlğü mü_
cad€le araçlan olan öz9ürlİklerc her müdahale, bu özgnrlüklere ya da kullanllmalarlna getiri
lec€İ her engel ve slnlrlama, bu öıgüİlükleri yok eden, yok sayan her fiili ya da yasa] eylem,
9irişim bireyin insan türün€ has yetiye _jnsan onurıJna saldllldllj bireyin maddi,manevı Varll_
ğlna, maddi.manevi Varl ğlnl geliştjrm€sine, kendi kaderini bi2zat tayin edebilmesine kendi dı_
şlnda bir gücün, iktidann, kudretin müdahalesidk. Bu güce, iktidaral kudrete toplum deyin,
devlet deyin, ne derseniz deyin, bir€yin dlşlndadll, bireyin üstündedir, ona eg€mendiİ, onun
iizerinde bir kudrete sahiptir; bir€yın maddi manevj varllğlnı nasll, hangi ç€rçeved€, hangi ko_
şullarla, hangj araçlarla 9eıiştireceğine o güç/ iktidar, kudret karar verir; o güç, iktidar, kud
ret bireyin kaderinj belirler,

au nedenledil ki, özqürlüklere müdahale edileme2, toplumsal yaşamda ve 5iyasi düzende do
kunulmama5l9erekir-

Düşüncemi şöyle açıklayaytm: Ö29ürlüğün güvencesi özgürlüklerin iizgürce kırllanllabilmeleridir,
Bireyin maddi rnanevi Varllğlnl q€liştirebilmek için 9eİekli, tarihsel,toplumsal süreçte beliae
nen/ değişen ve çeşitlenen ihtıyaçla/lnln karşllanmasl iç'n oluşturulmuş ortam, koşullar, karşl,
lanmlş ihtiyaçlar onıJn haklalldlr- 8ı] haklar heİ bir€y jçin genel olabilir (barlş hakkı, konut
hakkl, çallşma hakkl, giİ]şim hakkı, mülkiyet ve miras hakkl, sağllk hakkl, sosyal güvenlik
hakkl, çevre hakk, tatil hakk gibı), ba, aynl özel]iklere sahip bireyler€ öz9ü olabilir (kadln
haklarl, çocuk haklarl, ha9ta haklan/ tutuklu_hükümıü haklarl, işçi haklan, toplu sözleşm€ ve
grev hakkl gibi). Haklaİdan yaİarlanmada ve haklarü kullanmada €sas olan eşitliktir; toplı]m,
sal süreçte, toplum yaşamlnda ve siyasi düzende diğer bireylere orantlll olarak dezavantajll