Page 135 - Diyarbakır Barosu Yeni Bir Anayasa Da İnsan Haklarına Yeni Bir Bakış

eg€m€nlik çoğunlüJğun Veya devlet organl da olsa bir kğrumun egemenliği olarak yorumlana-
maa ve uygulanamaz-//

Yeni anayasa taslağlnt hazlİlayanlaİ, mevcü]t anayasadaki düzenl€meyi korumuşlardlr: "Ege,
menlik kayıtsl2 Ve şartslz miiletindir" ve "Türk milleti egemenliğjni, anayasanın koyduğu
esa§lara g6re ya9ama, yürütme ve yargl organlan (mevcut anayasa: yetkili organlan) eliyle
kullanlr."
Düzenl€mede meşruiyet zemini olarak bıreyin egemenliği kaybolmakta, yerine nereden kay-
nakladlğl açıklanmayan toplıJm (Türk milleti) egemenliği konmaktadlr. Biliyorum, bU düzen,
lemede egemenliği yeryüzüne jndiren ve y€ryüzünde de örneğin kral]n, padişah n elinden ala-
rak topluma veİen cumhuriy€t ifade edilmektedir. 0y5a, toplumu cumhuriyet kurmaz; toplum-
5alaşaİak toplumu oluştuİan bireyler cumhuriyeti benimser ve kurallar. Neden cumhuriyet?
Çünkü, cumhuriyetle kendi (bireysel) egem€nliklerini korumayl, kendi kaderlerini bizzat tayjn
ed.bilmelerine müdahale kudretini haiz bir başka gücün oluynaslnl engellemeyi amaçlamak-
tadlrlar. Düıenleme mevcut anayasadaki düzenleme gibi- m€şruiyet kaynağl olarak egemen-
liğj bareylerden kopartarak onlann kuİduklafl topluna vermekle cumhuriyeti de gerçek teme-
linden kaydllmlt olmaktadll.

Düzenleme/ evet/ egemenliğin meşruiyet kaynağlnl yeryüzün€ indirmekte, yeryİzünde de kra-
lln, padişahln, herhangi biİ kişinin, zümİenjn, cemaatin, lider(ler)in, ,nlfln €linden almakta,
dlr, ancak bunu özerk birey€ de blrakmaylp topluma vermektedir. Ayllca, toplum bir ol9u ol
maktan çlkart1llp ülkede belli bir anda yaşayan bireyl€r topluluğunu (halı) değil, geçmişi Ve
g€le€eği içeren soyutlamayla ifade edilen toplıJluğu (mılleO esas alan biı kurguyla tanlmlan-
maktadlr.8öylece, egemenlik de dinamiğini kaybedip kurguya dönüşmektedjr, Pek], özerk bi
r€ylerin egem€nlikleri bir çlrpıda siliniverirse, onlann oluşturduklan top]umun egemenliğine
kim ya da ne kaynak teşkıl €decektir? Tann m ? Din adamlan ml? Doğa mı? Kral ya da padi-
şah yerıni alan bir görünmez-bilinmez İİi? Anayasayl dizenleyenlerin iradesi mi? Yoksa,
muhtemel biİ halk oylamaslnda anayasaya "evet" oyu veren çoöunluğun iİadesi mi?

Egemenliğin kaynağlna birey yerine bir kurguyla tanlmlanan toplum yerleştirilirse, bileyin ü5-
tİnde ve dlşında, bireylerin kendi kaderlerini tayin edebilmelerjne müdahale kudretine sahip
gücün/güçlerin oluşmasl 5ağlanlr.
Ayİıca, düzenleme -mevcut anayasada olduğu 9ibi egemenliği bir baklma toplumdan da allp
(ıürı milleti egemenliğini yaçtma, yüritme ve yargl organlannın eliyle kullanlr) toplumun si-
yasi yapllanmaslnda oluştuİuıan devlet oİganlanna blrakmaktadlr. Devlet organlanna ilışkin
dğzenlemeleri inc€leyin; asllnda egemenliğin toplumdan da koparak bu organlarln egemenliği-
n€ dönüştİğünü qörürsünüz. Toplumdaki tüm sjyasi aklmlann TBMM'de temsilj de olsa yer
almasınl engelleyen baraj sistemi, grup karaİlan, halkın h;çbir şekilde yasa önerisinde b!lı]na-
maması, halkln yasalaİln anayasaya aykırlllğı jddiaslnı Anayasa Mahkemesi önünde ilerisüre-
mem€si, kanulı hükmünd€ kararname, slyasi parti plogramlallna ilişkin yasaklar, yarglda sa-
tunmanln kırrumsal yap.yla yeİ almamasl ve benzeri Örnek dÜzenlemeler, -varsaylm olaraİ
kabul .dilse bilF toplum egemenliği yerine yasama, yürütm€ v€ yargl organlannın eg€menlj-
ğini i'(ame etüniyor mu?

131