Page 223 - Diyarbakır Barosu Temel Bir İnsan Hakkı Olarak Dİl Hakları Ve Kürt Meselesi Temel Uluslararası Belgeler

Diı Haktanna ili9kin
UlUslarJrJs Betgeler

Kamu Küıuluşlaiı rıe Özel Kuruluşlaı

Uluslararasl Medeni ve siyasal Haklar sijzleşmeslnin 27. Mad_
desl azinlıklarırı kendi dilleıini, gnıplarıırn diğer üyeleri ile toplum
içinde kullanma hakkına i§aİet etmektedir. Uluslaraİası Ekonomik,
sosyal ve KültiiJel Haklaı &ızleşmesi'nin 13. Maddesi, anne-baba-
nrn, çocııklan için kamıı makamlaıınca kuıulmuş okrılların dşında
okul segne hakkru gtivence altuıa almaktadır. A!,nca, bireyleIin Ve
kurumlann altematif eğitim kurumlaİ oluştunra ve yönetme hak-
knr da Devlet tarafindan konaİ asgari eğtim standatlaİına uygun
olduğu süİece, 8aİanti etmektedir. Ulusal Azrrılrk]arrn Korunmasr-
na ilişkin Çerçeve &ızleşmesi'nin 13. Maddesi, Devletin bu kurum-
]aİa ma]i ka}İak sağlama yükiirrılüIüğii o]rnamakla birlikte, az]n-
lıklarm kendi eğtim kurumlarmı oluşturma ve yönetme hakkma
işaret etmektedir. KoPenhag Belgesi'nin 32. Paragrafı Devletlere bu
eğitim kurumlanna ma]i kayrıak sağlama ytıkürİılüğii getirmemek-
te, ancak bu kurunrlarrn "ulusal mevzuata uygun olarak Devletten
kamu yardrmı almaya çal§abileceğini" ifade etrnektediİ.
Ulusal azınlrkların e$tin e ilgili kurumlar da dahil, kendi
kurumlaruu kuıma ve yönetme hakkı, uluslararası hukukta sağ-
lam temeli olan bir hakhr ve bu hakkrn bu şekliyle de tanlnma-
st geİekir, Devletlerin bu süreci idaİi bir bakış açs]yla ve kendi
yasalanna uygun olaİak denetleme hakl] olmakla birlikte ulusal
azlnlıklann kendi eğitim kurumlarmr kurmalarınr Platikte imkan-
süz hale 8etirecek makul olİnayan idaİ,i talePlerde bulunarak bu
hakkın kullanlmını engellememesi lazlmdır.
Devletlerin bu tiir özel kuruluşlara fon sağlama gibi resmi biI
yükümlülüğii o]rnamakla biİlikte, bu kuruluşlann tiim yurt içi ve
uluslararası kaynaldaıdan mali destek bulma aray§larfü engel-
lenmemelidir.

ilk ve ftaokul Düz€yinde Azınhk Eğitimi
Azrİlık dili eğitimi ile ilgili uIuslararasr belgelerde, azfükla-
nn sadece, anadillen aracüğyla kendi kimliklerini koruma hakla-
n olmadlğı, bunun yanı sıra Devletin resmi dilini öğrenerek daha
geniş arılamda ulrısal toPluma ente8le olİna ve kahlma haklan da
olduğu i{ade edilmektedir.

221