Page 77 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

hukuken bağlaylcı değildir, fakat hükümetin siyaseti üzerjnde etkilidiı Buna
ben2er ifadele. var ve blr ifadeIeı hemen tüm yayln|anan bu dnzenli
raPo.Ia.da ifade edilmiş, yani M.G.K.'nun ağır]lğ,na, siyaset üİerindeki
ağırllğlna değinilmiş. Ayrıca 2000 tarihli Ka!İm ortakhğl Belgesjnde de Miı]i
cüvenlik Kurulu hükümete bir danlşma organl niteliğindeki Anavasa rolünün
Avlupa Bitliğl üye üıkelelin ıJygulamalan lle uyumlaşt|.jjmasl ge;ekliliği ifade
ediImiş, 0lusal P.ogramlarda ise, _zaten tırnak jç€risjnde ulusaldl bize ö2gü
bk ProgEm.- deniyor ki anayasal bir kuruluş olan t4illi GüVenlik Kurır|u,
ulusal güvenliği ilgilendiren alanlaıda bil dan|şma organü niteliğindediı
Anayasa ve yasaıarla ilgili ku.ulun yapısl ve işleyişini daha açük bir biçjmde
tanlmlayacak şeki]de olta vadede gözden geçiri]ec€ktir. Yani aslında bu
a]anda bir sorun yoktur ama yine de han.ınlz kaımasln, yani ileride b€lki
gözden geçirebiliriz. Tabii sivil otorite de hak]l olarak konjonktülün
değjşmesini h€rhald€ gözetlemiş olsa gerek ki bu jfadelere gi.i|mjş. Yeniıenen
2003 Kat ım ortaklığı Belge§inde, MilliGüvenlik Kurulu'nun işleyişinin, beli.li
ü]kelerdeki aske.i jşlerin, sivil kontlolüne uygulamaıarla uyumlu olacak
şekjlde uyarlanması denmiş Ve Türkiye nin 24 Temmu, 2oo3 ta.ihindeki
0lusal P.ogramda ise M.G.K.'nüjn danışma olganl niteliği Anayasa Ve iIgiıi
yasa değjşikliğiyle yeniden tanımlanmıştır, çünkü tanımlama 2oo1 Anay;a
değjşik]iğiyle birljkte gerçekleştirjImiştir. M.Q.K.'nun ve M.c.K. c;nel
S€kreterinin işlev]eri bu nite|jklere ıjyumlulaştırılacaktır denmjş ve nitekim 7.
uyum paketiyle birljkte 30 Temmuz 2oo3 tarihli Kanun]a uyumlaşbrma da
gerçek]eştjriımjştir Şimdi bu A.B.'ye uyum çerçevesinde gerçek|eşti.ilen
değişikljkleı önce 200l Anayasa değişikliğiyle Milli cüvenlik kurulunda
birtaklm değişiklikler va. Bu değişiklikler iki yönde. Bİincisi; Kuruldaki siviI
üyelerin §aylsı arttırülmış, Başbakan yardlmcllarl kulula §okulmuş, bunun
yanl sıra bir de Adalet Bakanı kuruıa sokulmuş. Dolayıslyla sivillerin saylsal
ağınİğl artt|rı]mış, bir de 1l8. maddede yaplıan değişiklikle; ıu "anceıiı<ıe
djkkate aİnır" ifade§i kaIdlrılmlştıı Mjlli cüvenıik Kululıı'nda €lbette sivil
üyelerin sayısınln arttı.llmış olmas, önemli ama bunun çok da fazla 6nem|i
oImayacağınl, dönemin cenel Ku.may Başkanınün yaPmış olduğu
açlklamadan da bjlmekt€yiz,
Çünkü dönemjn Genel Kurmay Başianı diy-or
ki: "lsterseniz bu kı]rula loo tane §iviI sokun! Önemıj değil. Burada konulaı
konuşulul, ta(ışlllı ittifakla karal a]ıful." Bu sivil üye saytsınln artışlnın
ge.çekten önemli olup olmadığlnü da ile.leyen yllla.da göreceği:. Bu 82
Anayasaslnda var olan ve Mi]li cüvenlik Ku.üJlu kuraıuun,n
"a."ı-,urgr"rn,
arttlrmüş olan bu ifadelerın çıkanlmasl elbette önemlidi., Nihai iahlilde
baklldüğında bu ifadeler olmuş olsa dahj, "önc€likle dikkate alıfui ifadesİ
olmuş olsa dahi, hukuksal bil analizle Milli cüv€nlik Kurulu kafa.larl danlşma
niteliğinde ka.a.lardı çl]nkü Milli cüvenlik Politika5ıfu n VürütüImesin;en
yine Anayasanln aynl hükmü geIegince parldmenioya kaüşl hükümet
sorumluduı dolaylslyla §iyasi sorumIuluk hükümet€ aittir, /vliiıi cüvenlik

71