Page 73 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

dıŞında Başbakanllk Turizm Yönetme]jğj, yine Türk Ceza Kanunundaki bazı
hokümIeı sözgelimi Türk ceza Kanunu'nun ]59, madd€si, mes€]a TcK'nln
l59. maddesinde §jlah]l kuvvetlel, devletin emniyet kuvvetle.iyIe Ve tahkim
ve tezhifedici ifade]el karşlsında koruma altına alınmıştlr, Bütün bunlara bağlı
oıarak, yani bu bütün anayasal kurum-kurallaıIa birlikte Türk SiIahlı
Kuwetleri, sahip olduğu özerk ve üstün konumundan güç alarak toplumu
denetleme, göz€tlem€ Ve yönlendilme fonksiyonunu icra etmektedil, Ve
askeri otoljte fonksiyonunun temelini, a§keri vesayet .ejim o]uşturmaktadlü,
Bu rejim varl!ğınl v€ meşruluğunu bi. yandan yasalardan, bir yandan da
yaygın olan oto.iter zihniyetten, diğe. yandan da Ve bundan daha önemli
olmak üzere, devletjn .e§mi ideo]ojisinden almaktadıı G€lçekten askeri
vesayet .ejiminin taşlyıcısl ve yüriitücüsi konumunda olan aske oto.itenin,
TsK'nln, devletjn temeli olan jdeolojinin var olduğunu ve kendi§inin de kurum
o]a.ak bu ideolojiyi topluma kabul ettirme Ve b€nimsetme misyonuna sahip
olduğuna jnanmaktadlr. 8ıına bağh olaüak TsK lesmi ideolojjyIe mücehhez
olan devletikoruma ve ko]lama görevin'yerine getilmeye çaİşmaktadlr. Tabii
bu göl€V' yeljne getjrmeye çal!şlrken,61 ve 80 döneminde olduğu gjbi
doğrudan doğruya siyasete müdahale etmiştiı kimj zaman da do]ayll
müdahale]erle yetinmek zorunda kalmlştır. Askerin gerek doğrudan, gerekse
dolayı olarak siyasete müdahale etmesi, kuşkusuz demok.asi açısından kabul
edilemez bir durumduı Bunun da ötesinde bjrde yarlm yama]ak, ağlr aksak
işleyen Türk demok.a§isini zedelemektediı Bir kere; gerçekıeştirilen bu
müdahalelerle Türk insanln!n demok.asiye olan umuduna darbe
vurulmaktadll. Zira yapülan bu müdahalelell€ halk nezdinde şöyle bir inantş
yayglnlaşmaktadlr. Halk demektedi. ki bu siyasi partiler, parti programlarını
hazıllamakta, bize sunmakta, seçim kampanyalan düzenıemekte, §eçim]erde
sandık başına gitmekteyjz, oy kullanmaktaylz, bir partiyj ya da parti]er
koalisyonunu iktidaüa g€tirmekteyiz. Bu bizim geti.diğimiz iktidaı bizim
oylanmlzla geıen iktidaı bizim oylanmlzla geIen iktjdarlar peka]a askeri
müdaha]elerle alaşağl edilebilmekte ya da en azından Vesayet altlnda
tutulabilmekte, sınl.]ü bir alanda siyaset yapabilmeıerine olanak
tanınmaktadll, Bu tabii Türkiye'de demokrasinjn bil anlamda bir oyundan
ibaret oIduğu inanclnün yayglnlaşma§l sonucunu doğuımaktadll ki,
demok.asjnin ye.Ieşip kökl€şebilmesi için, kökleşebiımesinin önünde buna
bir engeldır. Aynca demokraüik kuüumlalın kendi geleneklenni oluşluİmaslnl
engellemektedir. Yani slk slk yapllan müdahale]e.]e bu ge]€nekl€.in
kulumsa]laşmasl, ye.leşmesi engellenmektedi. Yine bu askeri müdahale]erle
sivi] top]umun gelişme§jne §ekte Vurulmakta, Anayasa yapımı bir §orı]n
ha]ine gelmekte ve sivil otoritenin aistünlüğü jlkesi sonuçta zedeıenmektedir
llk oIalak l960 dalbesi geüçek]eştkiliyor ve bu darbeyle bir]jkte bi. anaya§a
getjliliyor. Bu anayasaya baktığlmızda esas itiba.iyle ya da genel olarak
değerlendjrjldiğinde, liberal demokratik nitelikleri olan bi. anayasa, ama

67