Page 74 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

burada gözden kaçııllan biİ hu§us vaı o da çoğunluk jradesine duyulan
kuşkunun gereği olarak Ve§ayet organlarına yer verjImiş olmasıdlr, Neler var?
lşte, Anayasa Mahkeme§i, Anayasa Mahkeme§i elbette kj yasama organı
çoğunluğunun idaresinj denet|emesi açsından yaşamsaI öneme sahiP bil
yargüsal organd|.. Anayasa Mahkemesi benzeri bjl yargı o.ganları, bat]ll
demok.asilerde çoğunluğun iradesini azınllklar ]ehine slnlrlamak, daha
doğrusu, çoğunluğun despotikleşmesinj engelI€m€k amaclyta, özellikle
azınllklaıın hakkınü_hukukunu korumak, bunun da ötesinde bir bütün o]arak
sivjl top]umun özgürlükçü yaplslnı ya da taleplerini ko.umak için vardıı ama
bizim Anayasa Mahkemesi'ne baküldığtnda belki çok abarblı bjl ifade olacak
ama Anayasa Mahkeme§i daha fazla devletçj refleksle hareket etmekte,
özgür]üğü korıjma yeıine bastlrma yönünde bjl misyon üstlenmjş gibihaleket
etmektedir. Dolayüstyla bu Anayasa Mahkeme§inin işleyişinden şunu
çıkarmak mümkün; Anayasa Mahkemesi de çoğun]uk kad€sini, daha
doğrusu Parlamento çoğunluğuna kuşkudan haleketle Anaya§a Mahkemesi
kurulmuş ve nitekjm Anayasa Mahk€mesi de bu doğrultuda hareket edjyor
lşte bu kurumla.dan biri de Milli GüVenlik Ku.Ulu. Milli Güvenlik Kurulu'nun
oluşturulmaslnın sebebi, demokratik çoğun]uğun iradesini bir şekilde
sı damak ya da vesayet a]tına a]mak. Nitekim bu hu§ıjs, dönemin Milli Birlik
Komjt€si oyesi ve daha sonra tabij s€natö. olan Hayda. Tunçkanat ta.afından
şu şeki]de açıkça ifade ed'lmiştjl; "Komite oy çoğunIuğuyla jktidara gelecek
olan siya§i Partilerin, yeni anaya§amlzda kuru]acak 2. cumhu.iyeti de
dejenele edip yen' bir ihtilale sebep olmalannl ön]emek için yeni Milli
oüvenlik Kuru]u'nu bjr tedbjl olarak getirtmjş ve vazifelerini de açık seçik
belirte.ek cumhuıbaşka.ı ve Kurulun a§ker üyele.ini de, milli güvenliğimizi
ilgilendiren her türlü Problemde temel görüşlerjni bu ku.ulda biIdirmekl€ hem
görevli hem sorum]u kllmüştlr," EVet bunun dışlnda, 196l Anayasa§ıy]a
bir]ikte Genel Kurmay Ba§kanı 2949'da yapllan düzenleme ile cenelkurmay
Başkanhğl llli]lj savunma Bakanlığl'na bağlanmlştlr. 196l Anayasasıy]a
birlikte l10. maddede yaplIan, 1l0. maddeyle cenel Ku.may Başkanlüğl
doğrudan doğruya Başbakanhğa bağh külınmıştlr. 6) Anayasaslnda siviI_
asker ilişki]e.i açlslndan demok.asinin temel ilkelerinden biri olan
seçjlmişlerin, atanmış]ala üstünlüğü ya da sjvil otoritenin üstünlüğü ilkesini
,ede]eyici nitelikteki bjr başka düzenleme, askeri yarglnln görev alanıfun
genişletilmesi ve askeri yaüg|nln siVille.i ya.gülayabjlecek bjr konuma
geti.ilmiş olmasldlr. Bu 61 Anaya§aslnln 12 Mart muhhrasl sonrasında
yap|lan,71'de yapılan değişiklik]e bi.likte bu askeli ve§ayet ve ideolojis'
rejimi daha da Pekiştirilmiştiı Milli Güvenlik Ku.ulunda asker]erin temsil
ağlrlüğı arttı.|lmlş, Milli Güvenlak Kurulu ka.a.ıannın nİeljği ebette ki nihai
tahlilde dantşma ka.arıaıı niteljğindedir ama; bunun §özelvurgusu biraz daha
arttülllmıştür. Yine askeri yargınln görev a]anl daha da arttlnlarak, yani sivil
kjşiler aleyhine daha da arttırılmış. Yine yeni oIarak Askeri Yüksek ldare

68