Page 80 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

şekIjnde. Yedinci olarak biraz önce yine bahsettiğim askeri mahkemelerin
sivilleri yalgıIamaslnln devam ettiği söylemi, 2002 raporunda. Bu konuda
gelçi bir miktar iyjIeşta.me yapıldü. sekizinc' olarak mahkemelerin bağımslz
hareket etmediğinden haıa şjkayetlerin olduğu söy]eniyoı. Yani bağıms,z
mahkeme mesetesinin bir soıı]n oIduğu 2002 ıaporunda yer atmış,
Dokuzuncu olarak yarglnln ağ|r yükü üz€ljnde du.ulmıJş. Bu zaten hePimizin
şikayet etüği bir m€§ele. Davalar bu nedenIe çok çok uzuyoı onü]ncu oIarak
da yargı kararlannda hukukun (ben çok önemsedim bU s6ylediğini) h€r
seferinde farktı yorumlanması ve bu nedenIe açlklık, şeffafllk ve hukuki
belirıjIik olmamasl, hukukun yorı]munda öngörülebilir|'ğin olmamast, ben çok
önemli buluyorum bunu, tabii yasal olalak çözülebilecek bir sorun değjl,
tamamen yalgıçIann konuya bakış açılanyIa ilgili, Yargtçlarln mümkün
olduğu kadar bağ,msız, tarafslz haİeket etmele.i, beIki de bjl içtihat bjlliği
sağlayabiImek. Bilemiyolum nasıl biı çözüm oIabilir buna, Ama hatta örnek
de vermiş burada, 3'l2. maddeyi söy]emiş, yani diyor ki, benz€l olaylardan
birinde farkl, bir karar çıkartılmlş. Birinde başka bir kaıar. Dolayl§lyla aynl
madde farkll fa.klı yorumlanlyor, Dolayısıyla hıJkukj öngörül€biıirlik ortadan
kaIkmış durumda ve kj hukuk devletinin en önemIi şartü. öngö,ülebilirlik
olması ki insanlar öncesinde ne yapacağın! ve ne yapmayacağlnı, neyin suç
olduğunu neyin ceza gerektİdiğini bilebilsin, bu sağIanmadlğı anda aftük
hukuk devleti diye bi! şey kalamaz,

2oo3 Kattlüm ortakhğ, Belgesine bakhğımızda onları da altı başlık alhnda
tasnifledim. Neler üzerinde durulmuş AB taraflndan? Yine lnsan Haklaı
Avrupa Mahkemesi kararlanna uylm sağlanması |sralla söyleniyor, Ben
raPo;da, he. Katlım ortaklüğl B€Igesinde Avüupa lnsan Haklan Mahk€mesj
ıaraıaına uygun ola.ak tı]tuklu ve yükümlülerin bir avukatla yalnlz oIarak
96rüşebilme olanaklannln garanti ediImesinden söz edjlmiş, cözalb süresinin
;aştangıcl itibar'yIe aiIelere haber verilm€sı güvencesinin §ağlanma5l
söy|enmiş yine, DcM ploblemi var, Avrupa normlaİyla uyürmlu haIe
geiiriımesini 6ngörüyor, Yine istinaf mahkemeled meselesi val ve Avrupa
insan Hakları Mahkemesi kalarIannın yarglçlar talaflndan dikkate allnması
için önlem alınmasın istiyor.

Şimdibu başlüklar altünda konuya bak!ğlmızda biz ne yaPtlk, ne yaPnmast
gerekİ, ne kadar yolumuz var? Kl§aca onlara bakacak olırrsak; şimdi bir kere
iu çerçevede Anayasa aç|slndan baktlğımüzda, biIiyorsunuz 1999'da zaten bil
değişiktjk yapllm|şr,, o da DcM'lerdeki askeri yarglcın ç|karılması, §iviller
,.iglı",a". "ırr-*, ocM'nin. Biı konuda b'lindiği gibi lncal ka,an var lnsan
iaı<-ıaı Matlxemesınin. onun bir yan§|magydl,200l'de 6nemlj bir değişiklik
oldu.36. maddeye adil yargıIanma hakkı getilildi, Yani Anayasanın bir
Parçası haline geldi adjl yalg|lanma. Bu niçin önemli? Ben bunu da çok

74