Page 84 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları
P. 84
müfettişlerin hazı.ladığl dosyalardır Belki bu a]anda bazl değişikliklerjn
yapılması geıekebi]İ, Bundan başka yine hakimlerin bağlmslz]ığı açıslndan,
idari görevl€r baklmündan Ada]et Bakanİğfna bağİ olmasl, Anayasada y€r
alıyoı yine Hakimler ve savclla. Kanununda yer aİyor. Blllada da lıakimin
emir almaması ilkesjyle çelişen bir durum va., çünkü ida.i görevl€. açlsından
AdaIet Bakanllğlna bağh olduğunda hakiml€re zaman zaman idarigö.€v]erin
dlşlna da çlkabilec€k çeşit]i genelgeledn gönderildiğin' duyabiliyoruz. Yine
Adalet Bakafu taraflndan bir hakimin bakanlık hizmetinde geçici o]arak
görevlendiri]mesi, bunlar da Anayasa'nın 159.maddesind€ ye. alan
Prob]emler, bunlar da hakim üzelinde bir baskı oluşturabiliyor, çünkü
Hakimler-savclla. Yüksek Kurulu'nun burada bir inisiyatifi yok, BakanIlğın
inisiyatifi var. Bu açılardan tarafsüzlük meselesj, bağımslz]ık meselesi ciddi bir
solun oIarak görünüyor. Gerçi bu konuda Avrupa lnsan Hak]arı
Komisyonu'nun 0sIu Karan vaı 0s]u Karannda Hakjmleı,Savcllar Yüksek
Ku.ulu'nun kararlannın yargt denetimine açlk olmama§l tek başlna
bağımsızİğı etkiler bir şey olarak görülmedi, bunun altünı çizeyim, yani
reddedildj dava. Ama bütün blr sakıncalan bi. araya toplarsak, yani baştan
itibalen saydığımlz,'şte bütçesjz §ekreterya5ı, müsteşarln o]ması,
müfettişlelin du.umu vs,, bütün blnlan bir alaya geti.diğimizde bif p.oblem
görünüyor, yoksa tek tek baktığlnlzda, ö.neğin Adal€t Bakanlığt sadece olsa,
öbür Prob]emler olmasa, bence bir sofun yok çünkü AVruPa lnsan Haklarl
Mahkeme§i'nin çok çeşitli kararla.l var, diyor kii yürütme bile pekala bir
yargıcl atayabiliı bu onun bağımslz olmadığlnl göstelmez, ta ki ne zamana
kadar, görevden alma yetkisi yoksa, yani atar ama onun €mjr almama ve
g6levden alınamama gjbi güvencesi Varsa Avrupa lnsan Haklarl Mahkemesj
diyor ki, benim içjn yürütme taraflndan dahi bir hakimin atanmasl, onun
bağ|msız olmadığünı göstermez. orneğin üslu Karannda dedjği sibi.
Hak jmleü,savcı]ar Yüksek Kurulu'nun kararlan il€ jlgili olarak yargı
denetimjnin açık olmamasl, tek başlna bağımslz olmadığünı göstelmez.
Ancak bunlar hepsi bir araya geldiğinde, başka bir tab]o çlklyor, herhalde
bırn]arl heP birlikte değerlendilmek ge.ekir; örneğjn Avrupa lnsan Haklarl
Mahkemesinde göIüI€n Uslu Karannda böyıe bjr başvuru yaPıImamlş benim
gördüğüm kadanyla, yanj çok spesifik olarak yargı denetimi açlslndan
bakılmış Ve bu da .eddedilmiş. Bi. de yine yargl ve hükuk d€Vıeti açlsından
söyl€mem'z 9ereken, herhalde denetl€mey€n ka.a.]arın hala mevcut
o]masldıı Şimdi zaten birinj söyledik, Hakiml€r,savcılar Yük§ek Kurulu
kara.ları dedik, yine denetime kapalı olduğıj için Yüksek Askeli Şura kararlan
çokça tartışl|ıyo., cumhurbaşkantnln tek başına yaptığl jşlemler ta.tşllıyoı
Yüksek A§keri Şu.a kaıarlany]a ilgili bir şey daha söyleyeyjm, o konuda da
Yüksek Askeli Şura kararının yargl denetjmine açlk olmaması nedeniy]e 6.
maddeye ayklrıllk vardür diye başvurular yapıldı lnsan Haklan Mahkemesine
V€ bu da reddedildj- Burada lnsan Haklan Mahkemesjnin r€ddetmesinin
78