Page 88 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

yl]larca devam ediyo. Ve dolaylsıy]a şu anlama gelmiyor, Yani yasa ola.ak her
şey tamamdlr şekljnde bir yorum yok, şjmdilik belki tamamdır gibi bir bakış
açlsl vaı ama tabi önemlj olan bu yasaların nasıl uyguland|ğı sizinde
söy]ediğiniz gibi. Çünkü yasayı çlka.ıyolsunuz ama yasanln yorumu eski
halde, değişmemiş gibi yasa devam ederse o zaman anIamı kalmtyor ya§alan
değiştirmenjn. Nit€kim bu Problemler yaşanlyor. bu prob]em]erin ortadan
kalkabilmesi için herhalde yarglçlartn lnsan Hak]arl Mahk€me§i'nin ka.arlarınl
iyi okumalan, iyi yorumlamaİaİ Ve o manhğı kavramalan, yani bir baküş açlsı
bu aynl zamanda, nerden bakalak yorumluyorsunuz bjr yasa hükmünü, yani
haklar gözüyıe oku.san[ başka türlü okulsunuz, insan haklalından yola
çıkaıak bil yasa hükmünü okursanız başka tür]ü okursunuz. Ama işte
güvenlik kaygı§l, devlete ilişkin bjr taklm kaygllarla okursanız başka tüllü
okulsunur. Dolay,slyla aynı cüm]eyj bir kaç tür|ü okumak mümkün oluyor.
Natekim yarglç]aı da bunu yaPıyo.tar. Şjmdiye kadar bakİğlmız, gö.düğümüz
kadarl ile gen€llikle yalg|çlarımız insan hakıarı perspektifi ile pek
okumuyodaı zaman zaman bunu Danıştay'da daha sık görebjıjyoruz ama
iizelljkle Yargttay karar]arına baktlğlmız zaman| çok ta insan haklan
Perspektifinin o]madlğınl görüyoruz. son zamanlarda bir miktar değişme
olduğu göu lem]enebiliyoı mesela işte sözleşmenin 6. maddesjne atıf yaPan
Yalgıtay karan olduğu, zaman zaman haklara atıf yapan Yargıtay kala.lan
oluyor, ama tabii bunıar yeterli değil, bil baklş açlsl Problemi o]duğı]nu
düşünüyolum b€n. Bıı bakış açısının da bir şekilde değjşmesi gerekjyor. Yanj
yargıç]ar kendilerini ne.ede gödyorlaı bu önem]i. Yargıçlal kendilerini
sadece bir devleti ko.uyan kişjIer olarak ml görüyodar. yoksa insanlall,
toPlumu koruyan ya da top]umun haklanndan yola çıkan ve top]umu koruyan
kişiler o]arak ml gö.üyorlal? Bu çok önemli bi. bakış açü5ı farkl. Bu nedenle
örneğin ABD'de kendiliğinden bir Anayasa yarglsl çüktl, hukukibir düzen]eme
oımamasına rağmen_ Ama bizde bil Anayasa Mahkemesi kararlan
konuşuldu, bir Anayasa lvlahkemesi vaı hukuken var yani yasa olarak
düzen]enmiş ama ona rağmen karallan çok farkll. Yani bir Amerikan yarglcı
ö.neğin haklarla okuyor anayasayl ve kendi kendine biı anayasa yalgl§ı
yalatlyoı böyle bir şey olmamaslna rağmen, Dolaylslyla nasll baktlğım,z
6nem]i, bence h€r şeyi belir]iyor, uygulamayl da be]irljyor. B€nim
§öyleyec€klerim bu kada..

Yrd. Doç. Dı §evtap Yokuş: Şimdi bu asİnda büyük oranda benim
konumdu ama ben burada zaman slklnnsl nedeniyl€ çok detaylanna
girmedim. sorular gelince açabilecektik doğ.usu. 0yum yasalarl
incelendiğjnde, sizle.de bakmlşslntzdr, bi. kalmaşa içe.isine düşüyorsunuz.
Bilaz önce Sezgin Bey de hahrlath, deyjm ye.indeyse kimi noktalarda bi.
adlm ileri, iki adım ge.igjdildiğini fa.k €diyo.sunuz, kimi noktalarda ya§aıann
bütün]üğünü bozan yamalann olduğunu görüyoEunuz, yani yamaİ bohça

a2