Page 101 - Diyarbakır Barosu Sempozyum Ab Sürecinde İnsan Hakları Demokratikleşme Ve Uygulama Sorunları

örgüte yardlm ve yatakhk suçunun ifade özgürlüğü j]e jlgili cezalandlİlmaslnı
görüyoru2_ Buna jlişkin bj. örnek; Ferhat Tunç'un son söylediği ifadeleridir,
çok yaygın bir uygulama olduğunu görüyorur. Avlupa lnsan Hakıa.ı
Aahkeme§i karan ile yargllamanın yenilenmesj de AvruPa'nın bask!şüyla
kabul eda]di, ama sabah da konuşulduğu gibi DEP Davasında gördüğünüz
gibi, sonuç değjşmedi, bu kişiler tutuklu ola.ak yargılanmaya d€vam edi]iyor,
Bil de şunu §öylemek istiyorum, Türkjye'nin son dönemdeki tutumu, gelek
Bakanlar Komitesi kararlan, ge.ek dosya çözüm kalalIannda çeşitli
bjldinmlerde buıunmuş Türkiye. Bu bildirimlelde yapılan jhla]]eri kabul
ettiğini gölüyoruz. Bu da bize şunu gösteliyoı Türkjye ihlal]eri iş]iyor ama
bUndan özü. djler niteliğinde bi. taklm bi]djril€rde bu]unuyor, AvruPa
organlanna yapllan bildir'mlerde açıkça bir özür ifadesi yok, ama yine de
bunun AvruPa olganlan ta.afindan dikkate ahndlğnl görüyoİuz. Türkjye'ye
bu ihlalıerve uyum süıeçIerjninyetersizliği sebebiy]eeleştirilerçok uzahıabiliı
ama aynü 2amanda Avıupa lnsan Haklan t4ahkemesi'njn kararlarlnda da
gözlenen, eleştj.i yöne]tjlebiıecek bazl kararlar var; ben burada sadece bi._iki
noktaya değinmek i§tiyorum. Bjlbirine benzeyen 瀺itıj karalIarda Av.uPa
lnsan Haklan Mahkemesi bir çok ihlal kararı Verm€sine .ağmen, özel|ikle bu
cüneydoğu davala.ında günümüze kadar ihlallerjn idari o]arak §istematik bn
şekilde uygulandtğlna dair bir saPtamada bulunmamıştıı oysa kendisinin
vermiş olduğu bi.birine b€nzeyen kararlarda bazl konulalda bu ihlal]erin
§ülekli ve sistematik bir hal aId|ğlna dair bjr kanıt o]arak kullanllabilirdi. Bu
yönde iddiala. ileri sürü]müş oımaslna rağmen, Avrupa lnsan Hakları
Mahkemes|nde bu kabul edilm€mlştir. ozellikle son dönemlerd€
çok
uygulanan bir nokta i§e, uu laşma giriŞimi, başvıJrü sahibi taraflndan kabul
edılmese dahi Avrupa lnsan Haklarl Mahkemesi davayl düşürebiliyor. Bu da
asİnda başvurucunun iradesini hiçe sayan ve onun tazminatü atmava
,orlayan bir uygulama, son dönemde de bunun çok örneği ,u. s,n, du
k|saca §6ylüyorum, belki de tartüşmala.da bu konunun na§l] olduğu açılabilir.
Ben sonuç olalak şunu söylemek jstjyorum, Avrupa lnsan Hakları
Mahkemesi'nin kalarlarl90'İ yl]lardakiTürkiye'njn in9an haklan man2ara§lnı
ortaya koyuyoı Şu anda da AvruPa lnsan Hakları Mahkem€sinde ha|en 9o'lı

yüllar yargılanlyoı günümüze ilişkin davala.a ıastlamak pek mümkün değjl.
Ancak Türkiye'de ihıallerin biçim değiştirdjğini ya da gö.ece azaldlğünl kabul
etmek gerekiyor. Bu konuyla i]gili olarak hemen şunu söy]emek istjyorum, bj.
taküm değişiklikler olmuş olmakla berab€r, bunun çok hassas bi. dengede
durduğunu düşünoyorum ben, yani Türkiye'de siya§i muhal€fetjn her
düzeyde, buna emek hareket' de dahil olmak üzere, ge.ilemiş olmaslnın,
muhaletetin düşmüş olmas|nln payt çok büyük. lhlaller eski yoğunİuğunda
değil, eski şiddetinde değil, ancak çok ha§sas bir dengede duruyoç çok
kırlıgan bj. konum- siyasi muhalefet bir şekilde kendisini çok güçlü

95