Page 33 - Diyarbakır Barosu Başkanlığı Yeni Anayasa Arayışları Konferansı 3-4 Nisan 2015

DiYARBAKIR tsARosU

Anayasanm başlangıç kısmrnün tiimü çok sorunlu. sadece iik paragrafün
kalkması, bu lilsefi özün d€ğiştiği anlamına gelmiyordu. 2007.den son-
raki k|sım, 2007 değişiklikleriyle başlayan, 2007'den sonraki değişiklik-
lerle olrışan kısım biraz farklılaşmaka, Yavaş yavaş 2007.den soİrİ TUr-
kiye'de siyasi yaşamln daha scrt bir şekilde kutupIaşmaya başladlğını gö-
rüyoruz. ozellikle 2007'deki sanal darbe ve onu izleyen gelişme]er, cum-
hurbaşkanlığ, seçimi, cumhurbaŞkanlügı seçiminin sıkıntıya girmesi ki bu
slkrntıya girme asllnda d€vlette v€sayet güçlerinin cumhurbaşkanını belir-
leme amacıy]a girişıiği bir eylemdi. Ve buna karşı bir anlamlyla. çıklş
sağlamak amaclyla anayasanln değiştirilerek cumhurbaşkan,nın halktara-
fından seçilir hale getirilmesi asılnda siyasi ortamdaki gerginliği vesayet
konumunda olanlann amaclnl göstermek açl§lndan anlamlı. Dolayısıy]a
2007'ye kadar gelen g6rece ıl,man havanm 2007'den sonfa senleşm;ye
başladığün ve vcsayelin tekrar bif müdahale etmek arzusunda olduğunu
ve cırmhurbaşkanlığl seçiierinin burada çok beıirleyici olduğunu söyleye_
biliriz. Nitekim bu tarihten sonra bir dizi anayasa mahkemesine baŞvuru,
cumhurbaşkanlığl seçimlcriyle ilgili ortaya çıkan yorumlar, bunların de-
tayna girmek istemiyorum. Ve daha sonra iltjdar partisinin kapalılmasl_
na yönelik faaliyetl€r... bütiin bunlar g€rilimi göstermek açrsından önem
ta§ür- Bu tarihten sonra yavaş yavaŞ iktidar partisinin devlete yön€lik ana-
yasanln değişmesi gerektiği, devlete yönelik maddelerin de devlete ilişkin
maddelerin de anayasada değişmesini gerektjği Şeklinde bir görüŞ oluş-
turmaya başladığını, kendisjnjn anayasa komisyonu kurarak Efgun
oZBUDLN işte başkanlığnda total bif anayasa değişikliği fikine doğru
giftiğini görüyoruz, Bu fikir, en azından daha güçlü bir şekild€ ifade
edilmey€ başlandı. Ancak bu fikir lam olarak hayata geçirilemedi o dö_
nemde, 20l0 değişiklikleri aslında 1995'le başlayan süreçte devlete en
1azla degişiklik yapan değişiklik, diyebiliriz. Ama devletin özeIlikle yargı
alanlnda bu değişiklikler yaplldı. Bıı değişikliklerde benjm önem verdi_
ğim bazı noktalar var. Buradaki hukukçu arkadaşlanmızın da zannediyo-
rum biIdiği ve düşündüğü şeylcrdir. Özellikle HSYK (Hakimler savcılar
Yüksek Kurulu'nun yapısınm değiştirilmesi önem ta§lyordıı bu dönemde.
Hakimler Savcılar Yüksek KuruIu, yedi kişilik bir kurul olarak öngörü]-
müştü. Ama !982 anayasasündaki bir yaplyla çok klslf döngülü sistem
m€vcuttu. Bu dar çevrelerden Hakimler Savc|lar Yüksek Kurulu'nun
oluşfurulmas, formülü, aslmda bir vesayet sistemi modeliydi. 20l0 degi-
şiklikleriyle bu kıslm değiştirilmiştir. Ve eleştirsek de, ya da bugün eleş-
tirdiğimiz nokaalaİ olsa da, bu yğni diiz€nlemede daha aç|k bir sistem ol_
dırğu kesindir, ideal bir sistem olmayabilir, Ama daha açık hale getiril-
miştir. Yine anayasa mahkemesine, bireysel başvuru hakkırun burada ka-
bul edilmesi önem taşlr ki günümüzde bu yola başvurmakta ve bazü
önem]i insan haklan konulan, bireysel başWru yoluyla çözüme ka!,üŞtu_
rulabilmekedjr. Önemli bir değişiklik olarak görtilebilir. Anayasa mah-
kemesi ve diğer konırlarda yapılan değişiklikler, belkio kadar etkilj deği|.

3l