Page 38 - Diyarbakır Barosu Başkanlığı Yeni Anayasa Arayışları Konferansı 3-4 Nisan 2015

Y EN i ANAYASA ARAYIŞ LARl ](o NFER^ Ns I
olumlu bakmıyor. Bunu göfüyoruz. Öyledir veya d€ğildir, bilmiyorum.
Bunlar, tabi ki hazırlık sürecine gjrişildiği, tartışıldtğı zaman kendini gös-
terecek şeylerdir, Ama bunun },ukarıdan aşağıya bif iist söylemle kendini
koymuş olmasının; geçmiş]e eğer bir kopma yaşamak istiyorsak, 'nasıl'
sorusu bağlamtnda bir kopmayı da önemli buluyoruz. Yöntem açıslndan,
metodoloji açısündan bile bence dikkate a]ünmasr gerekeİ; hassasiyetle bıı
dilin nasıl kullanılacağy]a ilgili dnemsenmesi gereken bir üslup konusu
olduğunu düşünüyorum. Bu noktada benim özellikle üzerinde durup tc-
mas etmek istediğim v€ sonra tartlşma klsmlna geçeceğim, gcçmeden ön-
ce konuŞup omya gelecegimiz iki tljmel mescle var. Bunlardan bir tanesi;
Türkiye siyaset ve hukuk hayallnda Var olan bir mesele; cumhuriy€t dö-
nemi boylnca hiç kaybo]madt. Hala da kaybolmuş değit maalesef. lstisna
hali meselesi. Yani istisna hali mcselesi nedir? B!ı, asl,nda yirminci yüz-
yıl hukuk ve siyaset düşüncesindeki tcmel meselelerden biridir.
1920'lerden itibaren başlamıŞtlr. Bunu çok geliştircn ve çağdaş siyaset ve
hukuk düşiinoesi içinde olgunlaŞılran Corcuwa Ganbi'nin kuramsa] bakl-
Şıyla da oldukça olgun bir hale gelmişlir.

Bunlann hepsinin Türkçe kaynaklar] da var. Bu literatü Türkçeye çev-
rildi. Bu şu demek asİnda: devlclin kendi menfaatlerini ön planda tutan
bir siyaset ilişkisi içerisinde, hukul:un ve hukuk ilişkilerinin tanımlanması
durumu, Dolayıstyla da hu}flıL:rın asküya alına- bilmesine imkan verebile-
cek iistün menf'aatler olgusu, yahut refcransları paradigması, Bunu yaşl-
yoruz. Yani Tilİkiye. bundan klrtulamadt. Dolay|sıyla bu tan|şmada ör-
neğin Agamben, iki hukuki tasarrufu karşı karşıya getirip çarpıştırır. Ka-
nun ile idari karar. idari karar. kanunun üstündedir. Yani yürütme, erki
idare etme hükümet etme gücü yasamanın bile üstündediI. onun içinde
kanun kelimesini kullanlrken. kitabının o bölümlerinde üstünü çizerek
kullanır. Bu bilgisayar oılamında, Word programlarında üstünü çizerek
kııllanrsınız, Üstiinü çizerek kullanır. Yani vardır ama yoktur. Çünkü
idaİi tasarruf ve hüküm etme şiarı daha ön p]andadlr. Şimdi bu, Türki-
ye'nin son dönem; özellikle son bir yll içerisindeki bazl yorumcuların da
yorumlarına hakim olan bir yaklaşlm. Bunu, özellikle anayasa tart|Şmast
bağlamında, ben tcdirgin edici bulduğumu söylemeliyim, açükçası. Niçin?
Çünkti büyük bir faydacllık ve araç sallaşllrma ön plana geçiyoİ. Mesela;
ihtilal ve hukuk bağlamında... Bu tiir yorumlar var. Yakın dönemde son
beş altı ay önce de öz-€llikle basın üZerinde. basln yoluyla yapılan yorum-
lardan hareketle söylüyorum. Türkiye'nin inşasl bir dönemde bulunduğu
yani devletin bir inşası dönemini yaşadlğlmüz ve böyle bir dönemde siya-
set etme anlay|Şı içerisinde hukul-un ihmal edilebileceği yaklaşıml, Böyie
tar0şma söz konusııydu, Bu bir tartışma, hükümetin gört§ü buduİ, değil-
dir gibi herhangi bir yo.umda bulunmak istcmiyorum, Ama böyle bir tar-
tlşma var. Eğer böyle bir tartışma varsa, anayasa bunun içerisinde nereye
otlrnryor ve nasıl tartışllması geİekir. Bunun Öncmli bir soru olduğunu

36