Page 36 - Diyarbakır Barosu Başkanlığı Yeni Anayasa Arayışları Konferansı 3-4 Nisan 2015

Y EN i ANAYASA AR lYtŞLARI KON FERA N SI

olursunuz, Biz bunu bu ş€kilde tanlşmadık. Yani Türkiye bunu bu şekil-
de, uzlaşma komisyonu çerçevesinde tanışmadı. Dolayısıyla önümiizdeki
süreçte bunu güç]endir€cek, kahl,ma dayalı ve sivil toplumun da içinde
bulunduğu bir toplumun, oldukça I'aydalü olacağlnt düşünüyorum. Geçmiş
dönemde sivil toplumun sunmuş olduğu önerjlerin de asllnda Tiirkiye'de
artık sivil toplumun oldukça ciddi çalışmalar yapabildiğini ve katkıda bu-
lunabildiğini göstermektedir. Bu çahşma]ann içinde benim baktlğım bir
kısım vardr. BaŞlangıç klsmı. Mese]a çok güzel öneriler var, Başlangıç
kısmında, şu anki başlangıcn tam tersi niteliğinde, çok güzel demokatik
öneriler var. Hiçbir vatandaşın kimlikel olarak reddedilmediği, herkesin
pozitif olarak orada zikedildiği başlangüç önerileri var, Demek ki biz bu-
nll üretebiliriz, Bunu geliştirebiliriz. Yalnız bunun yöntemini konuşma-
mız lazım. Tabi ki her anayasa değişikliğinde olduğır gibi, yeni bir anaya-
sa yapımında da, bi. klsım insan karşı ç*abilcceklir. Önemli olan bu Gü-
ney Afrika'da kurulan ilkeye ulaşabilmektir. Yani yeterli bir konsensüsü
yakalayabilmektir.

Burada son söz olarak şunır söylemek istiyorum. Ünlü bir anayasa hukuk-
çusu şunu d§r; "anayasa yapımıyla anayasaclltk aynı şey değildir." Şimdi
anayasacılık dediğimiz zaman; temel hak Ve özgülükleri koruyan kişilerin
hak ve özgiirlüklerini esas alan ve toplumu bir bütün olarak hak ve özgür-
lükler temelinde inşa eden. devleti sıntrtayan, devlet-vatandaş i]işkileri
açısından da devletin ceberutlaşmisını önleyen teknik ve yöntemleri kul-
lanan anayasa yapma leknik]erini kastediyoruz. İşıı: bu anayasacıl|ğa da-
yah, anayasa yapma sürecinin oluşmasü gerekif. Bunu oluşturabilecek
demokatik yapıların jnşast çok önemlidir Türkiye'de, Çünkii bugüne ka-
daİ ki anayasa geıeneğimiz aslında çok ciddi problemleri o]an, dtşlayıcl
toplumsal kesjmleri öteleyen homojenleşlirici, tek tipleştirici bir gelenek-
tir. Bunu terk etmemenin slkıntılannı yaŞıyoruz, Bunu nas terk edece-
ğiz? Bunu nasıl ortadan kaldlracağız? Bunun srkıntıIannl yaşlyoruz, Bu
sıkınhlarü nastl aŞabileceğimizin yollannı bulmalüyız. Bu.ada çoğunlukçu
bjr anayasa yapma yöntemi bu sükntıları aşmamıza yeterli olmayabilir.
Mutlaka bir konsensüs oluşmast gerekir. Toplumun bölünerek bir anayasa
yapması çok doğru bir yöntem d€ğil. Ve bunun Türkiye'de aİtık temeli de
vardır diye düşünüyorum, Konsensüse dayalü biİ anayasa yapllabilir. Ye-
ter ki doğru yöntemler izlenebilsin, Evet, uzatt|m galiba, sağ olun.

Prof, Dr. Turgut TARHANLI: Levent KoRKUT'a çok ıeşekkiir ediyo-
rıım, Sanlyorum onun btraklğ nok|ada; asltnda bir demokasi için de-
mokasinin meselelerini tartıŞırken sorulacak sorulaı. geneJ soru kavram-
lan üzerinden ka]lp]arü u-.erinden sordugumu/ /aman. ne sonr\u yerine
'nasl]' sorusu daha büyük önem taşıyor. Yani demokrasilerde 'ne' sorula-
rı değil, 'nasll' soruları daha öncelikli sorulafdr. Burada da karşı karşıya
bulunduğlmuz temel mesele, bir anayasa hazırlık başllğı alılnda 'nastl'

34