Page 53 - Diyarbakır Barosu İstanbul Protokolü

i5TANBUL PROToKOLü

konuşabileceği şekitde kendini rahat hissedeceği özet görüşmeye uygun bi.
mekan seçmeIidir.
92. Farktl siyasi bağtamtala göre değerlendi.meter 9erçekteştiri|ir- B! bağtam
fark|,|tlğl, değertendirmelerin ne şekitde yapl[acağlna iLişkin önemti farktltlk-
Lar doğurabal,ir Bağtam,soruşturmanln hangi hukuki standartLara 9öre yapü-
tacağınl da etkiter Örneğın, işkence işl,ediği şüphesi butunan kaşi hakk|nda
dava açl[maslyla sonuçlanabilecek bir soruşturma en Üst dÜzeyde kanlt qe-
rektirifken, üçüncü bi. ütkeye yapltan siyasi sığlnma başvufusunu destekle-
yen bif rapoı işkenceye itişkin görece daha att bir düzeyde ispat qerektirir
soruştı.]rmacınln beL[i bir duruma Ve değer[endirmenin amacına göre, aşağı-
da slra[anan i{keleri uyarlamasl gerekecektir. Aşağlda değişik bağtamta. için
geçerti olabilecek ama bütün bağtamtan da içermeyen örnekler Verj[miştir:
(i) Kişinin kendi ütkesinde cezaevinde ya da a[lkonu[muş olması;
(ii) Kişinin bir başka ütk€de cezaevinde ya da alınkonu[muş olmasl;

(iii Kişinin kendi ütkesinde ailkonuLmuş olmamakla birtikte basklcl hasma-
ne bir ortamda otmasl;

(iV) Kişinin kendi üLkesinde barlş ve güven[ik ortamında ve a[lkonutmadlğı
durum[ar,

(V) Kişinin dost ya da düşman otabitecek bir başka üLkede oLmasl,
(Vi) Ka§anin mütteci kamplnda olmas],
(vii Bir savaş suç[arl mahkemesinde ya da Gerçeklik Komisyonunda olmasl.
9], Atlkonutan kişiterte 9örüşmenin, kendi hükümetleri taraflndan cezaevin-
de tutulma veya yabancl hükümetler taraflndan slnlr dlşl editmek için atl
konulma slraslnda qerçekteştir;tdiği örneklerde oLduğu 9ibi, potitik ortam,
işkence gören ve muayene eden kişiye karşl düşmanca o[abitiı slğlnma hakkl
isteyenlerin, işkence kanıtlannln be[irlenmesi için muayene edjtdiği ütke-
lerde travma ve işkence iddialarünl kabut etmedeki isteksiztik siyasi oLabilir
Atlkonulan kişinin güvenLiğinin daha fazta tehtikeye atllmasl, çok gerçek bir
olasltlktlr ve hef değerlendirmede bu durum dikkate allnmatldür. işkence qoü.
düğünü iddia eden kişiLerin çok yakün bif tehtike içinde olmadlğl durum[arda
bjte, soruşturmaclLaı onLarla temasa geçerken çok dikkatli davranmaIldlı so-
ruşturmaclnln kutlandlğ| dit ve atdlğl tavlı işken.e qördüğü iddia editen kişi-
nin görüşme imkan ve isteğana büyük öLçüde etkileyecektir. Görü5menin yeri,
mümkün oLduğunca qüVenIive rahat olmaLl,tuvatetve yeme içme olanakLarl
butunmatıd1r.lşkence gördüğü iddia editen kişiyte görüşmek içın yeterti za-
man ayolma[ldlr. sor!şturmacltar, kişinin itk 9örüşmede bütün öyküyü antat-
maslnl bektememetidiL Özet nitetiktekı 50ru[ar, işkence gördüğü iddia editen
kişi için travmatik otacakt|r Mağdur otduğu iddia editen kişinin tanIkLlğınIn
travmatik niteLiğini 9öz önüne a[arak 50ruşturmacl, ses tonunda,soru[annln
kuru[uşu ve 5lralama5lnda duyarll otma[ldlr, Tanlğa, istediği zaman 5019uLa-

51