Page 58 - Diyarbakır Barosu İstanbul Protokolü

0iYARBAKlR 8ARo5U

tet, tif örnekteri toplanma[l, etiketLenmeti ve düz9ün biçimde kofunmalldır,
Işkence yapmak için kuLLanlLması olasl her tür a[et, ister işken(e amaclyta
tasarlanmlş istel duruma göre kul,tanütabitecek oLsun, a[lnIp korunma[ıdlı Bu-
[ıJnan tüm parmak izLeri soruştı.]rmayla itintili otacak kadar y€niy5e, atlnıp
korunmahdlr.lşkence yapıtdlğl iddia editen binanln ya da yerin kroki5i çlka-
ntmall, kroki üzerinde çeşitti mekanlan gösteren yerler işarettenme[i, kıoki
ötçektendaritmeti Ve farktl kattann ye.teşimi, farkll odataı 9irişteı pence.e-
teı mobitya, çevreteyen atan, vb. gibi otayta i1,9il,i ol,abatecek tüm aynntltall
göstermetidir Ayrlca, yukanda sayllanlaın renkti fotoğraflarl da (ekitmetidiı
lşkence yaP|[dlğl iddia editen yerdeki herkesin kimtikteri, tam ad[arl, adres,
[eri, telefon numaralafl ya da diğer il,etişim bjtqateri de dahit olmak üzere
kaydeditmetidir. lşkence soruşturmayla itintiti otacak kadar yeniyse, jşkence

yaplldlğınI iddia eden kişinin klyafetinin envanterj çlkanlmatl, varsa Vü(ut
sıVltarl ve diğer fizikset detitter için bir taboratuarda test editmelidir soruştu-
rıJ[an binatarda Veya atanda butunan herkesten, iddia edilen işkence oLayla-
rlna tanlk olup olmadıktaflna tespit etmek için biL9i aLlnmaL|dlr ltgiti her tür
kağf, kaylt ya da belge deliL oLarak kullanllmak üze.e ve e[ yazlsl incelemesi
için sak[anma[ıdlı

4.Tıbbideliller
104. soruşturmacl, işken(e gördüğü iddia edilen kişinin tlbbi muayene-
den geçmesini sağlamaLtdlr. Bu muayenenin zamanlnda yapıLmas| özeltikLe
önemLidit lşkencenin üzerinden ne kadar zamen geçtiğine bakltmakslzln
tlbbi muayene yapıtmalldlr, ama işkencenin son attl hafta içjnde yapıl,dlğl
iddia editıyorsa muayenenin akut betirtiter kaybotmadan önce aciLen ayar-
tanma5| 9erekir.Muayene,yara[arln Ve ha5taIIk[arln tedaVi5inin 9erektitiğine,
psıko|,oiik yardlma,tavsiye ve iztemeye itişkin bar değertendirmeyi içermetidir
(Fiziksel muayene ve adti tlp değertendilmesinin antattml için bkz.8ölüm V).
lşkence göldüğü iddia edilen kişinin psikotojik yönden değerlendaritmesi her
zaman gerektidilVe bu,flziksel muayenenin bır palçasl otabiteceği9ibifizik-
sel izlerin bu[unmadüğı durUm[arda kendi başlna da uygutanabitir (Psıkotoiik
muayene ve değerlendirme için bkz. Bötüm Vl.).
105. lşkencenin fiziksel ve psikotojik delittefini lapoltama ama.lyta. ktinik
iztenimler açlklanlrken sorulmasl gereken altl 6nem[i soru vardtr:
(o.) FizikseL ve psikotojik bulguLar yapıtdığl iddia editen işkence ihbarlyLa
uyumLu mu?
(D) Ktinik tabtoyu hangi fizikset koşultar destektiyor?
(..) Psikotojik but9utar beklenen but9u[ar ml, yoksa kişinin jçinde buLundıığu
kültüreI ve sosyaL ortamIn getirdiği aşlrl strese bağll otarak Veriten tipak
tepkiLer mi?
(q tavmaya bağtl ruhsat bozuk[uktarln, zaman içindeki değişken sey.i qöz

56