Page 49 - Diyarbakır Barosu İstanbul Protokolü

i5TANBUL PRoToKoLü

dahil otmak üzere tüm tanlkLara aelp 9öndermeye ve detitterin sunutmasını
istemeye de yetkitidir İşkence ya da kötü muamete gördüğü iddia editen ki-
şiteıtanlk[ar, so.uşturmayl yürütenler Ve bun[arln aileteri, soruştulmayl taki-
ben geLebiLecek her tür şiddete, şjddet tehdidine ya da benzeri herhangi bir
korkutmaya karşı korıJnmatldlr. işkenae ya da kötü muameteye kanşmlş olma
ahtjmati butunenl,aı şikayetçileı tanlklar ve aiLeleri i[e soruşturmayl yürüten-
ler üzerinde doğrudan veya dolaytl oLarak kontroL veya yetki kutl,anabitecek-
leri her tür konı.]mdan uzaklaştlrllmaIldlr.

81. İşkence ya da kötü muamete mağduru otduğu iddia editen kişiter Ve yasaI
temsilcilerinin tüm duruşmalardan ve 50rı.]şturmayla iL9iti tüm bitgitefden
haberdar editme5i Ve buntara erişimLeranin 5ağlanmasl ve başka de[iller sun-
maya yetkiti kltlnmatarl gereklidir.

82. Var otan soruşturma süreçlerinin yetersiz uzmanllk ya da ön yafgl şüp-
hesi, ya da belirgin bir baçimde betti bir ihlal kaLlblnln VarLlğl ya da önem-
li başka bir sebep[e yetersiz kalmasl durumunda, Devtetleı soruşturmanln
bağlmslz bir komisyon ya da benzer bır usu[le yapllmaslnl temin etmekle
yüküm[üdürler. Böyte bir komisyonun üyeleri, tarafslztlkLan, yetkintikte.i ve
bağlmsüztlkLan kabut 9ören kişiler alaslndan 5eçiLmeLidiı Bu kişiter özettıkLe
şüphetiterden Ve on(arln çailştığl kurum Ve kuru[uş[ardan bağlmslz kişalef
aras|ndan seçilmeLadiı Komisyon soruşturma için gerekti her türtü biL9iyi al
maya yetkiti olmall ve soluşturmayl bu il,keterde tanlmtandlğl şekitde yü-
rütmel,idir,5' Makut bir 5üre içinde, soruşturmanın kapsamlnl, delilerin değer-
tendilitmesinde kutLanl[an usuI ve yöntemLeri Ve de eLde editen bulgutaa ve
uygu[anabiLir hukuk kura[[anna dayanan sonuç ve tavsiyeleri içeren yazı[ü bir
rapor hazlrLanmalldIr. Rapor tamam[andlktan sonra kamuya açlklanma[ldla
Rapo. aynca gerçekteştiği tespit editen belli oLayLan, bu but9!tarln dayan-
dlğl detilteri detayül bar biçimde tanlm[amall, kendilerini korumak amacüyla
kim[ikteri gizli tututantar istisna otmak kaydlyla tanlk[ük yapan[arln ad[arlnl
slralama[ldlr. DeVLet, makut bir zaman dilimi içinde, soruşturma komisyonu
raporuna yan|t vermeli ve uygun durumlarda bu rapola yanlt o[arak atllacak
adlmlan da belirtmelidir.
83. lşkence veya kötü muameLe so.uşturmaslnda görev a[an tlp uzmantan,
her zaman en yüksek etik standartlara uyqun davlanmaLl ve bzelLikLe her
muayeneden önce kişiye bi[giVererek, onun aydınlatl[mlş onamlnl almaLldlr.
Muayene, tlp pratiğinin yefteşik standartlarlna uygun yapllmaLldlı Özettikl,e
muayeneleı güven[ık görevtiteri ve diğer hükümet qörevtiterin bulunmadl-
ğ. bir ha[de, tlp ı]zmanlnln kontrolünde özel o[arak yapllmaLıdlı Tıp uzmanl
derhaI aynntı[l bir yazltl rapor hazlrLamalldlt Bu rapol en azlndan şu bi[9iLeri
ıçermeLidif:
ro) Görüşme koşullan: Rapora konu o(an kişinin adl Ve muayene slraslnda
muayenehanede yer alan kişilerin adlan, aralanndaki bağlantl; muaye-

69 Bkz 68 numa.all dipnot

47