Page 48 - Diyarbakır Barosu İstanbul Protokolü

DlYARBAKlR BARosU

kişiterin ifadesini elde etmeye; 5orum[ı.][ar hakklnda yürütülecek otasl her-
han9i bir soruşturmaya yaadlmcl olmak üzere işkenae iddiaslna iıişkin, tlbbi
detitler dahit,detitteri toplamaya ve 5aklamaya;ola5ltanlktan be[illemeyeve
iddia ediLen işkence vakasıyta It9iti ifadeterini atmaya;ve iddia editen işken-
ce otaylarlnln nasl[, ne zaman ve nerede 9erçekleştiğinin yanl 5lra işkencenin
gerçekl,eştiritmiş ol,abaleceği betti bir tarz veya uyqutamayl betirlemetidir
B. lşkenae ve diğeİ za[imane, insanhk dlşl ya da aşağ|tayo muamele veya
cezanln etkin soruştululrnarl ve be]gel€ndirilmesine itişkin iıketer
78. Aşağldaki ilkeler, işkencenin soruşturu[masl konusunda uzmanlaşan kişi
Ve örqütlerin üzerinde görüş birtiği sağl,adığl ilkeLeri temsiI edet lşkencenin
Ve diğel za[imane, insantlk dlşl ya da aşağıtaylcl muamelenin (metinde bun-
dan sonra ışkence Veya diğer kötü muamele olalak geçecektir) etkan soruştu-
rulmasl ve belge[endi.itmesinin amaçtan aşağldakiteri içerirI
(o) otaytarln açtkLlğa kavuşturulmasl Ve işkence görenler ve ai[eLeri için, iş-
kence otaylna kan§an bireylerin ve Devletterin 5orıJm[u[uğunun saptan-
masl ve kabul edilmesi;
(b,) otayln tekrartanmaslnl ijnlemek için gerekli önLemlerin belillenmesi;
(c) soruşturma sonucunda işkence veya kötü muameleden 5orum[u o[duğu
düşünüten kişilerin kovuşturulmalarınln velveya uygun oLduğunda di-
siptin yaptınmlna çarptlrllma[arlnın kolayLaştlnlması; Devletin adiI ve
yeterti mati tazmlnat ite tlbbi baklm Ve rehabiLitasyon olanaklannl dahiI
tam bir onarlm ve teLafi sağLamasl 9erektitiğinin gösteritmesi.
79. Devletteı işkence ya da kötü muameLeye itişkin şikayetve raporlarün der
hat ve etkiti bir biçimde soruşturulmaslnl sağlamak 20rundadlrlar, Açlk bir
şikayetin yoktuğunda bite, işkence ya da kötü muamelenin gefçekleştiğine
dair başka betirtiter varsa so.uşturma yapllmatldlf. Şüpheliter ve ça[lştlktarı
kurumtanndan bağlm5lz olacak soruşturma(l[aı konuLannda yetkin ve ta-
rafslz kişi[er olma[ldıt Bu kişi[eı tarafslz tlp veya diğer uzman[arln yaptlğı
araşt|lma[ara utaşabitmeti Veya bu uzman[ardan 50ruşturma yapmayl iste-
mekte yetkitendiritmetidirLer. Bu tür soruşturma[arda ku[[anl[aCak yöntem[er,
en yüksek pfofesyonel standartlara uygun olmall Ve buLgu[af kemuoyuna
açük[anmaLldlr
80.soruşturma makarn1,sofuşturma için qelek[i tüm bitgitefi etde etme yetki
ve görevine sahip o[a(aktlt53 50ruşturmayl yürüten kişil,eı etki[i bir soruştur-
ma için gerekti her tür mati ve teknik keynağl etinde bı][undurmahdlt Aynaa
bu kişiterin, resmi bir slfatLa hareket eden ve işkence ya da kötü muameleye
karlŞtlğl iddia editen herkesi karşlslna çağlrmaya ve ifade vermeye zorlama
yetkileri de oLmatldlt BıJ yetki herhanqi bir tanlk için de geçertidir Bu amaçta,
soruşturma mekaml, işkenceye karlştlğl iddia editen herhangi bir yetkiti de
63 3azl koşullal at nda menek etğ,bilq]n n qiıLitu!utmannl9€rcktiklljb liLBu 9e.ektitikLerc gyq,

46